Σε ριζικές αλλαγές στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας προχωρά το υπουργείο Υγείας με το υπό προώθηση νομοσχέδιο, το οποίο πήρε πράσινο φως από το υπουργικό συμβούλιο. Ενοποιούνται οι υπάρχουσες δομές (Κέντρα Υγείας και Τοπικές Ομάδες Υγείας) και αναβαθμίζονται κτιριακά και υλικοτεχνικά με κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και μέσω Συμπράξεων από το Δημόσιο και Ιδιωτικό Τομέα. Σε όσα σημεία, οι δημόσιες δομές έχουν κενά θα συνεργάζονται με τις ιδιωτικές δομές, και ο τελικός χάρτης της πρωτοβάθμιας φροντίδας θα περιλαμβάνει Κέντρα Υγείας, ΤΟΜΥ, ιδιωτικές δομές, καθώς και συμβεβλημένους ιδιώτες γιατρούς.
Στόχος του νομοσχεδίου είναι όλοι οι πολίτες να αποκτήσουν τον προσωπικό τους γιατρό, ο οποίος θα τους καθοδηγεί, θα λειτουργεί ως σύμβουλος και θα διαχειρίζεται τις παραπομπές, για την ολοκληρωμένη παροχή ποιοτικών υπηρεσιών φροντίδας.
Ο προσωπικός γιατρός θα αποτελεί τον σύμβουλο υγείας για κάθε πολίτη, θα υπάρξει υποχρεωτική εγγραφή κάθε πολίτη, σε συνδυασμό με την ελεύθερη επιλογή παρόχου εκ μέρους του ασθενή, ώστε να παρέχεται ολοκληρωμένη και συνεχής φροντίδα υγείας στο άτομο.
Τέλος, θα υπάρξει αλλαγή στον τρόπο αποζημίωσης των ιατρών και θα γίνεται κατ’ άτομο. Επιλύεται το πρόβλημα των οικονομικών μεγεθών αναφορικά με τις αποζημιώσεις των παρόχων και την ποιότητα της παροχής των υπηρεσιών.
Παράλληλα, παρουσιάστηκε ο τρόπος λειτουργίας των απογευματινών χειρουργείων και η δυνατότητα απασχόλησης ιδιωτών στην Πρωτοβάθμια και στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Κύρωση δωρεάς Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για το νέο νοσοκομείο Σπάρτης
Στο προτεινόμενο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται όλες οι αναγκαίες ενέργειες για την υλοποίηση και ταχύτερη δυνατή ολοκλήρωση της κατασκευής και λειτουργίας του νέου Γενικού Νοσοκομείου Σπάρτης ΙΣΝ. Το νέο νοσοκομείο θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες προδιαγραφές και θα αναβαθμίσει τις υποδομές υγείας της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας, αλλά και της Νοτιοανατολικής Πελοποννήσου γενικότερα.
Με την υλοποίηση του νέου Γενικού Νοσοκομείου Σπάρτης ΙΣΝ, το Υπουργείο Υγείας και το ΙΣΝ φιλοδοξούν στη δημιουργία μιας σύγχρονης μονάδας υγείας που θα αποτελέσει πρότυπο νοσηλείας, περίθαλψης και φροντίδας με την εφαρμογή καινοτόμων συστημάτων οργάνωσης και λειτουργίας. Στόχος είναι η δημιουργία ενός νέου σύγχρονου νοσηλευτικού παραδείγματος, βασισμένου στις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές, το οποίο ως πρότυπο ορθών ιατρικών νοσηλευτικών και λειτουργικών πρακτικών θα συμβάλλει στη βελτίωση και τη βιώσιμη ανάπτυξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας της χώρας μας.
Το νέο Γενικό Νοσοκομείο Σπάρτης ΙΣΝ θα παρέχει ένα ευρύ φάσμα ιατρικών και νοσηλευτικών υπηρεσιών για τον ενήλικο και παιδικό πληθυσμό της περιοχής της Νοτιοανατολικής Πελοποννήσου και ειδικότερα της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας. Οι νέες εγκαταστάσεις θα δώσουν τη δυνατότητα ανάπτυξης της ψηφιακής λειτουργίας των κλινικών υπηρεσιών, της σύγχρονης διαχείρισης και συντήρησης του Νοσοκομείου, καθώς και της διασύνδεσής του με άλλες συνεργαζόμενες Μονάδες Υγείας. Παράλληλα, θα αναπτυχθεί η εκπαίδευση και η έρευνα στις νέες τεχνολογίες με στόχο τη συνεχή εξέλιξη της δυναμικότητας, ικανότητας και αποτελεσματικότητας του προσωπικού προς την κατεύθυνση δημιουργίας ενός σύγχρονου νοσοκομείου που αξιοποιεί τα πλεονεκτήματα της ψηφιακής τεχνολογίας στην πρόοδο της ποιότητας και λειτουργίας του.
