Η τάση είναι παγκόσμια. Και όχι πολύ πρόσφατη. Ακόμη και σε κοινωνίες όχι «καουμπόηδων», αλλά με υψηλό επίπεδο πολιτικού πολιτισμού και βαθιάς κουλτούρας του κοινοβουλευτισμού.
Εδώ και δεκαετίες για παράδειγμα, στις περισσότερες γαλλικές προεδρικές εκλογές το άθροισμα ψήφων των «υποψηφίων της καθολικής άρνησης», δηλαδή όσων αμφισβητούν, όχι τις ειδικότερες πολιτικές κατευθύνσεις αλλά το ίδιο το θεσμικό υπόστρωμα της 5ης Δημοκρατίας, ακόμη όμως και τον πυρήνα των κοινωνικών αξιών και των πολιτικών συναινέσεων επί των οποίων ευρύτερα βασίζεται το δημοκρατικό πολίτευμα, από κοινού με τις ψήφους των εκφραστών της γραφικότητας, της προβολής εξαιρετικά εξειδικευμένων προταγμάτων και ευαισθησιών (π.χ. «κόμμα κυνηγών και αλιέων»), των αρνούμενων κάθε συμβιβασμό με οποιονδήποτε και κάθε σχέση με τον πραγματισμό, των πολιτικών προβοκατόρων, των ουδεμία πρόθεση εχόντων να προβάλουν μια κυβερνητική πρόταση με οποιαδήποτε προοπτική και φερεγγυότητα κ.ο.κ. υπερβαίνουν το άθροισμα της «ψηφοσυλλογής» των ενταγμένων στα δεσπόζοντα πολιτικά σχήματα και ρεύματα υποψηφίων, των εκφραστών των παραδοσιακών ιδεολογικών ρευμάτων, των αποδεχόμενων τα βασικά θεμέλια του «οικοδομήματος».
Ωστόσο, κατά τα τελευταία χρόνια η σχετική τάση έχει παντού διογκωθεί. Συχνά με ρυθμό καλπάζοντα. Με συνεχώς επωφελούμενα, αυτά που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «κόμματα-αντικόμματα».
Ειδικά, δε, παρ’ ημίν, αν κανείς σταθεί στον πολιτικό λόγο, το όλο στίγμα, την προσωπικότητα, τη «σοβαρότητα» και τη ρητορική των κινούμενων στον χώρο αυτόν προσώπων και εκτιμήσει τη δυναμική και την απήχησή τους, εύκολα συνάγει το συμπέρασμα πως για πολλούς «συνέλληνες» έχει απόλυτη ισχύ το πρόκριμα «αντισυστημικός να 'ναι και ό,τι να 'ναι». Άρνηση καθολική να προβάλει, χωρίς να έχει σημασία ποιος - ενδεχομένως - «καραγκιόζης» και αν την εκφράζει. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό, ποια είναι η εξήγηση για τη συγκεκριμένη τάση; Παρ’ ημίν και παγκοσμίως…
Εν πρώτοις τα παραδοσιακά/κλασικά κόμματα δεν έχουν να προτείνουν πειστικές λύσεις για πολλά από τα σύγχρονα προβλήματα: Τα κόμματα αυτά είναι μηχανισμοί, ιδεολογικά έμφορτοι ασφαλώς, κυρίως όμως εξειδικευμένοι στο να διεκδικούν την κρατική εξουσία.
Και αφού το κράτος στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον είναι πολύ μικρό για να αντιμετωπίσει τα μεγάλα προβλήματα (χρηματοπιστωτικά, περιβαλλοντικά, ενεργειακά, επιδημικά, ερευνητικά, ρύθμισης του διεθνούς ανταγωνισμού, διαχείρισης ή έστω συγκάλυψης των διαρκώς αυξανόμενων κοινωνικών ανισοτήτων σε συνθήκες απόλυτης κινητικότητας του κεφαλαίου και συνεχούς διεύρυνσης της «διαφάνειας» του κόσμου κ.λπ…) απαξιώνονται στην κοινωνική συνείδηση οι διεκδικητές αυτής της ανήμπορης κρατικής εξουσίας.
