Στην Ιρλανδία που μερικά χρόνια αποτέλεσε το επίκεντρο της μεγάλης τραπεζικής κρίσης στην Ευρώπη, έχουν καταχωρηθεί τα Οχήματα Ειδικού Σκοπού (SPV Special Purpose Vehicle) των ελληνικών τραπεζών που μέσω τιτλοποιήσεων συμβάλλουν στη μείωση των κόκκινων δανείων και την εξυγίανση των ισολογισμών τους, σύμφωνα με στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της χώρας.
Γύρω στα 53,9 δισ. ευρώ δανείων έχουν μεταφερθεί σε SPV με έδρα το Δουβλίνο, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ιρλανδίας. Μεγάλο κομμάτι των πιστώσεων αυτών περιλαμβάνουν καταναλωτικά, στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια που μέσω τιτλοποιήσεων οι ελληνικές τράπεζες καθάρισαν από τα χαρτοφυλάκια προβληματικών τους δανείων.
Τα έσοδα από τα δάνεια αυτά χρησιμοποιούνται για να πληρωθούν οι τόκοι των ομολόγων που έχουν εκδώσει τα SPV και έχουν πωληθεί σε επενδυτές.
Σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα, τα ποσά των δανείων που μεταφέρθηκαν σε SPV τιτλοποιήσεων που είναι εγγεγραμμένα στην Ιρλανδία εκτοξεύτηκε από τα 700 εκατ. ευρώ το τρίτο τρίμηνο του 2018 στα 31,7 δισ ευρώ. Υπάρχουν και άλλα 22,2 δισ. κόκκινων δανείων ελληνικών τραπεζών που διακρατούνται από Ιρλανδέζικα SPV.
H Ιρλανδία έχει γίνει παγκόσμιος κόμβος μετά τα ευνοϊκά φορολογικά μέτρα του 1997 που παρείχαν κίνητρα για την ίδρυση Οχημάτων Ειδικού Σκοπού με σκοπό να καταστήσουν τη χώρα ένα από τα σημαντικά κέντρα για χρηματοοικονομικές δραστηριότητες αυτού του τύπου.
Λογιστές, δικηγόροι και άλλες εταιρείες υπηρεσιών στο International Financial Services Centre παράγουν εκατοντάδες εκατ. σε τέλη ετησίως εξυπηρετώντας τα SPV.
Και δεν είναι μόνο ελληνικά τα assets που διακρατούνται από ιρλανδέζικος SPV. To συνολικό ύψος των περιουσιακών στοιχείων στο τέλος Σεπτεμβρίου σε Οχήματα Ειδικού Σκοπού είχε φτάσει τα 859,2 δισ. ευρώ με τους οικονομολόγους της κεντρικής τράπεζας να εξηγούν οτι σημαντικό ρόλο έχει παίξει η «συμπεριφορά αγέλης» στο γιατί τράπεζες από άλλες χώρες επιλέγουν να στήσουν SPV στην Ιρλανδία.
Την περασμένη δεκαετία τα οχήματα αυτά υπήρξαν προσφιλής μέθοδος μέσω της οποίας ρωσικές τράπεζες άντλησαν χρηματοδότηση σε δολάρια.
Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής, οι ελληνικές τράπεζες στράφηκαν σε τιτλοποιήσεις για να καθαρίσουν τα χαρτοφυλάκια τους από κόκκινα δάνεια περισσότερο από ότι σε άμεσες πωλήσεις επισφαλών δανείων.
Σε αυτό βοήθησε και το πρόγραμμα Ηρακλής που προσφέρει κρατική εγγύηση στους αγοραστές μερικών από τα ομόλογα που εκδίδουν τα SPV τιτλοποιώντας επισφαλή δάνεια.
Από την κορυφή των 106 δισ. ευρώ τον Μάρτιο του 2016, το βουνό των κόκκινων δανείων των ελληνικών τραπεζών έχει μειωθεί κατά 59 δισ. ευρώ, ωστόσο το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων που διαμορφώνονταν σε 36% στο τέλος Σεπτεμβρίου, παραμένει σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ πού είναι γύρω στο 2,9%.
Η Εurobank ήταν η πρώτη ελληνική τράπεζα που μέσω του Ηρακλή καθάρισε 7,5 δισ. κόκκινων δανείων από τον ισολογισμό της μέσω τριών τιτλοποιήσεων. Τα Οχήματα Ειδικού Σκοπού που διακρατούν τα δάνεια αυτά είναι καταχωρημένα στο Δουβλίνο.
