Τη συμφωνία τους να αυξήσουν την περιφερειακή συνεργασία, να υποστηρίξουν την ενεργειακή ανεξαρτησία και ασφάλεια, καθώς και να υπερασπιστούν τις χώρες τους από εξωτερικές κακές επιρροές στην Ανατολική Μεσόγειο, με ξεκάθαρο αποδέκτη του μηνύματος την Τουρκία, αλλά και την ευρύτερη Μέση Ανατολή, διατράνωσαν Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ.
Σύμφωνα με το κοινό ανακοινωθέν, οι ηγέτες των τριών χωρών -Αλέξης Τσίπρας, Νίκος Αναστασιάδης και Μπενιαμίν Νετανιάχου- που συναντήθηκαν στην Ιερουσαλήμ για την 6η Τριμερή Σύνοδο Κορυφής, στην οποία συμμετείχε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, χαιρέτισαν τα πρόσφατα ευρήματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο καθώς και η προοπτική αυτά να συμβάλουν στην ενεργειακή ασφάλεια και την ενεργειακή διαφοροποίηση.
Σύμφωνα με το ανακοινωθέν, ο κ. Πομπέο υπογράμμισε τη στήριξη των ΗΠΑ στον τριμερή μηχανισμό που εγκαθίδρυσαν Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρος, σημειώνοντας τη σημασία της αυξημένης συνεργασίας.
Συγκεκριμένα το κοινό ανακοινωθέν αναφέρει:
«Οι Κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, του κράτους του Ισραήλ, της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας συναντήθηκαν σήμερα στην Ιερουσαλήμ για να διαβεβαιώσουν την κοινή τους δέσμευση να προωθήσουν την ειρήνη, τη σταθερότητα, την ασφάλεια και την ευημερία στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ο Υπουργός Εξωτερικών Πομπέο υπογράμμισε ότι οι ΗΠΑ στηρίζουν τον τριμερή μηχανισμό που δημιούργησε το Ισραήλ, η Ελλάδα και η Κύπρος, σημειώνοντας τη σημασία της αυξανόμενης συνεργασίας. Οι ηγέτες συμφώνησαν να αυξήσουν την περιφερειακή συνεργασία, να στηρίξουν την ενεργειακή ανεξαρτησία και ασφάλεια, και να αμυνθούν ενάντια σε εξωτερικές κακές επιρροές στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή. Χαιρέτισαν τις πρόσφατες ανακαλύψεις φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο και τις προοπτικές τους στη συμβολή στην ενεργειακή ασφάλεια και τις εναλλακτικές πηγές».
— NikosChristodoulides (@Christodulides) 20 Μαρτίου 2019
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, η συζήτηση για τον East Μed κατά την Τριμερή Σύνοδο, συνδέθηκε με την πρόσφατη συνάντηση των ΥΠΕΞ στο Χιούστον των ΗΠΑ και το East Μed gas forum που συμμετείχαν επίσης Ιορδανία, Αίγυπτος και Παλαιστίνη.
Το εκτιμώμενο κόστος του έργου του East Med αγγίζει τα 6 δισ. ευρώ και εκτιμάται ότι θα είναι ο πιο ασφαλής αγωγός παγκόσμια, καθότι λόγω του πολύ μεγάλου βάθους του θα είναι απρόσβλητος από ενδεχόμενες τρομοκρατικές ενέργειες. Το μέγεθος του ενδέχεται να διπλασιαστεί για να μεταφέρει ακόμα μεγαλύτερες ποσότητες απο το Ισραήλ. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, στην πρώτη του φάση θα είναι οι τρεις χώρες (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ) και Ιταλία, με τη στήριξη των ΗΠΑ και σε επόμενη φάση συνεργασία με τρίτες χώρες, κυρίως Αίγυπτο αλλά και χώρες του Κόλπου.
Υπογραμμίσθηκε ότι με το έργο East Med ενισχύεται η ασφάλεια και η σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, κατά τη διάρκεια των διευρυμένων συνομιλιών ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο τόνισε για τον East Med ότι για τις ΗΠΑ έχει δυνητικά μεγάλη εμπορική σημασία, αλλά και στον τομέα της ασφάλειας. Ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ δεσμεύτηκε να υποστηρίξει μέσω ενεργειακών κολοσσών των ΗΠΑ την προσπάθεια αλλά και να τους ξεκαθαρίσει τη σημασία που έχει για την ασφάλεια και τη σταθερότητα.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι συζητείται η θεσμοθέτηση συνεργασίας σε επίπεδο ΥΠΕΞ. Ο κ. Νετανιάχου είπε ρητά ότι αν το χτίσουμε, σημαίνει ότι έχουμε δεσμευτεί για να το προστατεύσουμε.
