Ανεξίτηλα κινδυνεύουν να μείνουν τα σημάδια που θα αφήσει η πανδημία του νέου κορονοϊού καθώς η ταχύτητα με την οποία επιδεινώνονται οι προβλέψεις συνεχίζει να αυξάνεται με τρομακτικό ρυθμό. Πριν από περίπου δύο εβδομάδες του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO) εκτιμούσε ότι στο χειρότερο σενάριο η πανδημία θα «γεννήσει» μία νέα γενιά έως και 25 εκατομμυρίων ανέργων σε παγκόσμιο επίπεδο. Μετά όμως την έκρηξη των αιτήσεων για επίδομα ανεργίας στις ΗΠΑ στα 3,3 εκατομμύρια, ανώτερος αξιωματούχος του ILO ανέφερε ότι η πρόβλεψη αυτή θα πρέπει να αναθεωρηθεί σημαντικά προς τα πάνω.
Την ίδια ώρα, ο Τζέιμς Μπούλαρντ της Fed δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να δούμε 46 εκατομμύρια νέους ανέργους μόνο στις ΗΠΑ, ενώ παράγοντες του τουριστικού τομέα εκτιμούν ότι θα χαθούν 38 εκατ. θέσεις εργασίας μόνο στον κλάδο τουρισμού-φιλοξενίας. Όλα αυτά σημαίνουν ότι είναι πιθανό ο αριθμός των ανέργων να ξεπεράσει λόγω του κορονοϊού το ιστορικό υψηλό των 212 εκατομμυρίων που καταγράφηκε το 2010 στον απόηχο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Ακόμη και σε επίπεδο ποσοστού η ανεργία παγκοσμίως μπορεί να ξεπεράσει το 6% υψηλότερα και από το 5,9% του 2003.
Το να βάζουν λουκέτο εν μία νυκτί ολόκληροι κλάδοι της οικονομίας συμβαίνει για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία και γι’ αυτό τα στοιχεία που αναμένεται να δουν το φως της δημοσιότητας τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες δεν θα έχουν προηγούμενο. Το πρώτο σοκ ήρθε την περασμένη Παρασκευή όταν ανακοινώθηκε ότι οι αιτήσεις για επίδομα ανεργίας στις ΗΠΑ έφτασαν σε μία εβδομάδα τα 3,3 εκατομμύρια που είναι 4 φορές υψηλότερο επίπεδο από το προηγούμενο ιστορικό υψηλό.
Το σοκ δεν ήταν ισχυρό μόνο και μόνο γιατί οι πιο απαισιόδοξοι αναλυτές προέβλεπαν μέχρι και 4 εκατομμύρια αιτήσεις. Όπως και να’ χει όμως, οι αιτήσεις ήταν τετραπλάσιες του προηγούμενου ρεκόρ χωρίς να έχει αντικατοπτριστεί ακόμη στο έπακρο ο αντίκτυπος από το «πάγωμα» της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο. Πριν τον κορονοϊό, η αμερικανική οικονομία εμφάνιζε το χαμηλότερο επίπεδο ανεργίας σε διάστημα άνω των 50 ετών – κοντά στο 3% - ενώ πλέον αναμένεται να εκτιναχθεί τουλάχιστον στο 10%. Στη Μ. Βρετανία οι αιτήσεις για το επίδομα Universal Credit ανήλθαν τις τελευταίες 9 ημέρες στις 477.000, σημειώνοντας αύξηση 500% από την αντίστοιχη περίοδο του 2019.
Τι θα πρέπει, λοιπόν, να περιμένουμε στο επόμενο διάστημα; Πριν δούμε τις ζοφερές προβλέψεις για τις εκατομμύρια χαμένες θέσεις εργασίας ανά τον κόσμο, αξίζει να σημειωθεί ότι το 2019 η ανεργία παγκοσμίως διαμορφώθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο της δεκαετίας με τον αριθμό των ανέργων να εκτιμάται στα 188 εκατομμύρια ή 5,4%. Η αμερικανική οικονομία εμφάνισε ιστορικό χαμηλό στο 2,7%, ακολούθησε η Γερμανία με 3,2% και η Νορβηγία με 3,6% ενώ συνολικά το ποσοστό στις ανεπτυγμένες οικονομίες διαμορφώθηκε στο 4,8%. Στην Ευρωζώνη η ανεργία υποχώρησε στο 7,4% και στην Ε.Ε. στο 5,5%.
Παρά τα πολύ χαμηλά επίπεδα ανεργίας, ο ILO έχει επανειλημμένα επισημάνει ότι περί τα 470 εκατ. άνθρωποι ανά τον κόσμο αμείβονται ανεπαρκώς και ότι η συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό παραμένει στο 47% περίπου 27 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από το αντίστοιχο ποσοστό των ανδρών. Πρόκειται για δύο ζητήματα που θα έπρεπε να αντιμετωπιστούν και σήμερα κινδυνεύουν αν βγουν εκτός ελέγχου λόγω των κλυδωνισμών στην αγορά εργασίας.
Οι προβλέψεις πριν το ξέσπασμα της επιδημίας έκαναν λόγο για μικρή αύξηση το 2020, εξαιτίας της γενικότερης επιβράδυνσης που αναμενόταν σε Κίνα, ΗΠΑ και Ευρώπη, και τοποθετούσαν το ποσοστό ανεργία στο 5,5% το 2021.
Μία πρώτη γεύση για την αύξηση της ανεργίας θα πάρουμε αυτή την εβδομάδα. Τα στοιχεία για την απασχόληση στις ΗΠΑ το μήνα Μάρτιο θα ανακοινωθούν την ερχόμενη Παρασκευή και αναμένεται να δείξουν βίαιη πτώση εξαιτίας του lockdown και των απολύσεων. Και φυσικά την Πέμπτη τα βλέμματα θα είναι και πάλι στραμμένα στα στοιχεία για τις αιτήσεις επιδομάτων ανεργίας στις ΗΠΑ, μετά το ιστορικό ρεκόρ της περασμένης εβδομάδας.
Πολλά θα κριθούν από τα πακέτα που θα διαθέσουν οι οικονομίες για να περιοριστούν οι απολύσεις αλλά η τελική πραγματική αύξηση της ανεργίας θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια του lockdown σε ΗΠΑ και Ευρώπη και κατ’ επέκταση από το βάθος της ύφεσης. Αυτή την εβδομάδα έχουμε επίσης τα στοιχεία για τον PMI της Κίνας που θα δείξει τον ρυθμό με τον οποίο αρχίζει να ανακάμπτει η ατμομηχανή της παγκόσμιας οικονομίας καθώς όλα πια είναι μία αλυσίδα.
