Για τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην αντιμετώπιση των δημογραφικών προκλήσεων, αλλά και τις ευκαιρίες που διαφαίνονται στην ΕΕ και τον κόσμο, μίλησε στο συνέδριο του Economist, η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα Δημοκρατίας και Δημογραφίας, Ντουμπράβκα Σουίτσα.
Το διήμερο συνέδριο εστιάζει στις δημογραφικές προκλήσεις και τις πολιτικές ισότητας των φύλων, ειδικά στη σκιά της πανδημίας του κορονοϊού. Όπως ανέφερε η κ. Σουίτσα, «καθώς ορισμένες από τις πιο έντονες προκλήσεις για τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης υποχωρούν και περνάμε στη φάση της ανάκαμψης, κάποιες βαθύτερες, θεμελιώδεις μεταμορφώσεις γίνονται εμφανείς», προσθέτοντας ότι η πανδημία «συνέπεσε με μια περίοδο βαθιάς δημογραφικής και κοινωνικής αλλαγής στην Ευρώπη».
«Ποτέ στο παρελθόν τόσοι πολλοί Ευρωπαίοι δεν απολάμβαναν τόσο μεγάλη και υγιή ζωή» υπογράμμισε η κ. Σουίτσα, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι «αυτά τα καλά νέα» παρουσιάζουν «μια μεγάλη ποικιλία προκλήσεων, αλλά και ευκαιριών».
Απαραίτητο να αντιμετωπιστεί η γήρανση
Όπως είπε η ίδια, «στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστεί η βασική δημογραφική τάση που επηρεάζει ολόκληρη την ήπειρό μας, δηλαδή η γήρανση. Είναι ζωτικής σημασίας να προετοιμάσουμε τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας τώρα. Η γήρανση του πληθυσμού και η μείωση του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας έχει σημαντικές συνέπειες τόσο για την κοινωνία όσο και για την οικονομία».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο συνολικός πληθυσμός της Ένωσης αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 5% έως το 2070. Επιπλέον, θα αυξηθεί η αναλογία μεταξύ του αριθμού των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω (ηλικία που τα άτομα είναι γενικά οικονομικά ανενεργά) και του αριθμού ατόμων ηλικίας μεταξύ 15 και 64 ετών.
«Η Πράσινη Βίβλος για τη γήρανση που δημοσιεύτηκε στις αρχές του τρέχοντος έτους άνοιξε μια ευρεία συζήτηση σχετικά με τους τρόπους αντιμετώπισης των επιπτώσεων της δημογραφικής αλλαγής» ανέφερε η κ. Σουίτσα, επεξηγώντας ότι η γήρανση και οι επιπτώσεις της δεν αφορούν μόνον τους ήδη ηλικιωμένους, καθώς και οι νέοι επηρεάζονται από την προοπτική του να ζήσουν περισσότερο, ενώ είναι απαραίτητη η αλληλεγγύη μεταξύ γενεών προκειμένου να επιτευχθεί «η σωστή ισορροπία για βιώσιμες λύσεις στα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας».
Όπως τόνισε η αντιπρόεδρος της Επιτροπής, «ο πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ηλικία εργασίας συρρικνώνεται και αυτό αναμένεται να συνεχιστεί. Στην Πράσινη Βίβλο εξετάζουμε πώς μπορεί να βελτιωθεί η συμμετοχή ομάδων που αυτή τη στιγμή υποεκπροσωπούνται στην αγορά εργασίας, όπως οι γυναίκες, άτομα με μεταναστευτικό υπόβαθρο, άτομα με αναπηρίες και ηλικιωμένοι».
Επιπλέον, η κ. Σουίτσα αναφέρθηκε στην «ασημένια οικονομία» και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται γύρω από αυτή. Όπως εξήγησε, ο συγκεκριμένος όρος περιγράφει «την αλματώδη ζήτηση για προϊόντα και υπηρεσίες που αντικατοπτρίζει τις συγκεκριμένες ανάγκες και προτιμήσεις των ηλικιωμένων». Μάλιστα, αυτή η αγορά αναμένεται να αυξάνεται κατά περίπου 5% ετησίως και να αγγίξει τα 5,7 τρισ. ευρώ το 2025.
Τρίτη μεγαλύτερη οικονομία
Όπως χαρακτηριστικά είπε η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το δημογραφικό, αν η αγορά αυτή συγκριθεί με τις οικονομίες κρατών θα είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, μόνο πίσω από τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Σχετικά με τις ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν από αυτή την άνοδο, η κ. Σουίτσα αναφέρθηκε και στην παροχή φροντίδας. «Αναλογιστείτε το γεγονός ότι περίπου 50 εκατομμύρια Ευρωπαίοι άνω των 65 ετών πάσχουν από δύο ή περισσότερες χρόνιες παθήσεις.
Ο αριθμός των ατόμων που χρειάζονται μακροχρόνια περίθαλψη στην Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπεται να αυξηθεί σημαντικά από 30,8 εκατομμύρια το 2019 σε σχεδόν 40 εκατομμύρια το 2050» είπε η επίτροπος και ανέτρεξε στην πρωτοβουλία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, νωρίτερα φέτος, για μια νέα ευρωπαϊκή στρατηγική πάνω σε αυτές τις προκλήσεις.
«Δεσμευόμαστε τόσο απέναντι σε όσους έχουν ανάγκη από φροντίδα, όσο και σε όσους την παρέχουν» τόνισε η κ. Σουίτσα, υπενθυμίζοντας ότι οι γυναίκες υπερεκπροσωπούνται ως πάροχοι φροντίδας. «Από τα 6,5 εκατομμύρια άτομα που απασχολούνται σήμερα ως φροντιστές, το 90% είναι γυναίκες.
Οι γυναίκες παρέχουν, επίσης, το μεγαλύτερο μέρος της άτυπης φροντίδας, επομένως, δίπλα στην πρωτοβουλία για τη μακροχρόνια περίθαλψη, η ευρωπαϊκή στρατηγική θα περιλαμβάνει την αναθεώρηση των στόχων της Βαρκελώνης για την προσχολική εκπαίδευση» υπογράμμισε η επίτροπος, κυρίως στοχεύοντας στην τόνωση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας.
Επιπλέον, η Ντουμπράβκα Σουίτσα αναφέρθηκε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν περιοχές με χαμηλά εισοδήματα και φθίνοντα πληθυσμό, όπως οι αγροτικές περιοχές. «Είναι απαράδεκτο 137 εκατομμύρια πολίτες που ζουν σε αγροτικές περιοχές να αισθάνονται συχνά ότι έχουν μείνει πίσω. Όσον αφορά το φύλο, οι γυναίκες ηλικίας 20 έως 44 ετών είναι πιο πιθανό να φύγουν από τις αγροτικές περιοχές και τις ενδιάμεσες περιοχές από ό,τι οι άνδρες.
Αυτό οδηγεί σε χάσμα φύλου σε ορισμένες αγροτικές περιοχές και πρέπει να αντιμετωπιστεί» είπε η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προσθέτοντας ότι για το λόγο αυτό παρουσιάστηκε σχέδιο δράσης ώστε οι αγροτικές περιοχές της Ένωσης να γίνουν «πιο δυνατές, ανθεκτικές και ευημερούσες».