Μετά την εισαγωγική τοποθέτηση του Πρωθυπουργού (που έχει ήδη διανεμηθεί) οι αρμόδιοι Υπουργοί ανέπτυξαν τις σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις της Κυβέρνησης.
Συγκεκριμένα:
1. Ο Υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης και η Αναπληρώτρια Υπουργός, Μίνα Γκάγκα, παρουσίασαν νομοθετικές πρωτοβουλίες για: α) Τη μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, β) Την κύρωση της επιμέρους δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τον εξοπλισμό του νέου Γενικού Νοσοκομείου Σπάρτης.
α) Μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Στόχος του νομοσχεδίου είναι όλοι οι πολίτες να αποκτήσουν τον προσωπικό τους ιατρό, ο οποίος θα τους καθοδηγεί, θα λειτουργεί ως σύμβουλος και θα διαχειρίζεται τις παραπομπές, για την ολοκληρωμένη παροχή ποιοτικών υπηρεσιών φροντίδας. Επίσης, αναδιοργανώνονται διοικητικά οι υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, εδραιώνεται ένα ισχυρό δίκτυο με συμμετοχή και συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών ενισχύει την πρόληψη, την προαγωγή της υγείας και τη διαχείριση των χρόνιων παθήσεων στην κοινότητα.
Το προτεινόμενο νομοσχέδιο επανασχεδιάζει το σύστημα εγγραφής των πολιτών, ενοποιεί τις δημόσιες δομές της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και δημιουργεί το νέο πλαίσιο για συνεργασία με τις ιδιωτικές δομές ΠΦΥ. Στοχεύει στην καθολική εφαρμογή του θεσμού του προσωπικού ιατρού και στην εγγραφή του συνόλου του πληθυσμού με την εισαγωγή κινήτρων και αντικινήτρων.
Η μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας θα στηριχθεί στην παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας στους πολίτες μέσω της ισότιμης και καθολικής πρόσβασης όλου του πληθυσμού. Όλοι οι πολίτες θα εγγραφούν σε προσωπικό ιατρό, ο οποίος θα αποτελέσει τον σύμβουλο υγείας για τον καθένα. Θα υπάρξει υποχρεωτική εγγραφή των πολιτών, σε συνδυασμό με την ελεύθερη επιλογή παρόχου εκ μέρους του ασθενή, ώστε να παρέχεται ολοκληρωμένη και συνεχής φροντίδα υγείας στο άτομο.
Τέλος, θα υπάρξει αλλαγή στον τρόπο αποζημίωσης των ιατρών και θα γίνεται κατ’ άτομο. Επιλύεται το πρόβλημα των οικονομικών μεγεθών αναφορικά με τις αποζημιώσεις των παρόχων και την ποιότητα της παροχής των υπηρεσιών.
Παράλληλα, παρουσιάστηκε ο τρόπος λειτουργίας των απογευματινών χειρουργείων και η δυνατότητα απασχόλησης ιδιωτών στην Πρωτοβάθμια και στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
β) Κύρωση επιμέρους δωρεάς Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για το σχεδιασμό, την κατασκευή και τον εξοπλισμό του νέου Γενικού Νοσοκομείου Σπάρτης.
Στο προτεινόμενο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται όλες οι αναγκαίες ενέργειες για την υλοποίηση και ταχύτερη δυνατή ολοκλήρωση της κατασκευής και λειτουργίας του νέου Γενικού Νοσοκομείου Σπάρτης ΙΣΝ. Το νέο νοσοκομείο θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες προδιαγραφές και θα αναβαθμίσει τις υποδομές υγείας της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας, αλλά και της Νοτιοανατολικής Πελοποννήσου γενικότερα.
Με την υλοποίηση του νέου Γενικού Νοσοκομείου Σπάρτης ΙΣΝ, το Υπουργείο Υγείας και το ΙΣΝ φιλοδοξούν στη δημιουργία μιας σύγχρονης μονάδας υγείας που θα αποτελέσει πρότυπο νοσηλείας, περίθαλψης και φροντίδας με την εφαρμογή καινοτόμων συστημάτων οργάνωσης και λειτουργίας. Στόχος είναι η δημιουργία ενός νέου σύγχρονου νοσηλευτικού παραδείγματος, βασισμένου στις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές, το οποίο ως πρότυπο ορθών ιατρικών νοσηλευτικών και λειτουργικών πρακτικών θα συμβάλλει στη βελτίωση και τη βιώσιμη ανάπτυξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας της χώρας μας.
