Του Απόστολου Σκουμπούρη
Μπορεί το τελευταίο διάστημα ο ΣΥΡΙΖΑ, «παίζοντας» όλα τα χαρτιά πολιτικής επιβίωσης να προβάλει επισταμένα και συντονισμένα το... οικονομικό του προφίλ, όμως αυτά που έχουν λάβει χώρα από τις αρχές του 2015 στην αγορά, τις τράπεζες και το χρηματιστήριο ήταν μοναδικά στα χρονικά.
Τι είδαμε από το 2015 και μετά; Είδαμε την επιβολή των capital controls που ακόμη βασανίζουν (έστω και λιγότερο) την οικονομία και τις επιχειρήσεις και κλείσιμο του χρηματιστηρίου για πέντε εβδομάδες, κάτι που έγινε για πρώτη φορά σε καιρό ειρήνης. Το Χ.Α. είχε να κλείσει για πέντε εβδομάδες – όπως έγινε από τις 26 Ιουνίου έως τις 3 Αυγούστου 2015 – από τον πόλεμο του ''40...
Τα capital controls επέφεραν ανυπολόγιστη καταστροφή στην οικονομία και τις επιχειρήσεις, μια καταστροφή που πέρα από τις γνωστές «μετρήσιμες» επιπτώσεις, επέφεραν και μια «βουβή» δυστυχία που ακόμη βασανίζει ιδιώτες, επαγγελματίες και επιχειρήσεις.
Τι άλλο είδαμε αυτά τα χρόνια; Την πτώση του Γενικού Δείκτη στο ναδίρ των 420,82 μονάδων (ενδοσυνεδριακό χαμηλό της 11ης Φεβρουαρίου 2016), που είναι το χαμηλότερο επίπεδο που είδε το ελληνικό χρηματιστήριο τα τελευταία 29 χρόνια, ήτοι από τις αρχές του 1990!
Είδαμε τη χώρα να... ακουμπάει την καταστροφή και να φλερτάρει έντονα με τη... μαύρη τρύπα του Grexit, μέσα από έναν πρωτοφανή πλειστηριασμό... ακτιβιστικής επαναστατικής γελοιότητας από τον πρώτο υπουργό οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος διακινδύνευσε – με την ανοχή του πρωθυπουργού – να οδηγήσει την Ελλάδα στο χάος.
Είδαμε δοξασίες για διπλά νομίσματα και άλλες επικίνδυνες ακροβασίες που έστελναν κατά χιλιάδες το πρώτο εξάμηνο του 2015 τους πολίτες στα γκισέ των τραπεζών για να «κλειδώνουν» - δια παν ενδεχόμενο – τις (σε ευρώ) οικονομίες τους...
Είδαμε σχεδιασμούς για ρεσάλτο στο νομισματοκοπείο και έλεγχο της «παραγωγής» του χρήματος, μέσα από μια πρωτοφανή και ακραία αλαζονική επίδειξη ελαφρότητας και παντελούς απουσίας στοιχειώδους υπευθυνότητας.
Τι άλλο είδαμε; Είδαμε τις τράπεζες να ισοπεδώνονται κυριολεκτικά, καθώς – έως την επιβολή των capital controls – οι εκβιασμοί στο κενό του ΣΥΡΙΖΑ και του τότε οικονομικού επιτελείου, οδήγησαν σε άτακτη φυγή δεκάδων δισ. ευρώ από τις αποταμιεύσεις των Ελλήνων.
Η κεφαλαιακή εξαΰλωση των τραπεζών καθρεφτίστηκε με αντίστοιχο και χειρότερο... ολοκαύτωμα στο χρηματιστήριο, όπου την τελευταία 4ετία απώλεσαν σχεδόν το 99% της αξίας τους, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τα χαρτοφυλάκια όσων είχαν επενδύσει στον κλάδο – ατμομηχανή της οικονομίας και του χρηματιστηρίου.
Για να μη μηδενίσουν εντελώς, οι τράπεζες (και ο τραπεζικός δείκτης επίσης) προέβησαν σε αλλεπάλληλα reverse split επί δέκα, μέσα από ένα ιστορικό «λιώσιμο» τιμών τέτοιο που όμοιό του ουδέποτε είχε ξαναπαρουσιαστεί στην ιστορία της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς.
Επενδυτική καραντίνα
Μέσα σε όλα τα παραπάνω, το ελληνικό χρηματιστήριο – ασχέτως με την άνοδο που έκανε το πρώτο 4μηνο του 2019 – την τελευταία τετραετία του ΣΥΡΙΖΑ, παρέμεινε στο περιθώριο του παγκόσμιου momentum, χάνοντας ολοκληρωτικά το ιστορικού μεγέθους και ανθεκτικότητας bull market.
