H κατάρρευση της τουρκικής λίρας, το νόμισμα με τη χειρότερη επίδοση στις αναδυόμενες αγορές φέτος, αν και μοιάζει πλέον με μια «πολυπαιγμένη» είδηση - σκεφτείτε ότι υποχωρεί τα τελευταία εννέα έτη - εντούτοις η κλιμάκωση της αποτελεί μια πραγματική βόμβα για την Τουρκία με πάρα πολλά απόνερα και για τη χώρα μας.
Η στήλη το 2020 είχε προλογίσει τη θύελλα που μόλις ξεκινάει για την Τουρκία
Ενάμιση χρόνο μετά η λίρα έχει χάσει πάνω από το 25% της αξίας της με τους ξένους επενδυτές να έχουν μειώσει δραματικά την έκθεση στην Τουρκία τα τελευταία πέντε χρόνια, τόσο λόγω των παρεμβάσεων του Ερντογάν στην Κεντρική Τράπεζα, όσο και λόγω του διψήφιου πληθωρισμού.
Ο πληθωρισμός σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία ίπταται κοντά στο 20%, ενώ σύμφωνα με οικονομικούς παράγοντες στην πραγματικότητα είναι πολύ μεγαλύτερος, ίσως και διπλάσιος.
Η μείωση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών αγγίζει πια δραματικά επίπεδα, καθώς πολλά νοικοκυριά στερούνται ακόμα και βασικά είδη διατροφής όπως για παράδειγμα το κρέας, το οποίο έχει γίνει πλέον είδος πολυτελείας, με πολλούς καταναλωτές να έχουν τη δυνατότητα να το αγοράζουν μόλις μια φορά το μήνα, ενώ οι αυξήσεις τιμών για τρόφιμα και ενέργεια αναμένεται να συνεχιστούν.
Το χάσμα ανάμεσα στον δείκτη τιμών παραγωγού – υψηλά 19 ετών - και στις τιμές καταναλωτή αυξάνεται συνεχώς, καταδεικνύοντας ότι οι παραγωγοί παράγουν σε υψηλότερες τιμές αλλά πουλούν σε χαμηλότερες.
Πουλώντας όμως χωρίς κέρδος και πολλές φορές ίσως και κάτω από το κόστος, θέτεις υπό ομηρία τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων.
Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε ότι πολλές τουρκικές επιχειρήσεις έχουν δανειστεί σε δολάρια με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν ήδη δυσκολίες στην προσπάθειά τους να αποπληρώσουν τα χρέη τους, με πολλές να καταφεύγουν σε αναδιαρθρώσεις χρέους.
Όλα αυτά με τη σειρά τους «μαστιγώνουν» την αγορά εργασίας και ολοκληρώνουν τον κύκλο μιας υπό κατάρρευση οικονομίας, όπου καταναλωτές και πολλές επιχειρήσεις παλινδρομούν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, με τη μεσαία τάξη να έχει εξαϋλωθεί και την κοινωνική δυσαρέσκεια να αποκαθηλώνει κάθε εμπιστοσύνη στους θεσμούς.
Οι λάθος αποφάσεις στη νομισματική πολιτική – η μείωση του κόστους δανεισμού είναι αδικαιολόγητη δεδομένου ότι ο πληθωρισμός βρίσκεται στο 20%-και το γεγονός ότι η ανάπτυξη που γνώρισε η Τουρκία μετά το 2010 κάθε άλλο παρά αποτυπώθηκε στα ατομικά εισοδήματα, έχουν οδηγήσει την αντιπολίτευση να κάνει λόγο για αδυναμία της κυβέρνησης να αποτρέψει την οικονομική καταστροφή της Τουρκίας. Την ίδια στιγμή η Κεντρική Τράπεζα έχει αποθέματα μόλις 35 δισ. δολαρίων και μια σημαντική μερίδα των νοικοκυριών είναι υπερχρεωμένα.
Και αν όλα αυτά μας φαίνονται σαν ισχυρές σεισμικές δονήσεις στην καρδιά της τουρκικής οικονομίας, ας αναλογιστούμε το τσουνάμι που μπορεί να προκληθεί όταν η Fed προχωρήσει σε αύξηση επιτοκίων.
Η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας πάντως φαίνεται να μη προβληματίζεται μιας και σύμφωνα με εκτιμήσεις οικονομολόγων στο Bloomberg αναμένεται να μειώσει και πάλι τα επιτόκια κατά άλλες 100 μ.β. Αν πράγματι συμβεί αυτό τότε θα πρέπει να αναμένουμε νέα υποτίμηση στο νόμισμα της χώρας με τραγικές επιπτώσεις τόσο στα δημόσια οικονομικά της Τουρκίας όσο και στον πληθωρισμό.
Όπως προλογίσαμε όμως και στην αρχή, όταν ο γείτονας «βουλιάζει», ενδεχομένως τα απόνερα να φτάσουν και σε εμάς.
Καταρχήν ήδη βιώνουμε σαν χώρα την προκλητικότητα της τουρκικής κυβέρνησης απέναντι στην Ελλάδα, προκειμένου να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη από τα εσωτερικά προβλήματα.
Κατά δεύτερο λόγο, η στήλη δεν μπόρεσε να μην κάνει τον συνειρμό και επί την ευκαιρία του ένατου Φόρουμ Τουρισμού Τουρκίας - Ελλάδας και της 4ης Κοινής Επιτροπής Τουρισμού που διεξάγεται αυτές τις ημέρες στη Σμύρνη, όσον αφορά την ελκυστικότητα της τουριστικής αγοράς της Τουρκίας για έναν Αμερικανό ή Ευρωπαίο, δεδομένης της κατάρρευσης της τουρκικής λίρας...
Όσοι έχουν λοιπόν στα χέρια τους ευρώ ή δολάριο θα μπορούν να κάνουν πολυτελείς και φθηνότατες διακοπές στην Τουρκία, Sars -CoV -2 πάντα επιτρέποντος. Στην Ελλάδα λοιπόν θα πρέπει να προνοήσουμε, γιατί με την προϋπόθεση ότι θα τεθεί σε έλεγχο η πανδημία τουλάχιστον από την άνοιξη και μετά, θα έχουμε απέναντι μας έναν πολύ ανταγωνιστικό γείτονα όσον αφορά το τουριστικό προϊόν.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