Το νέο Γενικό Νοσοκομείο Σπάρτης ΙΣΝ θα παρέχει ένα ευρύ φάσμα ιατρικών και νοσηλευτικών υπηρεσιών για τον ενήλικο και παιδικό πληθυσμό της περιοχής της Νοτιοανατολικής Πελοποννήσου και ειδικότερα της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας. Οι νέες εγκαταστάσεις θα δώσουν τη δυνατότητα ανάπτυξης της ψηφιακής λειτουργίας των κλινικών υπηρεσιών, της σύγχρονης διαχείρισης και συντήρησης του Νοσοκομείου, καθώς και της διασύνδεσής του με άλλες συνεργαζόμενες Μονάδες Υγείας. Παράλληλα, θα αναπτυχθεί η εκπαίδευση και η έρευνα στις νέες τεχνολογίες με στόχο τη συνεχή εξέλιξη της δυναμικότητας, ικανότητας και αποτελεσματικότητας του προσωπικού προς την κατεύθυνση δημιουργίας ενός σύγχρονου νοσοκομείου που αξιοποιεί τα πλεονεκτήματα της ψηφιακής τεχνολογίας στην πρόοδο της ποιότητας και λειτουργίας του.
2. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, και ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκος Ταγαράς, παρουσίασαν νομοσχέδιο για την αστική ανάπλαση και αναζωογόνηση.
Το προτεινόμενο νομοσχέδιο:
-Θεσπίζει πλαίσιο για αστική αναζωογόνηση και την ανάπλαση των πόλεων, των οικισμών και των τμημάτων αυτών.
-Θεσπίζει πλαίσιο για τη διαδικασία παρέμβασης για την αποκατάσταση και επανάχρηση των εγκαταλελειμμένων κτισμάτων ή τμημάτων κτισμάτων.
-Περιλαμβάνει τροποποιήσεις των διατάξεων που αφορούν τις ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις.
-Περιλαμβάνει ειδικές πολεοδομικές και χωροταξικές ρυθμίσεις για την επίλυση ειδικότερων ζητημάτων. Για παράδειγμα:
α) Δίνεται η δυνατότητα να εγκατασταθούν και να λειτουργήσουν πιλοτικές εγκαταστάσεις πλωτών φωτοβολταϊκών.
β) Πραγματοποιούνται μικρές βελτιώσεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) προκειμένου να επιτευχθεί ενιαία ερμηνεία κάθε ειδικότερης ρύθμισης σχετικά με την κατασκευή κτιρίων.
γ) Επιχειρείται να δοθεί τέλος στην ταλαιπωρία των πολιτών η εξέταση των θεμάτων των οποίων χρονίζει στα Συμβούλια που εφαρμόζουν την πολεοδομική νομοθεσία.
δ) Πραγματοποιούνται σημειακές τροποποιήσεις των νομοθετικών ρυθμίσεων που αφορούν τον έλεγχο οικοδομικών αδειών και αυθαιρέτων κατασκευών, προκειμένου εν συνεχεία να καταστεί δυνατή η πλήρης ενεργοποίηση της διαδικασίας ελέγχου μέσω ελεγκτών. Με τον τρόπο αυτό θα εντοπιστούν υφιστάμενα αυθαίρετα, αλλά θα αποφευχθεί και η δημιουργία νέων αυθαιρέτων.
ε) Επιλύονται μεμονωμένα ζητήματα, των οποίων έχει λάβει γνώση το Υ.Π.ΕΝ.
Βασικός στόχος του νομοσχεδίου είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών μέσω της αναβάθμισης του αστικού περιβάλλοντος, πάντοτε υπό τις προϋποθέσεις που επιτάσσει το άρθρο 24 του Συντάγματος. Ειδικότεροι στόχοι:
-Δημιουργούμε ένα συνεκτικό, απλό και σύγχρονο πλαίσιο για την αστική αναζωογόνηση και την ανάπλαση των πόλεων, των οικισμών και των τμημάτων αυτών. Μέσω του πλαισίου αυτού ο φορέας ανάπλασης θα δύναται να εκπονήσει και να υλοποιήσει προγράμματα κλιματικής ουδετερότητας, έξυπνης πόλης, διαχείρισης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς κ.ά.
