«Η σημερινή γενιά δεν έχει κανένα ενδιαφέρον να εργαστεί. Δεν θέλει να κουράζεται, λες και θα τα βρει όλα έτοιμα στο πιάτο. Και μετά σου λένε πως υπάρχει ανεργία! Τεμπελιά υπάρχει, όχι ανεργία».
Συζητούσα με μια νέα επιχειρηματία σχετικά με τη δυσκολία που έχει να βρει πωλήτρια για το κατάστημα της. «Έρχονται, τους λέω πως πρέπει πρώτα να μάθουν να σφουγγαρίζουν καλά και μετά θα αναλάβουν την πώληση. Και φεύγουν! Μήπως πρέπει να τις κάνω και store manager με το «καλημέρα» χωρίς να ξέρουν πρώτα τα «βασικά»; αναρωτιέται.
Την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν όντως πρόβλημα στην εύρεση προσωπικού. Πόσο πραγματικό είναι όμως αυτό το πρόβλημα;
Στο Tik Tok τα videos από την Gen Ζ που αφορούν στο εργασιακό της μέλλον, γίνονται viral. Μιλούν με απαξίωση για τίτλους, θέσεις εξουσίας, απορρίπτουν τις ατελείωτες ώρες εργασίας, την ψυχική εξουθένωση για ένα «καλό και σταθερό αύριο».
Έχουν μεγαλώσει μέσα στην οικονομική κρίση, σε σπίτια με δάνεια, έχουν δει τους γονείς να εργάζονται τρελά ωράρια «για να μην λείψει τίποτα στα παιδιά», αλλά ξέρουν και το αίσθημα της απόγνωση όταν ο γονιός χάνει τη δουλειά στην οποία επένδυσε ατελείωτες ώρες.
Είναι γενιά που έχει απομυθοποιήσει πολλά από αυτά που οι προηγούμενες γενιές είχαν ως δεδομένο. Σε μια τεχνολογική εποχή με τόσες ραγδαίες εξελίξεις η νέα γενιά γνωρίζει πολύ καλά πως τίποτα δεν είναι δεδομένο. Είναι άραγε η πρώτη γενιά που δεν θέλει να νιώθει καταπίεση στην εργασία της; Σαφώς όχι. Είναι όμως η πρώτη που το επικοινωνεί ανοιχτά και τα κοινωνικά δίκτυα έχουν συμβάλλει στον μέγιστο βαθμό στο μοίρασμα αυτών των απόψεων.
Πριν 30 χρόνια ένα άτομο έβρισκε μια δουλειά για όλη του τη ζωή. Σήμερα ένα άτομο αλλάζει δουλειά κάθε 2-3 χρονιά.
Δεκαετίες πριν ένας εργαζόμενος ήταν σε θέση απλώς να εκτελεί εντολές, να «κάνει τη δουλειά του» χωρίς να έχει υπερβολικές απαιτήσεις.
Σήμερα θέλει να νιώθει σαν ένα αναπόσπαστο κομμάτι της επιχείρησης, θέλει να ξέρει κάθε της βήμα και να είναι παρόν στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Θέλει να συμμετέχει στον τρόπο διοίκησης και να είναι ενήμερος για όλες τις λειτουργίες της, διαφορετικά αποστασιοποιείται και με την πρώτη δυσκολία δηλώνει παραίτηση.
Θέλει να νιώθει σημαντικός αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα εξαντληθεί για να αποδείξει την αξία του και τις δεξιότητες του.
Και όπως είπε η 22χρονη Αλεξάνδρα, κόρη φίλης μου, όταν την ρώτησα τι ζητάει από μια δουλειά: «Θα δώσω τον καλύτερο μου εαυτό, αλλά ζητάω ελευθερία και πρωτοβουλία».
Τα τμήματα Ανθρώπινου Δυναμικού αλλάζουν και αυτά τις πρακτικές τους προσπαθώντας να έρθουν πιο κοντά στη νέα γενιά.
Να την κατανοήσουν και να της δώσουν κίνητρα για μια εργασία γεμάτη δημιουργικότητα και εσωτερική ηρεμία.
