Του Γιάννη Τρουπή
Θα μπορούσε ο Ντόναλντ Τραμπ να μιλήσει πιο ανοιχτά και πιο «καθαρά» εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν μέσα στο Οβάλ Γραφείο; Η απάντηση είναι προφανώς πως ναι.
Θα μπορούσε ο Αμερικανός πρόεδρος να πάρει ευθεία θέση απέναντι στις συνεχιζόμενες τουρκικές προκλήσεις στην νοτιοανατολική Ευρώπη; Η απάντηση είναι και πάλι ναι. Όμως στην πολιτική και ειδικά σε υψηλότατο επίπεδο τα πράγματα δεν είναι σχεδόν ποτέ ξεκάθαρα, δεν είναι ποτέ μαύρα ή άσπρα.
Μπορεί λοιπόν ο κ. Τραμπ να απέφυγε να εμφανιστεί στο δημόσιο λόγο του, «λάβρος» εναντίον του Τούρκου προέδρου, με τον οποίο άλλωστε διατηρεί πολύ καλή σχέση, όμως όπως επιμένει αξιόπιστη πηγή, η οποία ήταν παρούσα στις κατ'ιδίαν συνομιλίες των δύο αντιπροσωπειών εντός του Λευκού Οίκου, η εικόνα μακριά από τις κάμερες δεν ήταν τόσο ουδέτερη.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο Ντόναλντ Τραμπ χωρίς να πάρει ευθέως θέση έδειξε να αντιλαμβάνεται απολύτως το τί συμβαίνει στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου και κυρίως το γεγονός ότι οι κινήσεις της Τουρκίας στην Λιβύη βρίσκονται απέναντι στα αμερικανικά συμφέροντα. Είχε προηγηθεί αναλυτική παρουσίαση των δεδομένων από τον Έλληνα πρωθυπουργό και τους συνεργάτες του.
Μην ξεχνάμε πάντως ότι το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών έχει εδώ και δύο εβδομάδες καταδικάσει το τουρκολιβυκό σύμφωνο . Παράγοντας μάλιστα της ομογένειας που γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα στην αμερικανικό διακυβέρνηση σημείωνε πως «ουδέποτε οι ελληνικές θέσεις δεν είχαν τέτοια απήχηση στο αμερικανικό κατεστημένο», κάτι που έγινε αντιληπτό και στις συναντήσεις Μητσοτάκη στη γερουσία και στην βουλή των αντιπροσώπων.
Όποιος πάντως θεωρούσε ότι η επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ θα είχε ως αποκλειστικό θέμα την τουρκική προκλητικότητα μάλλον δεν είχε καλή πληροφόρηση.
Εδώ και αρκετές εβδομάδες ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με συνομιλητή του, είχε αποφασίσει ότι η Ελλάδα δε θα έπαιζε το ρόλο του παιδιού που επειδή το κλωτσάει ο συμμαθητής του πάει στη δασκάλα για να του τραβήξει το αυτί. Όπως φάνηκε άλλωστε και στην ομιλία του κ. Μητσοτάκη σε ομογενείς στην Ουάσινγκτον κυρίαρχος ελληνικός στόχος ήταν η εμφάνιση της χώρας ως περιφερειακής δύναμης που έχει λόγο και άποψη για όλα τα ζητήματα, μιας χώρας που δε θέλει να μείνει στο ρόλο του κομπάρσου.
Μία λεπτομέρεια πάντως που δεν «φωτίστηκε» αρκετά και πιθανόν να εξηγεί πολλά για την στάση Τραμπ σε σχέση με την Τουρκία βρίσκεται στο απομαγνητοφωνημένο κείμενο του διαλόγου των δύο ανδρών στο Οβάλ γραφείο. Σύμφωνα με αυτή, όταν ο αμερικανός πρόεδρος δέχτηκε ερώτηση για το αν προτίθεται να μιλήσει στον Ταγίπ Ερντογάν για τις τουρκικές προκλήσεις στη Λιβύη (ερώτηση από τον Μιχάλη Ιγνατίου) εκείνος απάντησε: Ναι, μιλάμε μαζί του, όταν πρόκειται για τη Λιβύη μιλάμε με τον πρόεδρο Ερντογάν και μιλάμε με πολλές άλλες χώρες.... Με άλλα λόγια ο κ. Τραμπ με τον πάντα μοναδικό και απρόβλεπτο τρόπο του παραδέχθηκε εμμέσως πλην σαφώς ότι είναι σε ανοιχτή γραμμή με την Τουρκία για ένα θέμα στο οποίο οι ΗΠΑ έχουν εκφράσει την αντίθεση τους.
Σε κάθε περίπτωση τα αποτελέσματα του ταξιδιού Μητσοτάκη στην Αμερική, όπως συμβαίνει πάντα, θα φανούν στην πράξη στο προσεχές διάστημα. Οι εξελίξεις άλλωστε στη γειτονιά προμηνύονται τουλάχιστον ενδιαφέρουσες.