-Δίνουμε τη δυνατότητα παρέμβασης για την αποκατάσταση και επανάχρηση των εγκαταλελειμμένων κτισμάτων ή τμημάτων κτισμάτων που εντοπίζονται σε φορέα διαχείρισης -υπό ειδικώς οριζόμενες προϋποθέσεις- σεβόμενοι το δικαίωμα της ιδιοκτησίας, αλλά και σε ορισμένες περιπτώσεις, την αδυναμία ή την απουσία ενδιαφέροντος αποκατάστασης από πλευράς των ιδιοκτητών. Στόχος είναι να αποφευχθεί ή να αρθεί ο κίνδυνος για τη δημόσια υγεία και την ασφάλεια που προκαλείται από τα εγκαταλελειμμένα κτίσματα, η αναβάθμιση των περιοχών με πλήθος τέτοιων κτιρίων, η αξιοποίηση των ήδη υφιστάμενων κτισμάτων, η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
-Βελτιώνουμε τις ρυθμίσεις για της ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις για τη διασφάλιση των κοινοχρήστων χώρων.
-Δημιουργούμε πλαίσιο για την αδειοδότηση και λειτουργία πιλοτικών εγκαταστάσεων πλωτών φωτοβολταϊκών συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε θαλάσσιο χώρο, δεδομένου ότι η υπερκαινοτόμος τεχνολογία των πλωτών φωτοβολταϊκών συνιστά μια εξαιρετικά φιλική για το περιβάλλον και διεθνώς ανερχόμενη μέθοδο παραγωγής ενέργειας, που μπορεί να λειτουργήσει ταυτόχρονα και ως μοχλός ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία.
-Επιλύουμε επιμέρους πολεοδομικά ζητήματα με στόχο την επίσπευση των διαδικασιών, την αποφυγή ταλαιπωρίας των πολιτών και την ανάπτυξη.
3. Ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τάκης Θεοδωρικάκος, παρουσίασε νομοθετικές πρωτοβουλίες για: α) Την αναβάθμιση της αστυνομικής εκπαίδευσης, β) την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/69 για τη θέσπιση τεχνικών προδιαγραφών για τα όπλα συναγερμού και σηματοδοσίας.
α) Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου «Αναβάθμιση της αστυνομικής εκπαίδευσης, εκσυγχρονισμός του πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας της Σχολής Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, σύσταση Γενικής Διεύθυνσης Αστυνομικών Εκπαιδεύσεων» προωθείται η ολιστική αναβάθμιση της αστυνομικής εκπαίδευσης. Οι προωθούμενες ρυθμίσεις έχουν ως στόχο την:
-Αναβάθμιση της Σχολής Αξιωματικών Ελληνικής Αστυνομίας.
-Σύσταση Γενικής Διεύθυνσης Αστυνομικών Εκπαιδεύσεων, με σύγχρονη και ευέλικτη δομή λειτουργίας.
-Αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών, με έμφαση στο υψηλό ποιοτικό επίπεδο και τις διαδικασίες εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης.
-Επίτευξη συνδυασμού ακαδημαϊκής και αστυνομικής εκπαίδευσης υψηλής ποιότητας με την ενίσχυση της συμμετοχής των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας στην εκπαιδευτική διαδικασία.
-Περαιτέρω εμπέδωση και ενίσχυση διαδικασιών αξιοκρατίας.
-Ενθάρρυνση της συμμετοχής στη Διαρκή Επιμόρφωση και Μετεκπαίδευση των Στελεχών της Ελληνικής Αστυνομίας.
Ειδικότερα, οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου προβλέπουν ένα νέο νομικό πλαίσιο για την εισαγωγή νέων δομών οργάνωσης και λειτουργίας, που θα εγγυώνται τη διαρκή αναβάθμιση, ευελιξία, προσαρμογή και ανταπόκριση της παρεχόμενης αστυνομικής εκπαίδευσης στις ανάγκες των σύγχρονων κοινωνικών μεταβολών και του διαρκώς μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος ασφαλείας.
Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τις ειδικές απαιτήσεις της αστυνομικής εκπαίδευσης, το πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας της Σχολής Αξιωματικών και της Γενικής Διεύθυνσης Αστυνομικών Εκπαιδεύσεων που εισάγεται, δημιουργεί τις θεσμικές προϋποθέσεις και δομές, ώστε να αξιοποιηθούν η διεθνής εμπειρία για την αστυνομική εκπαίδευση, αλλά και οι βέλτιστες πρακτικές από άλλες Αστυνομικές Ακαδημίες κρατών-μελών της Ε.Ε. και να δημιουργηθούν σταθερές και μόνιμες βάσεις συνεργασίας με πανεπιστημιακά και ερευνητικά Ιδρύματα με σκοπό την εξασφάλιση της βέλτιστης ποιοτικά γνώσης.