Μάλιστα, αν η σχετική αδυναμία τους - για αποτελεσματική προώθηση λύσεων και πειστικών απαντήσεων στα σύγχρονα υπερκρατικά προβλήματα - εκδηλωνόταν ήδη σε έναν κόσμο που στην προ νέου Τραμπ εποχή διέπετο από κάποιους κανόνες, οι οποίοι τον καθιστούσαν στοιχειωδώς προβλέψιμο και «αναγνώσιμο», άρα συνακόλουθα επέτρεπε στις εθνικές πολιτικές δυνάμεις να προσαρμόζουν τη δράση τους σε παγιωμένα δεδομένα, ώστε να έχουν κάποια σχετική αποτελεσματικότητα, τι μπορεί να απομείνει από τους δυνητικούς διαχειριστές του «προβλέψιμου» στην άναρχη και απρόβλεπτη εποχή του υπερατλαντικού «Δεσπότη»; Η ενίσχυση του αντισυστημισμού αναμένεται ακόμη ισχυρότερη…
Πολύ περισσότερο από αποτελεσματικές λύσεις και απαντήσεις, όμως, τα σύγχρονα κόμματα δεν μπορούν πια να προσφέρουν αυτό που κυρίως αποτελούσε τον πυρήνα της ύπαρξής τους: Μύθους, συλλογικές αυταπάτες, όνειρα. Ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα. Μιλώντας το 1956 ο Σοβιετικός ηγέτης Νικίτα Κρουτσώφ διαβεβαίωνε: «Είτε το θέλετε είτε όχι η ιστορία είναι με το μέρος μας. Θα σας θάψουμε»… Ανάλογα έλεγε λίγο νωρίτερα και ο Αδόλφος Χίτλερ, προεξοφλώντας την τελική κατίσχυση, όχι της πολυπληθέστερης τάξης, αλλά της ισχυρότερης φυλής. Τέτοιοι μύθοι στο σχετικά πρόσφατο ακόμη παρελθόν προκαλούσαν τεράστιες κοινωνικές συσπειρώσεις μαζί με ανάλογη πολιτική δυναμική. Λόγω δε της πειστικότητάς τους, σε κάποιους, ανάλογες αντισυσπειρώσεις άλλων. Ποιος πολιτικός/κομματικός ηγέτης θα μπορούσε σήμερα να παραγάγει τέτοια εσχατολογική ρητορική, τέτοια ελκυστική μυθοπλασία; Μάλλον θυμηδία θα παρήγε με κάτι τέτοια…
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Θα μπορούσε να υποστηριχθεί πως παλαιότερα ζούσαμε την εποχή της σύγκρουσης των ιδεολογικών γιγάντων (και των αντίστοιχων πολιτικών δυνάμεων). Σήμερα ζούμε την εποχή των ιδεολογικών πυγμαίων και σαλτιμπάγκων. Ίσως, οι δεύτεροι είναι πιο επικίνδυνοι από τους πρώτους, οι οποίοι, ακόμη και αν συχνά είχαν επίσης ξεκινήσει από αντισυστημικές τοποθετήσεις, στην πορεία του χρόνου είχαν βρει κώδικες συνομιλίας με την πραγματικότητα…
Ειδικά η χώρα μας οφείλει να αντιμετωπίσει οξυμένα εσωτερικά προβλήματα σε μια περιοχή - ηφαίστειο με βασικούς πολιτικούς παίκτες τη Νίκη, την Πλεύση, τη Φωνή Λογικής, τη Λύση, τους Σπαρτιάτες κλπ., γενικότερα τις πολύμορφες εκφράσεις της ακροαριστερής και ακροδεξιάς γραφικότητας που μόνο στο ύψος των περιστάσεων δεν φαίνεται να βρίσκονται. Έστω και αν επωφελούνται από τη διαρκώς ενδυναμωμένη τάση του καθολικού αρνητισμού… Αλλά και από τα κραυγαλέα λάθη συστημικών δυνάμεων…
Τη Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου, ώρα 19.00 το Εμπορικοβιοτεχνικό Επιμελητήριο Πειραιά και η Εταιρεία Γραμμάτων και Τεχνών Πειραιά συνδιοργανώνουν εκδήλωση τιμής της πνευματικής προσφοράς του καθηγητή Θανάση Διαμαντόπουλου, όπου θα μιλήσουν προσωπικότητες του πολιτικού και ακαδημαϊκού κόσμου, ενώ θα παρουσιαστεί και το τελευταίο βιβλίο του καθηγητή "Ο ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΩΣ ΠΛΑΣΤΟΥΡΓΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ"
