Κυρίαρχη η αποχή, σημαντική πτώση της ΝΔ χωρίς να δρομολογούνται πολιτικές εξελίξεις, ένα βήμα ακόμη για την κυριαρχία του Σ. Κασσελάκη στον ΣΥΡΙΖΑ που οδηγεί έτσι στην απόλυτη μετάλλαξη του κόμματος διαρρηγνύοντας την όποια σχέση είχε με την Αριστερά και ενίσχυση των κομμάτων δεξιά της ΝΔ με πιο σημαντική αυτή της Ελληνικής Λύσης. Το ΠΑΣΟΚ μακριά από τον στόχο του να πλησιάσει ή και να ξεπεράσει τον ΣΥΡΙΖΑ, θα μπορεί απλώς να δηλώνει ικανοποιημένο που σχεδόν διπλασίασε τα συρρικνωμένα ποσοστά των ευρωεκλογών του 2019.
Και όσοι αναρωτιούνται για το πώς προέκυψε και πώς τοποθετείται η αντισυστημική ψήφος, ας ανατρέξουν στα αποτελέσματα των εκλογών του Σεπτεμβρίου 2015, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ είχε 35,4%, οι ΑΝΕΛ 4% για να μην υπολογίσουμε και τη ΧΑ με 6,9%. Ποσοστά τα οποία φυσικά δεν εξαερώνονται ούτε εξαφανίζονται. Η αντισυστημική ψήφος είναι πάντα παρούσα και ρευστή έτοιμη να εκφραστεί όλο και μέσα από διαφορετικά κανάλια και κόμματα.
Μια αδιάφορη κοινή γνώμη με τη συμμετοχή να φθάνει μόλις το 39,8%, καθώς κανείς δεν προσπάθησε να την πείσει ότι οι ευρωεκλογές δεν είναι «φιλικό ματς» αλλά ντέρμπι «πρωταθλήματος» και μάλιστα ευρωπαϊκού.
Με ευθύνη των ίδιων των κομμάτων η ατζέντα έμεινε στην εσωτερική πολιτική ατζέντα, για την οποία οι πολίτες αποφάνθηκαν πριν ένα χρόνο. Οι ευρωεκλογές έτσι αποτελούν περισσότερο μια σημαντική και αυθεντική δημοσκόπηση και μάλιστα στον πρώτο χρόνο μιας τετραετούς θητείας της κυβέρνησης, όπου οι πολίτες στέλνουν μηνύματα εκ του ασφαλούς.
Η αποχή πλήττει την κυβέρνηση καθώς ψηφοφόροι που έδωσαν τη μεγάλη νίκη του Ιουνίου του 2023 αποστασιοποιήθηκαν, κάποιοι πήγαν πιο δεξιά, άλλοι απείχαν.
Όμως συγχρόνως η αποχή πλήττει και την Αντιπολίτευση. Αν και ο στόχος ήταν όλους αυτούς τους μήνες το ροκάνισμα της κυβέρνησης, με Τέμπη, υποκλοπές ακρίβεια κ.α. η προσπάθεια να κινητοποιηθεί η κοινή γνώμη να δημιουργήσει ένα αντικυβερνητικό μέτωπο απέτυχε. Οι ψηφοφόροι απείχαν και γύρισαν την πλάτη και στα δικά της κελεύσματα.
Η κυβέρνηση δεν αρκεί πια να δηλώσει ότι πήρε το μήνυμα αλλά θα πρέπει να αποδείξει ότι το λαμβάνει και υπόψη της. Είναι σαφές ότι υπάρχουν σοβαρές απώλειες προς τα δεξιά της, καθώς τα προς δεξιά της ΝΔ κόμματα συγκεντρώνουν ένα ποσοστό σχεδόν 6% μεγαλύτερο από εκείνο των εκλογών του περασμένου Ιουνίου κάτι στο οποίο σημαντικό ρόλο φαίνεται να έχει παίξει ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών. Που όμως δεν λειτούργησε αυτόνομα, αλλά σαν τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Με χαρακτηριστικό τις περιπτώσεις της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας όπου η αίσθηση της εγκατάλειψης από το «κέντρο», η αποβιομηχάνιση, ο αποκλεισμός από την ανάπτυξη του τουρισμού προστέθηκε στην ισχυρή επιρροή των Μητροπόλεων και Μοναστηριών και στη σφοδρή αντίδραση στον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Σε συνδυασμό με τη Λερναία Ύδρα της ακρίβειας.