β) Το σχέδιο νόμου «Εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με την εκτελεστική Οδηγία (Ε.Ε.) 2019/69 της Επιτροπής της 16ης Ιανουαρίου 2019 για τη θέσπιση τεχνικών προδιαγραφών για τα όπλα συναγερμού και σηματοδοσίας δυνάμει της Οδηγίας 2021/555 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Μαρτίου 2021 σχετικά με τον έλεγχο της απόκτησης και της κατοχής όπλων» ρυθμίζει το νομικό πλαίσιο και τις προϋποθέσεις διάθεσης των όπλων συναγερμού και σηματοδοσίας στην αγορά, ώστε να απαλλαχθούν από τους ελέγχους με βάση το νομικό πλαίσιο για τα πυροβόλα όπλα, τους οποίους υφίστανται βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
Με την ενσωμάτωση στην εσωτερική έννομη τάξη της Εκτελεστικής Οδηγίας (Ε.Ε.) 2019/69 της Επιτροπής, η χώρα μας ανταποκρίνεται προς τις ευρωπαϊκές της δεσμεύσεις. Στο νομοσχέδιο επισημαίνεται ότι ορισμένες συσκευές που είναι σχεδιασμένες για να δίνουν σήμα συναγερμού, για σηματοδοσία ή για διάσωση, οι οποίες διατίθενται επί του παρόντος στην αγορά, μπορούν να μετατραπούν εύκολα σε πυροβόλα όπλα με τη χρήση κοινών εργαλείων. Ως εκ τούτου, προκειμένου να καταταχθούν τα ως άνω αντικείμενα στα όπλα συναγερμού και σηματοδοσίας για τους σκοπούς της Οδηγίας 91/477/ΕΟΚ και να απαλλαγούν από τους ελέγχους που εφαρμόζονται στα πυροβόλα όπλα, οι συσκευές θα πρέπει να είναι τέτοιες, ώστε να μην μπορούν να τροποποιηθούν με τη χρήση κοινών εργαλείων με σκοπό να εκτοξεύουν ή να καθίστανται ικανές να μετατραπούν για να εκτοξεύουν σφαίρα, βολίδα ή βλήμα μέσω της ενέργειας εκρηκτικής ύλης.
Η Εκτελεστική Οδηγία (Ε.Ε.) 2019/69 προβλέπει τις απαραίτητες τεχνικές προδιαγραφές και διασφαλίζει το μη αναστρέψιμο της μετατροπής των όπλων συναγερμού και σηματοδοσίας ή μέρους αυτών σε πυροβόλα όπλα.
4. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας, παρουσίασε νομοσχέδιο για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/1937 για την προστασία προσώπων που αναφέρουν παραβάσεις του εθνικού και ενωσιακού δικαίου.
Με τη νέα ρύθμιση καθιερώνεται ένα αποτελεσματικό πλέγμα προστασίας των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις τόσο του ενωσιακού όσο και του εθνικού δικαίου, ώστε τα πρόσωπα αυτά να ενθαρρύνονται να προβαίνουν σε κρίσιμες αποκαλύψεις δημοσίου συμφέροντος.
Πρόκειται για ένα νομοθέτημα που εισάγει για πρώτη φορά στο εσωτερικό δίκαιο ρυθμίσεις για την προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος. Η ρύθμιση αυτή επιβάλλεται από το ενωσιακό δίκαιο, καθώς συνιστά εναρμόνιση της εσωτερικής έννομης τάξης με Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Καθιερώνεται, έτσι, ένα σύστημα διαύλων αναφοράς (εσωτερικών και εξωτερικού) και ένα αποτελεσματικό πλέγμα προστασίας των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του ενωσιακού και του εθνικού δικαίου, χωρίς τη θέσπιση του οποίου τα πρόσωπα δεν θα ενθαρρύνονταν να αποκαλύπτουν τις παραβιάσεις αυτές, με τις κατάλληλες ασφαλιστικές δικλείδες για την αποφυγή κατάχρησης του θεσμού.
5. Ο Υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, από κοινού με τον Διοικητή της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, Άγγελο Μπίνη, παρουσίασε το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Καταπολέμησης της Διαφθοράς.
Η ακεραιότητα, η διαφάνεια και η λογοδοσία συνιστούν βασικές αρχές και πυλώνες μιας δημοκρατικής και ευνομούμενης Πολιτείας, η οποία αποφασίζει και πράττει με γνώμονα την πρόοδο και ευημερία των πολιτών της. Η πολυπλοκότητα και η συνθετότητα των φαινομένων διαφθοράς καθιστούν την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπισή της απόλυτη προτεραιότητα για κάθε σύγχρονη δημοκρατική Πολιτεία.
Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς (Ε.Σ.Σ.Κ.Δ. ή Εθνικό Σχέδιο), το οποίο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, αποτελεί:
1.Το εθνικό πλαίσιο για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του φαινομένου της διαφθοράς στη χώρα και την ενσωμάτωση διεθνών καλών πρακτικών.
