Τελικά, οι πολίτες δεν πήγαν να ψηφίσουν. Οι εκκλήσεις των κομματικών ηγεσιών δεν έπιασαν τόπο. Αποδείχτηκαν εκκλήσεις κενές περιεχομένου μιας και οι λόγοι που τις συνόδευαν κάθε άλλο παρά πειστικές ήταν.
Γιατί πολύ δύσκολα θα αποφασίσει να πάει κάποιος να ψηφίσει για να επιβεβαιώσει την πολιτική παντοκρατορία της κυβέρνησης ή για να συμβάλλει με την ψήφο του στην ανάδειξη του ενός ή του άλλου κόμματος της αντιπολίτευσης στη δεύτερη θέση.
Ψηφίζεις μόνο όταν θέλεις να επιλέξεις αυτούς που σε εμπνέουν και θέλεις να σε εκπροσωπήσουν με βάση τις πολιτικές και ιδεολογικές τους θέσεις και όχι για να συμβάλλεις στις αυτάρεσκες επινίκιες εκδηλώσεις των κομματικών ηγεσιών.
Το μήνυμα των ευρωεκλογών ήταν τόσο εκκωφαντικό που δεν χώρεσε στα κομματικά καλούπια στα οποία οι αρχηγοί επιχείρησαν να το στριμώξουν. Όταν οι ψηφοφόροι εγκαταλείπουν κατά εκατομμύρια το πλοίο του πολιτικού συστήματος που βυθίζεται στα νερά της απαξίωσης οι σανίδες σωτηρίας δεν αρκούν όσο και να γατζωθεί κανείς από αυτές.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι στο ναυάγιο της περασμένης Κυριακής συμπαρασύρθηκε και το κρίσιμο διακύβευμα της κάλπης δηλαδή η συνέχιση, έστω και μετ’ εμποδίων, της πορείας προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση μέσα από την υπεράσπιση των αξιών και των προταγμάτων της φιλελεύθερης δημοκρατίας.
Το διακύβευμα αυτό εξαφανίστηκε σχεδόν παντελώς σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου αποκαλύπτοντας με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο ότι για τη χώρα μας η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι παρά ένας μηχανισμός άντλησης κεφαλαίων, διεκδίκησης πακέτων στήριξης και πόρων ανασυγκρότησης.
Το όραμα μιας ενωμένης Ευρώπης ως παράγοντα αντιμετώπισης των μεγάλων σύγχρονων προκλήσεων στη βάση της διαμόρφωσης ενιαίων πολιτικών δεν αναδείχτηκε ακόμα και από τις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις.
Η υποτίμηση της σημασίας των ευρωεκλογών και της υποταγής τους στις εθνικές σκοπιμότητες επισημοποιήθηκε και από την ψηφοθηρική λογική της συγκρότησης των ευρωψηφοδελτίων αλλά και - σε σημαντικό βαθμό - από την τελική σύνθεση της ελληνικής αντιπροσωπείας στη νέα Ευρωβουλή.
Οι δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών ήταν ίσως περισσότερο επώδυνες κι από τις άδειες κάλπες των εκλογικών κέντρων. Λες και απαντούσαν, καθισμένοι μπροστά στο κομματικό τους καθρεφτάκι, στο ερώτημα του παραμυθιού: «Καθρέφτη καθρεφτάκι μου ποιο είναι το πιο όμορφο κόμμα στον κόσμο;». Το δικό μου είπε ο πρωθυπουργός. Μπορεί να μην πήραμε ούτε καν όσο είχαμε βάλει στόχο να πάρουμε αλλά πήραμε το μήνυμα να συνεχίσουμε την πολιτική για την οποία μας αρνηθήκατε την ψήφο.
Το δικό μου κόμμα είναι το καλύτερο, είπε ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ γιατί μικρύναμε την απόσταση από τη ΝΔ αφού εκείνη έχασε πολύ περισσότερους ψηφοφόρους απ’ όσους χάσαμε εμείς. Καλύτερο είναι το δικό μου κόμμα, είπε ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ αφού μόνο εμείς ανεβαίνουμε συνεχώς σε ποσοστό παρά τις ψήφους που χάνουμε.
Η συνολική ευθύνη του πολιτικού συστήματος δεν απαλλάσσει καμμιά πολιτική δύναμη από τις δικές της ευθύνες. Ούτε και τις συμψηφίζει. Ωστόσο, όλες οι επιλογές συνετέλεσαν στο απογοητευτικό για τη συμμετοχική δημοκρατία αποτέλεσμα που αποδυναμώνεται συνεχώς αφήνοντας ανοιχτές, όπως αποδείχτηκε, πολλές ύπουλες κερκόπορτες.
Μαζί με το ρεκόρ αποχής δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο και το συνολικό 20% περίπου των λαϊκιστικών και ακροδεξιών επιλογών που προδιαγράφει δυσοίωνες προοπτικές για το μέλλον. Κι αυτό είναι το πιο ηχηρό καμπανάκι προς τις δυνάμεις του δημοκρατικού τόξου. Δεν έχει καμμιά σημασία να δηλώνουν όλοι νικητές όταν η δημοκρατία βγαίνει σοβαρά λαβωμένη από τη μάχη.
* Ο Γιάννης Μεϊμάρογλου είναι εκδότης του ηλεκτρονικού περιοδικού metarithmisi.gr