Η στροφή προς τα δεξιά όμως για την κυβέρνηση δεν πρέπει να είναι μονόδρομος καθώς συγχρόνως θα πρέπει να στραφεί προς το κομμάτι εκείνων των ψηφοφόρων του περασμένου Ιουνίου που προτίμησαν να απέχουν ώστε να στείλουν το μήνυμα δυσαρέσκειας προς την κυβέρνηση χωρίς όμως να κόβουν τους δεσμούς, ψηφίζοντας άλλο κόμμα.
Η Ελληνική Λύση ήταν το κόμμα το οποίο μπόρεσε να κεφαλαιοποιήσει τη δυσαρέσκεια στο κυβερνητικό έργο και κυρίως να αξιοποιήσει τις έντονες αντιδράσεις στο δεξιό κομμάτι της ΝΔ για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Και συγχρόνως να το συνδέσει με την ακρίβεια και με θεωρίες συνωμοσίας για τα εθνικά θέματα, για τα Τέμπη. Η ΝΙΚΗ καθιερώνεται ως μια σταθερή δύναμη στον χώρο της συντηρητικής δεξιάς και υπάρχουν φυσικά και οι διάττοντες αστέρες της κ. Λατινοπούλου και από κοντά το «κίνημα» του επιχειρηματία κ. Εμφιετζόγλου.
Στον ΣΥΡΙΖΑ παρά το γεγονός ότι το κόμμα δεν έφθασε τον πήχη που έβαζε ο ίδιος ο κ. Κασσελάκης, με το ποσοστό που συγκεντρώνει πλέον είναι αδιαμφισβήτητος ηγέτης στο κόμμα, εξάλλου η καμπάνια ήταν στημένη πάνω του και δρομολογείται η μετάλλαξη του κόμματος σε ένα προσωποπαγές κόμμα που καμία σχέση δεν θα έχει μέρα τη μέρα με τον παλιό ΣΥΡΙΖΑ... Και φυσικά στα χαρτιά που έχει στα χέρια του είναι και η συρρίκνωση της Νέας Αριστεράς…
Η κυβέρνηση είχε θέσει ως διακύβευμα την εξασφάλιση της πολιτικής σταθερότητας δίνοντας μια εσωτερική διάσταση στις ευρωεκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ και όλη η αντιπολίτευση ζητούσε την αποδοκιμασία της κυβέρνησης ώστε να κλονισθεί η κυριαρχία του 41% των εθνικών εκλογών. Τα αποτελέσματα δυσκολεύουν την κυβέρνηση και ανεβάζουν τον πήχη για την υπόλοιπη θητεία της αλλά δεν ανατρέπουν το πολιτικό σκηνικό. Με την αντιπολίτευση να έχει αποτύχει να μεταφράσει τη δυσαρέσκεια, την αντίδραση των ψηφοφόρων σε θετική ψήφο για το σύνθημα ανατροπής της κυβέρνησης…
Οι χθεσινές εκλογές έστειλαν ηχηρά μηνύματα, βάζουν την κυβέρνηση μπροστά από σοβαρά διλήμματα για έναν νέο αναπροσανατολισμό της πολιτικής της, άφησαν με τραύματα τα τρία μεγάλα κόμματα και έναν πολιτικό αρχηγό τον Κ. Βελόπουλο που μπορεί σήμερα να πανηγυρίζει για την αύξηση των ποσοστών του. Αλλά τέτοιοι κομματικοί σχηματισμοί και οι αρχηγοί τους πανηγύρισαν αρκετές φορές σε προηγούμενες εκλογές την τελευταία 15ετια. Και αποδείχθηκαν περαστικοί.