Την ώρα, που ένα μπαράζ διπλωματικών επαφών βρίσκεται σε εξέλιξη στην Ουάσιγκτον, με επίκεντρο όλα τα μείζονα και ανοιχτά θέματα -τις εξελίξεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, τις αμυντικές δαπάνες και τις αποτρεπτικές ικανότητες της συμμαχίας- για την ελληνική αποστολή δύο ζητήματα βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας, που αναπτύσσεται στο περιθώριο της Συνόδου.
Το πρώτο είναι το τετ α τετ του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο, που προγραμματίστηκε για σήμερα, στις 23.00 ώρα Ελλάδος, με τις πληροφορίες να συγκλίνουν ότι θα πρόκειται για μια σύντομη συνάντηση.
Κατά τη διάρκειά της θα γίνει επισκόπηση της πορείας των ελληνοτουρκικών σχέσεων, με τους δύο ηγέτες να επιβεβαιώνουν, ουσιαστικά, ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας Αθήνας-Άγκυρας παραμένουν ανοιχτοί.
Λίγες ώρες πριν συναντήσει τον Τούρκο πρόεδρο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στο Council on Foreign Relations με τον πρέσβη Ντάνιελ Σπέκχαρντ, αναφέρθηκε στη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, παρότι, όπως σημείωσε, «κάποιες θεμελιώδεις τουρκικές θέσεις δεν έχουν αλλάξει».
Χαρακτήρισε, ωστόσο, θετικά βήματα τους «16 μήνες ηρεμίας στο Αιγαίο», αλλά και την συμφωνία για την είσοδο Τούρκων τουριστών στα ελληνικά νησιά.
Μπορεί Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν να έχουν ήδη συμφωνήσει στην τελευταία τους συνάντηση, πριν από δύο μήνες, να συναντηθούν τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ - όπου εκεί πλέον θα υπάρξει αναλυτική συζήτηση για τον οδικό χάρτη, που ακολουθείται από την ελληνική και τουρκική διπλωματία- ωστόσο η σημερινή τους συνάντηση πραγματοποιείται σε μια ευαίσθητη χρονική συγκυρία! Μόλις λίγες ημέρες πριν την επέτειο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο.
Στις 20 Ιουλίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να δώσει το παρών στη Λευκωσία, ενώ την ίδια ημέρα ο Ταγίπ Ερντογάν θα βρίσκεται στα κατεχόμενα. Το Κυπριακό αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο της συνάντησης του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Α. Γκουτέρες, την Παρασκευή στη Νέα Υόρκη, με δεδομένη πάντα τη διάσταση απόψεων μεταξύ Αθηνών και Άγκυρας.
«Ο μόνος τρόπος επίλυσης είναι να μείνουμε στο πνεύμα των αποφάσεων του ΟΗΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας» ήταν το μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη, υπενθυμίζοντας ότι «υπάρχει ευρωπαϊκή χώρα που βρίσκεται υπό κατοχή».
Τη θέση του έκανε σαφή, από την πλευρά του, όμως και ο Ταγίπ Ερντογάν, λίγο πριν μεταβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, θέτοντας ζήτημα διεθνούς αναγνώρισης των κατεχόμενων και σημειώνοντας ότι «η “Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου” είναι ήδη πλήρες μέλος των Τουρκογενών κρατών στα μάτια μας».
Το δεύτερο ζήτημα για την Αθήνα, είναι η στάση της νέας ηγεσίας της Βόρειας Μακεδονίας, που επιμένει να παραβιάζει σε κάθε ευκαιρία και δημόσια τοποθέτηση, την ουσία της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Στον απόηχο και των νέων δηλώσεων του πρωθυπουργού Μίτσκοσκι, ο οποίος και από την Ουάσιγκτον αναφέρθηκε στην χώρα του ως «Μακεδονία», ο Κυριάκος Μητσοτάκης προτίθεται να θέσει το ζήτημα σε ανώτατο επίπεδο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, θα αναφερθεί στη συμφωνία η οποία δεν τηρείται και κυρίως στο ζήτημα της σύνθετης ονομασίας erga omnes, παρουσιάζοντας μια σειρά από δηλώσεις, οι οποίες αντίκεινται στο πνεύμα και το γράμμα της. Ο κ. Μητσοτάκης θα επισημάνει ότι η παρουσία της Βόρειας Μακεδονίας, στο ΝΑΤΟ, από το 2020, είναι αποτέλεσμα αυτής της Συμφωνίας, υπογραμμίζοντας ότι η γειτονική χώρα δεν σέβεται ούτε την πρώτη σελίδα των συμφωνηθέντων.
Δίνοντας το στίγμα των προθέσεών του, μάλιστα, από το βήμα του Council on Foreign Relations, μίλησε ευθέως για «φάσμα του εθνικισμού» που αναδεικνύεται, υπενθυμίζοντας ότι ο ίδιος σεβάστηκε, παρά τις διαφωνίες του, την Συμφωνία, «Όταν εγώ ακούω την νέα κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας να αναφέρεται ως Μακεδονία εντός των τειχών έχω σοβαρές ανησυχίες. Είναι ένα ζήτημα που δεν είναι εποικοδομητικό. Είναι αχρείαστη περιπλοκή σε μία περιοχή που όλοι θα μπορούσαν να αναζητούν πεδία συγκλίσεων» ήταν το σαφές μήνυμα του Έλληνα πρωθυπουργού.
Με κεντρικό άξονα τη θέση της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό στερέωμα και τη διπλωματική σκακιέρα, την ώρα, που βρίσκονται σε εξέλιξη δύο πολεμικά μέτωπα, αλλά και με τον φάκελο της θετικής πορείας της ελληνική οικονομίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης περιλαμβάνει στο πρόγραμμά του σειρά διμερών επαφών, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής, ενώ βρέθηκε στο Κογκρέσο, όπου συναντήθηκε με Αμερικανούς Γερουσιαστές.