2.Ένα δυναμικό εργαλείο πολιτικής τετραετούς ορίζοντα για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση, παρακολούθηση και αξιολόγηση οριζόντιων και τομεακών δράσεων.
3.Έναν αποτελεσματικό μηχανισμό συντονισμού της δράσης των φορέων άσκησης δημόσιας πολιτικής, στο πλαίσιο του οποίου αναπτύσσονται συνέργειες με τον ιδιωτικό τομέα και την Κοινωνία των Πολιτών.
Οι προτεραιότητες του Ε.Σ.Σ.Κ.Δ. είναι:
1. Η πρόληψη, ο εντοπισμός και η αντιμετώπιση φαινομένων απάτης και διαφθοράς.
2. Η προώθηση των αρχών της διαφάνειας, της ακεραιότητας και της λογοδοσίας στον δημόσιο βίο.
3. Η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, η ανάπτυξη κουλτούρας μηδενικής ανοχής απέναντι στη διαφθορά και η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς.
Η επίτευξη των στόχων του Ε.Σ.Σ.Κ.Δ. ενισχύει την εθνική προσπάθεια, ώστε να εξαλειφθούν οι συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη και εκδήλωση φαινομένων διαφθοράς, να ενδυναμωθεί η αποτελεσματικότητα των ελεγκτικών μηχανισμών και να ενισχυθεί η ακεραιότητα, η λογοδοσία και η διαφάνεια.
Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας έχει ξεκινήσει από τις αρχές του 2021 τον σχεδιασμό του Εθνικού Σχεδίου για τη χρονική περίοδο 2022-2025, αξιοποιώντας τις εμπειρίες και τα διδάγματα από την παρακολούθηση της πορείας υλοποίησης της προηγούμενης περιόδου αναφοράς (Ε.Σ.Σ.Κ.Δ. 2018-2021).
Για πρώτη φορά, η κατάρτιση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου υπήρξε αποτέλεσμα εκτεταμένης διαβούλευσης. Στο πλαίσιο αυτής, έλαβαν χώρα μεταξύ Μαΐου και Νοεμβρίου 2021, πλέον των σαράντα τεσσάρων (44) συναντήσεων με τη συμμετοχή των βασικότερων φορέων σχεδιασμού και υλοποίησης δημόσιων πολιτικών, φορέων του ιδιωτικού τομέα, καθώς και οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών. Η οριστικοποίηση του περιεχομένου των δράσεων που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο του Ε.Σ.Σ.Κ.Δ που παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο, εγκρίθηκε στις 15.11.2021 από την Κεντρική Συντονιστική Επιτροπή που συνεστήθη για την εκπόνηση του Σχεδίου αυτού.
Όραμα του Ε.Σ.Σ.Κ.Δ. 2022-2025 συνιστά η εμπέδωση των αρχών της ακεραιότητας, της λογοδοσίας και της διαφάνειας στο σύνολο των δράσεων και λειτουργιών της Πολιτείας, της κοινωνίας και της οικονομίας. Οι βασικοί στόχοι του Σχεδίου είναι:
-Η συστηματική άνοδος της Ελλάδας στις αξιολογήσεις των Διεθνών Οργανισμών.
-Η διαρκής ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι στους θεσμούς και
-Η σταθερή βελτίωση του επενδυτικού κλίματος στη χώρα.
Πυρήνα του σχεδιασμού της δομής και της λογικής παρέμβασης του νέου Σχεδίου αποτελεί η συστημική και πολυτομεακή στρατηγική προσέγγιση. Ταυτόχρονα, βασικό ζητούμενο συνιστά η συνοχή και η σαφήνεια του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου, ώστε να είναι κατανοητό από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, αλλά και το σύνολο της κοινωνίας.
Στο Ε.Σ.Σ.Κ.Δ. 2022-2025 εξειδικεύθηκαν εκατόν είκοσι εννέα (129) δράσεις, με τη συμμετοχή είκοσι τεσσάρων (24) φορέων πολιτικής. Οι κατηγορίες δράσεων, που περιέχονται στο Σχέδιο, είναι :
Νομοθεσία: Κωδικοποίηση και απλούστευση, Ενσωμάτωση Ευρωπαϊκών Οδηγιών, Ενίσχυση Πλαισίου Πειθαρχικών Κυρώσεων, Εισαγωγή Ρυθμίσεων σε τομείς Υψηλού Κινδύνου.
Στρατηγική-Συντονισμός: Αναβάθμιση Ελεγκτικών Μηχανισμών, Προγραμματισμός Ελέγχων βάσει ανάλυσης διακινδύνευσης.
