Του Γιώργου Φιντικάκη
Δυσφορία για συγκεκριμένους υπουργούς ότι δεν τρέχουν τις μεταρρυθμίσεις που έχει συμφωνήσει η κυβέρνηση με τους πιστωτές εκφράζουν στις Βρυξέλλες, κάτι που λέγεται ότι θα μεταφερθεί και στον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο στο Eurogroup της Δευτέρας.
Δίχως να παραγνωρίζουν τα παραπάνω, στην Αθήνα κάνουν τους δικούς τους σχεδιασμούς με γνώμονα το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ και τη δεύτερη αξιολόγηση. Στο τραπέζι μάλιστα εκτός από την ανάγκη να παντρευτεί η στροφή του ΣΥΡΙΖΑ στον ρεαλισμό με τις εσωκομματικές ισορροπίες του κόμματος, τελευταίως έχουν πέσει και προτάσεις που θα προσφέρουν περισσότερες συνέργειες και μεγαλύτερο συντονισμό στο κυβερνητικό έργο.
Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται και η εισήγηση να συγκεντρωθούν κάτω από ένα υπουργείο η ανάπτυξη μαζί με τη προσέλκυση επενδύσεων. Το ερώτημα βέβαια σε μια τέτοια περίπτωση είναι ότι θα πρέπει να τεθεί επικεφαλής στο υπουργείο αυτό ένα πρόσωπο ικανό για να κάνει τη διαφορά και να στείλει το μήνυμα στη διεθνή επενδυτική κοινότητα ότι κάτι αλλάζει.
Δίχως να είναι σαφές αν και πότε αυτό θα συμβεί, το πιθανότερο είναι ότι αιχμές σαν εκείνες των Ρέγκλινγκ και Μοσκοβισί της προηγούμενης εβδομάδας, ότι υπουργοί είναι απρόθυμοι να εφαρμόσουν τη συμφωνία με τους πιστωτές, θα συνεχιστούν. Διότι όπως λένε στο liberal.gr ευρωπαικές πηγές, η αιτία για τις επισημάνσεις των δύο ευρωπαίων αξιωματούχων δεν βρίσκεται μόνο στις καθυστερήσεις για την ολοκλήρωση στο παρά πέντε κάποιων προαπαιτούμενων (σσ: από τους υπ. ΠΕΝ και Υποδομών Π. Σκουρλέτη, και Χρ. Σπίρτζη), αλλά η γενικότερη αίσθηση ότι συγκεκριμένα πρόσωπα δεν έχουν τη πλήρη ιδιοκτησία του προγράμματος.
Αν και τα προαπαιτούμενα της πρώτης αξιολόγησης τελικά έκλεισαν, ευρωπαίοι αξιωματούχοι χρεώνουν σε συγκεκριμένους υπουργούς ευθύνες για τη δυσλειτουργία της κυβέρνησης ως προς τις μεταρρυθμίσεις και αποκρατικοποιήσεις. Στη λίστα αυτή, όπως λένε στο liberal.gr, πηγές με γνώση των συζητήσεων, συγκαταλέγονται εκτός του Π. Σκουρλέτη, και του Χρ. Σπίρτζη, επίσης ο υπ. Παιδείας Ν.Φίλης (για την πολιτική του στην ιδιωτική εκπαίδευση, κ.ο.κ.), ο υπ. Πολιτισμού Αρ. Μπαλτάς (για τη στάση του στο θέμα του Ελληνικού), και άλλοι, που θεωρούνται ότι δεν θέλουν να τρέξουν τις μεταρρυθμίσεις. Αναρωτιούνται οι ίδιες πηγές, πόσος καιρός θα χρειαστεί στην κυβέρνηση να ολοκληρώσει την 2η αξιολόγηση, και με τι αναταράξεις, αν της χρειάστηκαν τέσσερις και πλέον μήνες από την ψήφιση του εφαρμοστικού νόμου του Μάιου για να κλείσει τα προαπαιτούμενα της 1ης.
Ταυτόχρονα όμως οι ίδιες ευρωπαικές πηγές αναγνωρίζουν, ότι με “φωνές” ή χωρίς, τα νομοσχέδια ψηφίζονται, ότι αν ηχομονώσει κανείς τις φωνές, τα πράγματα κουτσά-στραβά προχωρούν, και ότι εμπάσει περιπτώσει η “αρρώστια” της ελληνικής οικονομίας, δεν έχει ακόμη κάνει τον κύκλο της, και θα χρειαστεί τουλάχιστον ένας- ενάμισι ακόμη χρόνος.
