Σήμα SOS εκπέμπει ο ΣΕΒ για τη γήρανση του πληθυσμού και το ασφαλιστικό. Όπως αναφέρεται στο εβδομαδιαίο δελτίο του για την ελληνική οικονομία, ο πληθυσμός μειώνεται και γερνάει, με αποτέλεσμα το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης να δεχθεί ισχυρές πιέσεις τις επόμενες δεκαετίες. Ενδεικτικό, όπως επισημαίνει, είναι το γεγονός πως το 2050 οι Έλληνες θα είναι 9 εκατ. περίπου, με έναν στους τρεις να είναι 65 ετών και άνω, εκ των οποίων οι 300.000 θα είναι άνω των 90 ετών.
Για τον ΣΕΒ είναι ανάγκη να αλλάξει η λανθασμένη πρακτική της υπερφορολόγησης των πάντων, που οδηγεί, όπως χαρακτηριστικά λέει, την οικονομική δραστηριότητα στη μαύρη οικονομία. Παράλληλα, θα πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες με στόχο τον επαναπατρισμό των Ελλήνων της διασποράς, τη στήριξη της ελληνικής οικογένειας και την ενεργό γήρανση ώστε να πάψει το συνταξιοδοτικό σύστημα να τιμωρεί συνταξιούχους που δουλεύουν.
Τα άτομα που δεν εργάζονται είναι διπλάσια από αυτούς που εργάζονται
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΒ, τα άτομα που δεν εργάζονται (μητέρες, παιδιά, τρίτης ηλικίας, άνεργοι) είναι διπλάσιοι από αυτούς που εργάζονται. Από τα 10,8 εκατ. του ελληνικού πληθυσμού, οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο είναι 806 χιλ., οι μισθωτοί στον ιδιωτικό τομέα 1,6 εκατ., οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες, κλπ. 1,3 εκατ. και οι συνταξιούχοι γήρατος, θανάτου, αναπηρίας κλπ. 2,6 εκατ. (+150 χιλ. εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης).
Ο κάθε εργαζόμενος, στον ιδιωτικό τομέα, με τα εισοδήματα και τους φόρους που πληρώνει, συντηρεί 2,8 άτομα του πληθυσμού που είτε δεν εργάζονται, είτε απασχολούνται στο Δημόσιο.
Επίσης, μόνο το 43% των γυναικών και το 14% των νέων 15-24 ετών εργάζεται έναντι 61% και 33% αντιστοίχως στην ΕΕ-28.
«Οι εργαζόμενοι θα αντιμετωπίσουν ένα δυσοίωνο μέλλον»
Με βάση τα δεδομένα αυτά, το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και προστασίας θα δεχθεί ισχυρές πιέσεις τις επόμενες δεκαετίες, προειδοποιεί ο ΣΕΒ κι επισημαίνει την ανάγκη να υπάρξει μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών, των νέων στην αγορά εργασίας και να εφαρμοστούν πολιτικές για επιλεκτική μεταναστευτική πολιτική καθώς και για ενεργό γήρανση.
«Αυτό, όμως, προϋποθέτει ένα περιβάλλον δυναμικής ανάπτυξης που θα δημιουργεί, μέσω ιδιωτικών επενδύσεων, υψηλή ζήτηση για απασχόληση, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις που έρχονται θα δημιουργήσουν ασυνέχειες στην αγορά εργασίας, καθώς και ανάγκες για διαφορετικό μίγμα εξειδικεύσεων των εργαζομένων.
Οι εργαζόμενοι θα αντιμετωπίσουν ένα δυσοίωνο μέλλον, καθώς δεν υπάρχει συνταξιοδοτική αποταμίευση και όσοι εργάζονται, πρέπει να συντηρούν όχι μόνο τους εαυτούς τους και τις οικογένειές τους, αλλά μέσω των φόρων που πληρώνουν, και τους ηλικιωμένους» τονίζει ο ΣΕΒ κι επισημαίνει πως πλέον οι συνταξιούχοι αντιμετωπίζουν το μέλλον με ολοένα και μεγαλύτερη ανασφάλεια, καθώς οι συντάξεις τους μειώνονται.
