Το δεξί μάτι της νοικοκυράς από τη δεκαετία του ’50 είναι κλειστό και μαυρισμένο, στις βλεφαρίδες του αριστερού της ματιού διακρίνουμε λίγη μάσκαρα. Σε αυτή θα μπορούσε να οφείλεται και μέρος του τίτλου του γκράφιτι «Η μάσκαρα της ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου» (Valentine' s Day Mascara) του Βρετανού street artist Bansky. Σε συνάρτηση με το πρόσωπο της γυναίκας, που εκτός από χτυπημένο μάτι στερείται και ενός δοντιού επίσης στη δεξιά της πλευρά, απεκδύεται ο όποιος ρομαντισμός «επιτάσσει» η ημέρα που έχει καθιερωθεί (14/2) ως εκείνη του Αγίου Βαλεντίνου.
Περιστατικά βίας γίνονται ανεξαρτήτως «τιμητικής» ημέρας, υπενθυμίζοντας ότι η ενδοοικογενειακή βία εξακολουθεί να υπάρχει, με συνήθη θύματα τις γυναίκες. Ένα φαινόμενο που απαντάται σε κάθε χρόνο και εποχή, ανεξαρτήτως γεωγραφικού προσδιορισμού.
Ερμηνεύουμε την απόδοση της σκηνής σε δημόσιο χώρο –σε εξωτερικό τοίχο στην παραλιακή πόλη Μάργκεϊτ, στην ανατολική Αγγλία– ως ένα τρόπον τινά μήνυμα για την κοινωνία. Ενώ μέλη της γνωρίζουν –βλέπουν ή ακούν οι ίδιοι– περιστατικά βίας, κατά πόσο αντιδρούν, καταγγέλλουν, υπερασπίζονται;
Ο Bansky επιβεβαίωσε ανήμερα της 14ης Φεβρουαρίου ότι φέρει την πατρότητα του γκράφιτι· είθισται να δίνει λίγα στοιχεία για τη δουλειά του, και αυτά μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Το γκράφιτι δημιουργήθηκε τη νύχτα της Κυριακής και το αντικείμενο που υπήρχε ήδη μπροστά από τον τοίχο, αποτελεί μέρος του γκράφιτι: ένας οριζόντιος καταψύκτης από τον οποίο διακρίνονται τα (ζωγραφισμένα στον τοίχο) πόδια ενός άνδρα –εκείνου που την κακοποίησε.
Banksy: Valentine’s day mascara
— Sanacore_ (@sanacore_) February 14, 2023
💔 pic.twitter.com/q1Vm6BHtQb
Αντιλαμβανόμαστε ότι η νοικοκυρά αμύνεται και τον εγκλωβίζει σε μία οικιακή συσκευή, τη λειτουργία της οποίας γνωρίζει καλά. Ας μη λησμονούμε ότι τότε –δεκαετία του ’50– η πλειοψηφία των γυναικών ασχολούνταν αποκλειστικά με τα του οίκου.
Λόγω της λειτουργίας του καταψύκτη, παραλληλίζουμε τον εγκλωβισμό του άνδρα σε αυτόν με το πάγωμα του χρόνου: για το θύμα όταν υφίσταται βία, αλλά και την επιθυμία του να αναστρεφόταν ο χρόνος και να αποτρεπόταν μια τέτοια πράξη. Στην προκειμένη, τη διακρίνουμε να χαμογελά με την κίνησή της να σπρώξει τον άνδρα στον καταψύκτη. Το χαμόγελό της είναι εκείνο που προδίδει την απουσία ενός δοντιού κατόπιν βίας που έχει υποστεί.
Εστιάζουμε επίσης στα χέρια της- φορά γάντια σαν να μην θέλει να τα «λερώσει» σπρώχνοντάς τον.
A new mural by the anonymous artist Banksy appeared on a wall in Margate, England, on February 14. The piece is entitled ‘Valentine’s Day Mascara,’ and appears to be a commentary on domestic violence. Within 8 hours of posting, the piece had more than 1M Instagram likes. pic.twitter.com/eJTG5dmVBQ
— NowThis (@nowthisnews) February 15, 2023
"Valentine's Day Mascara", la provocazione di #Banksy per #SanValentino2023 pic.twitter.com/ghDst4c9sc
— askanews (@askanews_ita) February 14, 2023
Ο καταψύκτης αποτελούσε μέρος του έργου αλλά μόλις για 48 ώρες. Σύμφωνα με το CNN, το δημοτικό συμβούλιο της πόλης αποφάσισε να τον απομακρύνουν για λόγους υγείας και ασφάλειας. Η απόφαση πάρθηκε με το σκεπτικό ότι το γκράφιτι ναι μεν δημιουργήθηκε σε τοίχο ιδιωτικής κατοικίας, ο δε καταψύκτης βρισκόταν σε δημόσιο χώρο και έπρεπε για λόγους ασφαλείας να απομακρυνθεί.
«Ο καταψύκτης βρίσκεται σε αποθηκευτικό χώρο και θα μεταφερθεί ξανά στο σημείο, αφότου βεβαιωθεί ότι είναι ασφαλές για το κοινό. Θα επικοινωνήσουμε επίσης με τον ιδιοκτήτη του κτιρίου για να συζητήσουμε τις επιλογές που έχουμε για να διατηρήσουμε το έργο τέχνης», αναφέρουν οι τοπικοί φορείς, σύμφωνα με το CNN.
Αναμένουμε την απόφαση για τη διατήρηση ή μη του γκράφιτι. Θέμα που τίθεται προς συζήτηση είναι ο αντίκτυπος γκράφιτι του Bansky, ειδεμή εκείνων με κοινωνικό περιεχόμενο.