Επιχειρησιακή ικανότητα: Επιμόρφωση, Οδηγοί - Μεθοδολογίες - Πρότυπα, Ανάπτυξη κωδίκων δεοντολογίας, Σύστημα Παρακολούθησης και Αξιολόγησης.
Ψηφιακός μετασχηματισμός: Ψηφιακά Εργαλεία Ανάλυσης Κινδύνου Ελέγχων, Ενιαία Πύλη Υποδοχής Καταγγελιών, Ψηφιακές Υποδομές, Ψηφιακά Αποθετήρια.
Ενημέρωση- Ευαισθητοποίηση: Ενίσχυση της Συμμετοχής των Πολιτών, Συμπράξεις, Στοχευμένες παρεμβάσεις, εκπαίδευση, Δημοσιότητα-Προβολή.
Οι βασικοί εμπλεκόμενοι και ο ρόλος τους στην υλοποίηση του Ε.Σ.Σ.Κ.Δ:
-Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ) είναι υπεύθυνη για την κατάρτιση, την παρακολούθηση της προόδου υλοποίησης των δράσεων, τον απολογισμό, την αξιολόγηση και την επικαιροποίηση του Ε.Σ.Σ.Κ.Δ, καθώς και τον συντονισμό των απαιτούμενων ενεργειών για την υλοποίησή του, σε συνεργασία με το σύνολο των συναρμόδιων Φορέων.
-Η Κεντρική Συντονιστική Επιτροπή (ΚΣΕ) έχει την ευθύνη για τον συντονισμό και την εποπτεία της διαβούλευσης και την οριστικοποίηση του περιεχομένου των δράσεων που περιλαμβάνονται στο Ε.Σ.Σ.Κ.Δ. Επίσης, εγκρίνει μεταβολές που αφορούν στο περιεχόμενο και τον χρονοπρογραμματισμό των δράσεων του Ε.Σ.Σ.Κ.Δ. Στις εργασίες της ΚΣΕ συμμετέχουν εκπρόσωποι της Προεδρίας της Κυβέρνησης, των Υπουργείων Εσωτερικών, Οικονομικών, Δικαιοσύνης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το Ελεγκτικό Συνέδριο μετέχει στις εργασίες της επιτροπής με καθεστώς παρατηρητή. Των εργασιών του οργάνου προεδρεύει ο Διοικητής της ΕΑΔ.
-Το Υπουργικό Συμβούλιο εγκρίνει το Ε.Σ.Σ.Κ.Δ. με Π.Υ.Σ. που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και οποιεσδήποτε μεταβολές που αφορούν στη δομή, στους στρατηγικούς ή/και ειδικούς στόχους του Σχεδίου και επιπρόσθετα παρακολουθεί την πορεία υλοποίησης του Σχεδίου σε ετήσια βάση.
6. Ο Υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, από κοινού με τον Ειδικό Γραμματέα Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού Γιάννη Μαστρογεωργίου, παρουσίασε τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες για τον μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό στη χάραξη δημοσίων πολιτικών.
Η Ελληνική Κυβέρνηση, ήδη, από το Μάρτιο του 2021 συνέστησε Ομάδα Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού υπό τον Πρωθυπουργό. Η Ομάδα μέσα σε ένα χρόνο οργάνωσε το έργο της πάνω σε 3 άξονες:
-Να χτίσει σταδιακά και όσο το δυνατόν πιο κατανοητά, το brand και την αξία του Foresight για το σύνολο της Κοινωνίας. Οργανώθηκε η επαφή με την ακαδημαϊκή κοινότητα, με μεγάλες επιχειρήσεις, με οργανώσεις πολιτών. Η αξία της διαμόρφωσης του μέλλοντος έγκειται, άλλωστε- και πολλαπλασιάζεται - στη συμμετοχικότητα της δράσης. Το Foresight είναι από τις πιο «δημοκρατικές» διαδικασίες.
-Να παραδώσει στον Πρωθυπουργό μία βασική μελέτη ως αφετηρία της δράσης της, με τίτλο Megatrends 2040. Ποιες είναι, δηλαδή, οι τάσεις που έρχονται από το μέλλον και που είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα μας επηρεάσουν τα επόμενα χρόνια, ώστε να διαμορφώσουμε τις κατάλληλες πολιτικές.
-Να συντονιστεί με το ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον του Foresight, ξεκινώντας μία δομημένη σχέση με την Ε.Ε., τον ΟΟΣΑ, την ΟΥΝΕΣΚΟ και άλλους διεθνείς οργανισμούς που έχουν αντίστοιχες δομές Foresight, ανταλλάσσοντας γνώση και μοντέλα λειτουργίας. Αυτή τη στιγμή η ελληνική αντιπροσωπεία Foresight στην ΕΕ είναι από τις πλέον ενεργές.