«Το 2050 θα αντιστοιχεί ένας εργαζόμενος για κάθε ένα συνταξιούχο. Η όσο το δυνατόν ομαλότερη μετάβαση στη συνταξιοδότηση προϋποθέτει προσωπική αποταμίευση (για να συμπληρώνεται η πενιχρή σύνταξη) και καλή υγεία (για να αξιοποιούνται οι ευκαιρίες απασχόλησης). Ήδη, στη χώρα μας 76.100 άτομα άνω των 64 ετών είναι ενεργά στην αγορά εργασίας, αντιμετωπίζοντας, όμως, ένα αυξανόμενο ποσοστό ανεργίας 12% (έναντι 9% το 2015) και ένα σχετικά εχθρικό περιβάλλον απασχόλησης.
Η απασχόληση συμβάλει στην ευεξία και μακροημέρευση των ηλικιωμένων, αντισταθμίζοντας, εν μέρει, τη ζοφερή πραγματικότητα ενός συνταξιοδοτικού συστήματος χωρίς αποθεματικά, και χωρίς αναγνώριση των κόπων μιας ζωής» επισημαίνεται στην έρευνα.
Να σταματήσει η υπερφορολόγηση
Σύμφωνα με τον ΣΕΒ, είναι κρίσιμο η χώρα να αναπτύξει μία ολοκληρωμένη και στοχευμένη στρατηγική δράσεων σε 3 άξονες για
(α) τον επαναπατρισμό Ελλήνων της διασποράς (αναστροφή brain drain) και την υποδοχή μεταναστών με εξειδικευμένες δεξιότητες,
(β) τη στήριξη της ελληνικής οικογένειας και την αύξηση του ρυθμού γεννήσεων και
(γ) την ενεργό γήρανση ώστε να πάψει το συνταξιοδοτικό σύστημα να τιμωρεί συνταξιούχους που δουλεύουν, περικόπτοντας τη σύνταξή τους, ενθαρύνοντας έτσι την παράνομη εργασία.
Επιβάλλεται, επίσης, όπως αναφέρει, να αλλάξει η λανθασμένη πρακτική της υπερφορολόγησης των πάντων, που οδηγεί την οικονομική δραστηριότητα στη μαύρη οικονομία (φοροδιαφυγή, λαθρεμπόριο, κλπ.). «Θα πρέπει να γίνει εθνικός στόχος μέσα από ένα πλέγμα πολιτικών πρωτοβουλιών, ο πληθυσμός της χώρας να αυξηθεί σημαντικά μέχρι το 2030 ώστε να αναστραφεί υπέρ των νέων η κατανομή του πληθυσμού. Και ο ρόλος των επενδύσεων στη δημιουργία νέου πλούτου για τη στήριξη αυτών των εθνικά αναγκαίων πολιτικών είναι καταλυτικός».
Σημαντικής άνοδος των ληξιπρόθεσμων οφειλών
Ο ΣΕΒ επισημαίνει επίσης πως οι οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές ιδιωτών προς το δημόσιο κατέγραψαν τον Ιούλιο σημαντική άνοδο 2 δισ. ευρώ περίπου (εκ των οποίων 746 εκατ. αφορά τρεις πτωχευμένες επιχειρήσεις), κυρίως λόγω αδυναμίας καταβολής της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων. Ταυτόχρονα, ο πληθωρισμός αποδυναμώθηκε ελαφρά τον Αύγουστο του 2017 (+0,9%), ενδεχομένως λόγω κάμψης της ιδιωτικής κατανάλωσης αλλά και καθώς απομακρύνεται η επίδραση επιβολής φόρων και ανόδου των τιμών πετρελαίου.
Φωτογραφία αρχείου SOOC