Νέο χτύπημα στους ευάλωτους δανειολήπτες έδωσε πριν από λίγο από το βήμα της Βουλής ο Γιώργος Σταθάκης.
Την ώρα που το αρχικό σχέδιο του πολυνομοσχεδίου κατοχύρωνε τους ευάλωτους δανειολήπτες και μετά το 2017, καθώς το κράτος θα συνέχιζε να πληρώνει για λογαριασμό τους, το μερίδιο που είχε δεσμευτεί ώστε να μην χάσουν το σπίτι τους, με τις αλλαγές που επέφερε, ξαφνικά οι ευάλωτοι δανειολήπτες μετά το 2017 μένουν στον "αέρα".
Και αυτό γιατί με τις τροπολογίες που κατέθεσε, ουσιαστικά αλλάζει και πάλι το τοπίο, αφού εάν ο ευάλωτος δανειολήπτης δεν μπορεί μετά το τέλος του 2017 να πληρώνει τη συμμετοχή του στο δάνειο, τότε και το δημόσιο σταματάει να πληρώνει, άρα χάνεται η πρώτη κατοικία και πάει… «περίπατο».
Ειδικότερα, προβλέπεται ότι μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2016, το Δημόσιο έχει τη δυνατότητα να προβεί σε μερική κάλυψη της διαφοράς μεταξύ του ποσού που καταβάλλει ο οφειλέτης, που πληροί τις προϋποθέσεις του νόμου, και του ποσού που ορίζεται στο σχέδιο διευθέτησης οφειλών. Στην περίπτωση αυτή, το σχέδιο διευθέτησης οφειλών θεωρείται ότι εξυπηρετείται και οποιοδήποτε μη καταβληθέν ποσό κεφαλαιοποιείται στο υπολειπόμενο ποσό του σχεδίου διευθέτησης οφειλών.
Επίσης, στις ίδιες νομοτεχνικές βελτιώσεις προβλέπεται ότι η εφαρμογή των διατάξεων σχεδίου νόμου που αφορά στα κόκκινα στεγαστικά δάνεια αρχίζει από 1.1.2016 και δεν καταλαμβάνει εκκρεμείς υποθέσεις, καθώς και αιτήσεις που έχουν κατατεθεί έως και 31.12.2015.
Οι βασικότερες νομοτεχνικές βελτιώσεις στο σχέδιο νόμου έχουν, ως εξής:
- Ο οφειλέτης είναι συνεργάσιμος δανειολήπτης, βάσει του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών, "όπου αυτός εφαρμόζεται".
- Το σχέδιο διευθέτησης οφειλών θα προβλέπει ότι ο οφειλέτης θα καταβάλει το μέγιστο της δυνατότητας αποπληρωμής του και ότι καταβάλει ποσό τέτοιο, ώστε οι πιστωτές του δεν θα βρεθούν, χωρίς τη συναίνεσή τους, σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν στην οποία θα βρίσκονταν σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης.
- Με απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία θα εκδοθεί εντός τριάντα ημερών από τη δημοσίευση του παρόντος, ορίζονται η διαδικασία και τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της μέγιστης ικανότητας αποπληρωμής του οφειλέτη και τον προσδιορισμό του ποσού το οποίο θα ελάμβαναν οι πιστωτές σε περίπτωση αναγκαστική εκτέλεσης, καθώς και για τον προσδιορισμό της ενδεχόμενης ζημίας των πιστωτών.
- Μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2018, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες στο πρόσωπο του οφειλέτη πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις α) το συγκεκριμένο ακίνητο χρησιμεύει ως κύρια κατοικία του, β) το μηνιαίο διαθέσιμο οικογενειακό του εισόδημα υπολείπεται ή είναι ίσο των ευλόγων δαπανών διαβίωσης, γ) η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας του κατά το χρόνο συζήτησης της αίτησης δεν υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ για τον άγαμο οφειλέτη, προσαυξημένη κατά 40.000 ευρώ για τον έγγαμο οφειλέτη και κατά 20.000 ευρώ ανά τέκνο και μέχρι τρία τέκνα, δ) είναι συνεργάσιμος δανειολήπτης, βάσει του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών, όπου αυτός εφαρμόζεται και ε) βρίσκεται σε πραγματική αδυναμία πληρωμής των μηνιαίων καταβολών, όπως αυτές ορίζονται στο σχέδιο διευθέτησης οφειλών της προηγούμενης παραγράφου, διασφαλίζεται, ότι οι πιστωτές δεν θα βρεθούν, χωρίς τη συναίνεσή τους, σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν στην οποία θα βρίσκονταν σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης, με τον ακόλουθο τρόπο. Ο οφειλέτης δύναται να υποβάλει αίτηση στο Ελληνικό Δημόσιο για τη μερική κάλυψη του ποσού της μηνιαίας καταβολής του σχεδίου διευθέτησης οφειλών του παρόντος άρθρου, το οποίο ορίζει η δικαστική απόφαση. Ο οφειλέτης υποχρεούται να καταβάλει το μέγιστο της δυνατότητας αποπληρωμής του και, σε κάθε περίπτωση, υποχρεούται στην καταβολή ελάχιστης συνεισφοράς. Η συνεισφορά του Ελληνικού Δημοσίου στο παραπάνω σχέδιο διευθέτησης οφειλών δεν μπορεί να υπερβαίνει σε διάρκεια τα τρία έτη, και καταβάλλεται στους πιστωτές, υπό την προϋπόθεση ότι ο οφειλέτης παραμένει συνεπής στην καταβολή της ελάχιστης συνεισφοράς.