Η Σύνοδος Κορυφής ξεκίνησε στις 7 μ.μ., με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπένιαμιν Νετανιάχου, να καλωσορίζει τους κ.κ. Τσίπρα και Αναστασιάδη και τον υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ στην 6η τριμερή Σύνοδο, «μια από τις καλύτερες περιφερειακές συνεργασίες στον κόσμο», όπως είπε, για να προσθέσει ότι «συνεργαζόμαστε παντού, από την αντιμετώπιση των πυρκαγιών μέχρι την ενέργεια, σχεδιάζουμε τον αγωγό East Med από το Ισραήλ την Κύπρο και την Ελλάδα προς την Ευρώπη». Τόνισε ότι αυτό είναι «κάτι που θα ωφελήσει σημαντικά τις οικονομίες μας, θα φέρει σταθερότητα στην περιοχή και ευημερία στους λαούς μας», ενώ όπως συμπλήρωσε, θα πολλαπλασιάσει επίσης τις πηγές και διόδους ενέργειας προς την Ευρώπη. Ο κ. Νετανιάχου υπογράμμισε ότι είναι σημαντική η συμμετοχή του Μάικ Πομπέο, καθώς συμβολίζει τη στήριξη των ΗΠΑ στην περιφερειακή αυτή προσπάθεια. «Καλωσορίζουμε τη συνεργασία», είπε, «όχι μόνο με τις ΗΠΑ, αλλά και με άλλες χώρες».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε ότι «η βασική ιδέα μας είναι πολύ απλή αλλά και πολύ σημαντική ταυτόχρονα: να δημιουργήσουμε ένα ασφαλές δίκτυο μεταφοράς των ενεργειακών πόρων από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, από το Ισραήλ, την Κύπρο, την Ελλάδα, στην Ευρώπη». Υπογράμμισε δε, ότι η δημιουργία του υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου East Med, μπορεί να βοηθήσει, τόσο τον διάλογο για την ασφάλεια όσο και την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής.
Ο Αλ. Τσίπρας επισήμανε ότι «η τριμερής συνεργασία μας έχει γίνει στρατηγική και ιδιαίτερα στους τομείς της ενέργειας και της ασφάλειας», και πρόσθεσε πως η συμμετοχή του υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο «υπογραμμίζει τη στήριξη των ΗΠΑ στη στρατηγική συνεργασία μας, και αυτή η συμμετοχή ενδυναμώνει τις προσπάθειες μας και τον διάλογο μας, ειδικά στον τομέα της ενέργειας, αλλά και στην ασφάλεια και στην οικονομία». Η περιοχή έχει πολλές προκλήσεις αλλά και σημαντικές δυνατότητες, τόνισε.
«Η σημερινή είναι μια μεγάλη στιγμή και θέλω να ευχαριστήσω τον καλό μου φίλο, πρωθυπουργό Νετανιάχου, για τη σύγκληση αυτής της ιστορικής συνάντησης στην Ιερουσαλήμ», είπε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης. Σημείωσε ότι η παρουσία του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ «αποτελεί απτή απόδειξη ότι οι τρεις χώρες μας αποτελούν ένα αξιόπιστο εταίρο των ΗΠΑ, ιδιαίτερα στους τομείς της ενέργειας και της ασφάλειας, καθώς και πυλώνας σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο».
Για τη σύνδεση της ενέργειας με το θέμα της ασφάλειας, μίλησε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο. Ο ίδιος επισήμανε ότι πριν από μια βδομάδα μίλησε στο Χιούστον στις ΗΠΑ, σε μια μεγάλη ομάδα από επικεφαλής οργανισμών στον τομέα της ενέργειας, και για τις ευκαιρίες που αναπτύσσονται και για τη δημιουργία υποδομής που θα είναι επωφελής στο μέγιστο βαθμό.
Ο κ. Πομπέο σημείωσε ότι «οι ΗΠΑ, το Ισραήλ, η Κυπριακή Δημοκρατία και η Ελλάδα είναι σημαντικοί βασικοί εταίροι στην ασφάλεια και την ευημερία» και πως προσβλέπει στις σημερινές συνομιλίες. «Συνεργαζόμενοι σε αυτά τα σημαντικά ενεργειακά θέματα», είπε, «γνωρίζω ότι θα βελτιώσει την ασφάλεια και την ευημερία ακόμη περισσότερο ανάμεσα στα κράτη μας». Δυνάμεις όπως το Ιράν, η Ρωσία και η Κίνα - σημείωσε ο κ. Πομπέο - προσπαθούν να επεκταθούν στην Ανατολή όσο και στη Δύση. Πιστεύουμε ότι οι ΗΠΑ, το Ισραήλ, η Κύπρος και η Ελλάδα είναι συνεργάτες-κλειδιά στην ασφάλεια και την ευημερία, είπε. «Είμαστε ελεύθερες χώρες, με ελεύθερες αγορές, που δρουν μαζί και εργάζονται για να δημιουργήσουν υποδομή για την ενέργεια, και τότε η περισσότερη ασφάλεια ακολουθεί. Αν το κάνουμε σωστά, θα προσελκύσουμε επενδύσεις και θα μεγιστοποιήσουμε αυτές τις πηγές, κατά τρόπο που οι καλές υποδομές σε ελεύθερες αγορές πάντα αυτό επιφέρουν».