Υπό αυτή την έννοια, αν και η προσπάθεια παρέμβασης από το εξωτερικό γίνεται ακόμη και με άκομψο τρόπο, δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση Τσίπρα δεν συνεχίζει να έχει την ανοχή των δανειστών.
Τα δύο σενάρια
Στο Μαξίμου γνωρίζουν καλά τα παραπάνω, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν αγωνιούν. Αν και λέγεται ότι έχουν πάρει απόφαση να μην υπάρξουν αλλαγές στο οικονομικό επιτελείο, ξέρουν ότι για να υλοποιηθούν οι όποιες δομικές αλλαγές σε άλλα πόστα, πρέπει να βρεθούν και τα πρόσωπα που θα τις υλοποιήσουν.
Σε κάθε περίπτωση, δύο είναι τα σενάρια που συζητώνται για τον ανασχηματισμό. Αφενός να γίνει αμέσως μετά το Συνέδριο, που σημαίνει ότι θα είναι “light” και το πιθανότερο είναι να απομακρυνθούν μόνο κάποιοι περιφερειακοί παίκτες. Άλλωστε ενόψει της 2ης αξιολόγησης, που ξεκινά αμέσως μετά το Συνέδριο, εκτεταμένες αλλαγές στα κρίσιμα υπουργεία (π.χ. Εργασίας) δεν μπορούν να γίνουν. Αφετέρου να γίνει μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, οι αλλαγές θα είναι πιο εκτεταμένες.
Αναφορικά με τη δυσαρέσκεια των θεσμών για συγκεκριμένους υπουργούς, στο Μαξίμου δεν τη συμμερίζονται. Στην περίπτωση για παράδειγμα του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Π. Σκουρλέτη αυτό που ενοχλεί περισσότερο τους δανειστές είναι η στάση του απέναντι στις ιδιωτικοποιήσεις. Στο εσωτερικό ωστόσο τα μέχρι τώρα στοιχήματα, φαίνεται να του βγαίνουν. Την επόμενη εβδομάδα κατατίθενται οι προσφορές για τον ΑΔΜΗΕ, όπου το ενδιαφέρον φαίνεται ισχυρό, και αν τελικά ο διαγωνισμός ευοδωθεί, ο υπουργός θα έχει να λέει ότι κατάφερε να διατηρήσει τα δίκτυα ηλεκτρισμού υπό δημόσιο έλεγχο. Περαιτέρω πολιτικούς πόντους θα προσθέσει από τυχόν θετική κατάληξη στη διαπραγμάτευση για το ΔΕΣΦΑ μεταξύ Μαξίμου και SOCAR που γίνεται επί τη βάση των δικών του προτάσεων. Το αυτό ισχύει και με το ΕΤΜΕΑΡ, όπου η τροπολογία που κατέθεσε προ ημερών στη Βουλή, μεταφέρει την επιβάρυνση από τους καταναλωτές στις πλάτες των προμηθευτών.
Στη περίπτωση πάλι του υπουργού Παιδείας Ν.Φίλη, τυχόν μετακίνησή του θα μπορούσε να εκληφθεί ως υποχώρηση της κυβέρνησης απέναντι στις αξιώσεις των πιο ακραίων κύκλων της εκλησσιατικής ιεραρχίας. Στον αντίποδα, οι δανειστές έχουν ενοχληθεί από τη πολιτική Φίλη στην ιδιωτική εκπαίδευση. Οι ιδιοκτήτες ιδιωτικών σχολείων ζητούσαν να μπορούν να προχωρούν σε απολύσεις ελεύθερα, όμως ο υπουργός έχει θεσπίσει καθεστώς απολύσεων μόνο υπό συγκεκριμένες και αυστηρές προϋποθέσεις. Αυτό που αντιτείνουν οι θεσμοί είναι ότι αφού παρεμβαίνει ο υπουργός Παιδείας στις προσλήψεις και απολύσεις των εκπαιδευτικών στα ιδιωτικά σχολεία, γιατί τότε να μην παρεμβαίνει και ο υπουργός Υγείας στις προσλήψεις γιατρών στα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια.