-Ένα χρόνο μετά η Ομάδα με απόφαση του Πρωθυπουργού μετεξελίχθηκε σε Ειδική Γραμματεία Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού. Σκοπός της Γραμματείας είναι η δημιουργία του οικοσυστήματος Foresight εντός της Κυβέρνησης με τη συμμετοχή κάθε υπουργείου. Το Foresight στη δημόσια πολιτική σημαίνει την ενσωμάτωση των στρατηγικών προβλέψεων στο έργο της κυβέρνησης, ώστε η χώρα να αξιοποιεί πλήρως τις γνώσεις, τις πληροφορίες και την έρευνα για τη διαμόρφωση διαχρονικά βιώσιμων πολιτικών, και να ενισχύει τις δυνατότητες όσον αφορά την προετοιμασία και τη χάραξη τεκμηριωμένων πολιτικών με στόχο την καλύτερη δυνατή προετοιμασία.
-Μέρος της αποστολής της γραμματείας είναι να οργανώνει τις προσπάθειες για την τοποθέτηση των στρατηγικών προβλέψεων στο επίκεντρο της χάραξης πολιτικής της Ελλάδας. Η Γραμματεία, μέσω του δικτύου με τα Υπουργεία και σταδιακά με πολλούς φορείς του Δημοσίου, οργανώνει τις ασκήσεις πολυετούς προγραμματισμού. Οι ασκήσεις αυτές πραγματοποιούνται μέσω συμμετοχικής και διατομεακής διαδικασίας προβλέψεων, υπό την καθοδήγηση των στελεχών της Γραμματείας, ούτως ώστε κάθε πληροφορία που μπορεί να είναι χρήσιμη στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό της Κυβέρνησης να εντάσσεται στο μείγμα της συνδιαμόρφωσης των δημόσιων πολιτικών. Άλλωστε κάθε πολιτική πρωτοβουλία ενέχει μέσα της την μελλοντική εξέλιξη ως γενεσιουργό αιτία. Προκύπτει είτε από ανάγκη βελτίωσης, είτε από ανάγκη πρόληψης.
-Σε επίπεδο Ε.Ε.: Το πανευρωπαϊκό δίκτυο Foresight, οι «υπουργοί για το μέλλον», ορίζονται από κάθε κράτος μέλος και κατόπιν πρόσκλησης του Αντιπροέδρου Σέφτσοβιτς συναντώνται άτυπα τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο. Αποστολή τους είναι να συζητούν και να συμφωνούν με την Επιτροπή σχετικά με τις κύριες στρατηγικές προτεραιότητες του θεματολογίου στρατηγικών προβλέψεων της Επιτροπής, να προβαίνουν σε απολογισμό της προόδου, να συζητούν βασικά ζητήματα που έχουν σημασία για το μέλλον της Ευρώπης και να συμφωνούν για τις επακόλουθες ενέργειες. Οι εργασίες αυτές τροφοδοτούν τον στρατηγικό προγραμματισμό της Ε.Ε..
Οι στρατηγικές προβλέψεις έχουν ως στόχο:
-Να οργανώσουν ασκήσεις προβλέψεων σχετικά με μελλοντικά ζητήματα με σκοπό να διερευνηθούν τρόποι επίτευξης των φιλοδοξιών που αποτελούν πολιτικές προτεραιότητες της Κυβέρνησης, να αναλυθούν οι βασικές τάσεις, οι κίνδυνοι και τα αναδυόμενα ζητήματα και να καθοριστούν θέματα ζωτικής σημασίας για την Ελλάδα. Οι ασκήσεις αυτές περιλαμβάνουν τη δημοσίευση τακτικής έκθεσης στρατηγικών προβλέψεων.
-Να συμβάλλουν στη διαμόρφωση σημαντικών πρωτοβουλιών πολιτικής, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι πολιτικές της Ελλάδας βασίζονται σε σαφή κατανόηση των μελλοντικών τάσεων και των αναδυόμενων ζητημάτων, των πιθανών σεναρίων και των συναφών προκλήσεων και ευκαιριών.
-Ενισχύουν τον προβληματισμό των φορέων χάραξης πολιτικής για το μέλλον και αποτελούν την έμπνευση για τη διαμόρφωση μακροπρόθεσμων στρατηγικών σχετικά με βασικά ζητήματα πολιτικής, π.χ. σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη και τον ψηφιακό μετασχηματισμό, τις πρώτες ύλες, την ασφάλεια, την υγεία, τη δημογραφική εξέλιξη, το περιβάλλον, την ενέργεια.