Με απόφαση των υπουργών Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Οικονομικών, η οποία θα εκδοθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2015, καθορίζονται τα κριτήρια προσδιορισμού του ύψους της συνεισφοράς του Δημοσίου, της ελάχιστης συνεισφοράς του οφειλέτη, καθώς και οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις για την εφαρμογή της παρούσας. Μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2016, το Δημόσιο έχει τη δυνατότητα να προβεί σε μερική κάλυψη της διαφοράς μεταξύ του ποσού που καταβάλλει ο οφειλέτης, που πληροί τις παραπάνω προϋποθέσεις και του ποσού που ορίζεται στο σχέδιο διευθέτησης οφειλών. Στην περίπτωση αυτή, το σχέδιο διευθέτησης οφειλών θεωρείται ότι εξυπηρετείται και οποιοδήποτε μη καταβληθέν ποσό κεφαλαιοποιείται στο υπολειπόμενο ποσό του σχεδίου διευθέτησης οφειλών.
- Αν κατά τη διάρκεια της αποπληρωμής του σχεδίου διευθέτησης οφειλών, ο οφειλέτης πωλήσει την κύρια κατοικία του και το τίμημα από την πώληση υπερβαίνει το ποσό της διευθετημένης δανειακής οφειλής, όπως αυτή καθορίζεται από τη δικαστική απόφαση, για την οποία έχει εγγραφεί προσημείωση ή υποθήκη στην κύρια κατοικία, τότε το ήμισυ της διαφοράς κατανέμεται υπέρ των ενέγγυων κ προνομιούχων πιστωτών. Σε κάθε περίπτωση, το ποσό το οποίο λαμβάνει ο κάθε πιστωτής από την παραπάνω κατανομή, δεν μπορεί να είναι ανώτερο του ποσού που θα λάμβανε, δυνάμει του σχεδίου διευθέτησης οφειλών.
«Κανένας δεν θριαμβολογεί»
«Κανένας δεν θριαμβολογεί εδώ μέσα, όμως και κανείς δεν πιστεύει, ότι φεύγουμε από ένα καθολικό και πηγαίνουμε σε ένα περιορισμένο σύστημα προστασίας των δανειοληπτών», ανέφερε απαντώντας από το βήμα της Βουλής στις επικρίσεις της αντιπολίτευσης ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης.
Ο κ. Σταθάκης είπε ότι οι ρυθμίσεις που εισάγονται προστατεύουν περισσότερο από το 80% των ελληνικών νοικοκυριών με βάση τα εισοδήματά τους.
Ο υπουργός Οικονομίας, επανέλαβε, ότι το 25% των δανειοληπτών με ετήσιο εισόδημα κάτω από 20.000 ευρώ, καλύπτεται πλήρως, αφού το κράτος θα αναλάβει τη στήριξή τους.
Για το 35% των νοικοκυριών με ετήσιο εισόδημα από 20.000 έως 35.000 ευρώ ο κ. Σταθάκης είπε, ότι στην κατηγορία αυτή βρίσκονται 70.000 δανειολήπτες με στεγαστικά δάνεια που δόθηκαν με αντικειμενικές αξίες έως 90.000 και υποστήριξε ότι είναι ελάχιστοι αυτοί που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στη δόση που προκύπτει από την τρέχουσα εμπορική αξία.
Συνεχίζοντας ανέφερε, ότι το εισοδηματικό όριο του νόμου Χατζηδάκη ήταν τα 36.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα, όριο που διατηρείται στο σχέδιο νόμου, ενώ σε ότι αφορά το νόμο Κατσέλη, αναρωτήθηκε με «ποιο τρόπο προστατευόταν η πρώτη κατοικία εάν η συνολική αξία ήταν πολλαπλάσια της πρώτης» και πρόσθεσε ότι είχε απορριφθεί το 40% των αιτήσεων.
«Το σημαντικό στο νόμο Κατσέλη, είναι ότι εισήγαγε την έννοια του "υπερχρεωμένου νοικοκυριού" έννοια την οποία ενισχύσαμε τον Αύγουστο προσθέτοντας τα χρέη προς την εφορία και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς» είπε ο υπουργός Οικονομίας.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