Στην ουσία, η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά παρέμεινε σε επενδυτική... καραντίνα όλα αυτά τα χρόνια, εντρυφώντας στη μιζέρια, την απαξίωση και την εσωστρέφεια, σε όλα τα επίπεδα.
Σε μια συγκυρία που παγκοσμίως έγινε πάρτι άνευ προηγουμένου, με την τεράστια ρευστότητα να «ανακυκλώνεται» στο παγκόσμιο χρηματιστηριακό και επενδυτικό σύστημα, οδηγώντας σε ιλιγγιώδεις αποδόσεις τις αγορές, σε Ευρώπη, Αμερική και Ασία, το Χ.Α. έμεινε ουραγός και «φτωχός» παρατηρητής των εξελίξεων.
Ασχέτως με τις μικροαντιδράσεις, η μεγάλη εικόνα της χρηματιστηριακής αγοράς όλα τα τελευταία χρόνια, ήταν αρνητική σε όλα τα επίπεδα.
Μείωση ενδιαφέροντος, συρρίκνωση συναλλαγών, αποχώρηση εταιρειών από το Χ.Α. (αλλά και τη χώρα ευρύτερα), απουσία νέων εισαγωγών, καθρέφτισαν τον κυρίαρχο καταλύτη! Την πλήρη αδυναμία οποιασδήποτε θετικής προεξόφλησης.
Άλλωστε, έχει ενδιαφέρον αυτό που θυμίζει ο διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance ΑΕΠΕΥ Ηλίας Ζαχαράκης, ο οποίος σημειώνει πως «το 2014 ο Γενικός Δείκτης είχε βρεθεί στις 1.390 μονάδες, ενώ αντίστοιχα ο S&P 500 ήταν στις 2.000 μονάδες και ο DAX στις 9.000. Σήμερα – και παρά τη σημαντική άνοδο των πρώτων μηνών του 2019 – ο Γ.Δ. βρίσκεται στις 730 μονάδες με τους άλλους δύο προαναφερόμενους διεθνείς δείκτες να βρίσκονται στις 2.900 και 12.200 αντίστοιχα».
Τι επιζητεί η αγορά από τις εκλογές
Η αγορά – ως γνωστόν – δεν ασχολείται με την πολιτική, ούτε «κάνει» πολιτική. Αυτό που επιζητεί όμως είναι ξεκάθαροι κανόνες που δεν θα αλλάζουν ανάλογα με τους συσχετισμούς συμφερόντων, ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον, μειωμένους (δίκαιους, δηλαδή αναλογικά με τον ανταγωνισμό διεθνώς) φορολογικούς συντελεστές.
Η Ελλάδα πλήρωσε πολύ ακριβά το… μάρμαρο του λαϊκισμού από το 2015 και εντεύθεν, με επικίνδυνους πειραματισμούς, εκβιασμούς στο κενό, τυχοδιωκτισμούς, υποσχέσεις του τίποτα, με τη χώρα να απομονώνεται περαιτέρω επενδυτικά, κάτι που καθρεφτίστηκε όλα τα τελευταία χρόνια στο χρηματιστήριο, το οποίο έχασε ολωσδιόλου το παγκόσμιο bull market.
Εμβληματικές επενδύσεις όπως το Ελληνικό εδώ και χρόνια κωλυσιεργούν σε ένα πρωτοφανές «παιχνίδι» καθυστερήσεων και αναβολών, έχοντας δώσει το ανάλογο αρνητικό «σήμα» στους διεθνείς επενδυτές, στους διαχειριστές κεφαλαίων και στους ξένους οίκους.
Η αγορά γνωρίζει πως μια οικονομική ατζέντα με πολιτικές φιλικές προς τις επενδύσεις και την ιδιωτική πρωτοβουλία, δύναται να λειτουργήσει ως εφαλτήριο για έλκυση σημαντικών επενδυτικών κεφαλαίων στη χώρα.
Ο τόπος χρειάζεται μια επενδυτική επανάσταση, ένα γενικευμένο επιχειρηματικό ξεσηκωμό, χρειάζεται να γίνει ξανά τόπος φιλόξενος για δουλειές, τόπος φιλόξενος για επενδυτικά κεφάλαια, που με τη σειρά τους θα προκαλέσουν και θα εμφυσήσουν γενικότερο ντόμινο ανάπτυξης και φυγής προς τα εμπρός.
Αυτό που προσδοκά λοιπόν η αγορά από τις επικείμενες εκλογές, τόσο σε επίπεδου ουσίας, όσο και σε επίπεδο σημειολογίας είναι να διαφανεί το αν και κατά πόσο έχει καταγραφεί – κατ'' αρχήν συνειδητοποίηση των τεκταινομένων που έχουν λάβει χώρα έως τώρα και κατά δεύτερο αν υπάρχει αλλαγή κουλτούρας και ωρίμανσης στην κοινωνία...
