Η έκβαση του ’21 χαρακτηρίστηκε παλιγγενεσία, ανόρθωση δηλαδή του γένους μας. Ο Ελληνισμός ξαναγεννήθηκε γιατί απέκτησε αυτοτελή υπόσταση και μια καινούργια εποχή ξεκίνησε μετά την απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό. Στο τελείωμα της επετείου των διακοσίων χρόνων από την εθνεγερσία, το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών τιμά τη γενέθλια σημασία της στο πρόσωπο εκείνων που στάθηκαν μπροστάρηδες στο πεδίο της μάχης και της πολιτικής. Ο μάρτυρας Αθανάσιος Διάκος, ο Κολοκοτρώνης και ο Καραϊσκάκης, όλοι οι ήρωες που έχουν χαραχτεί βαθιά στη συλλογική μνήμη από τις σχολικές αίθουσες και τις επετειακές εκδηλώσεις, «επιστρέφουν» με τον χρωστήρα του Κωνσταντίνου Παπαμιχαλόπουλου, όχι ως ιστορικές προσωπογραφίες, αλλά ως εικόνες που αποκτούν σημασία ζωής στο σήμερα.
Γεννήματα πολυμορφικά, ζωγραφισμένα με τόλμη και φαντασία, εφορμούν από τη νεότερη Ιστορία μας και συνθέτουν μια άλλη «Παλιγγενεσία» με αναφορές από τον ψηφιακό μας κόσμο. Πρόκειται για μια αναπάντεχη αντίστιξη μεταξύ της ζωγραφικής του σύγχρονου καλλιτέχνη και έργων από τις συλλογές του ιστορικού μουσείου. Από τη μια, έχουμε απεικονίσεις του ανώνυμου Έλληνα αγωνιστή από τον ζωγράφο Massard και τον χαράκτη Choubard κι από την άλλη το, κατά Παπαμιχαλόπουλο, ολόσωμο πορτρέτο για τον «Κολοσσό - Κωνσταντίνο Κανάρη».
Ο ζωγράφος, μιλώντας για την πρόθεσή του, εξηγεί: «Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε πως οι καλλιτέχνες της εποχής όταν σχεδίαζαν τον ανώνυμο αγωνιστή, δεν θεωρούσαν πως κάνουν τίποτε το «παραδοσιακό». Απεναντίας, ήταν απολύτως σύγχρονοι. Συχνά, αντλούσαν ως πηγή εμπνεύσεως σχέδια και ζωγραφιές περιηγητών της περιόδου ή ακόμη και από κοστούμια όπερας. Στο ίδιο πνεύμα, λοιπόν, αντλώ τα δικά μου πρότυπα από τη σύγχρονη λαϊκή τέχνη, δηλαδή από τα comics, τα έργα επιστημονικής φαντασίας, τα βιντεοπαιχνίδια, συν τη λόγια σπουδή μου από την παράδοση της Ανατολής, της Δύσης και της ελληνικής τέχνης».
Ο Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος δεν ενδιαφέρεται να ανα-συστήσει τα σχέδια του Krazeisen, του Hess ή άλλα γνωστά έργα από την εθνική μας ζωγραφική. Στο «ανα-» δεσπόζει η επανάληψη, μια συνθήκη που συγκινεί όσους αναπνέουν τον αέρα κλειστών δωματίων. Αντιθέτως, ο ζωγράφος κυοφορεί με τόλμη και προσωπικό ύφος, το νέο. Μέσα σε χρυσό κάμπο – ανάμνηση των στρατιωτών αγίων – επιλέγει να ζωγραφίσει μυθικά όντα όπως τα εννοεί ένας άνθρωπος του 21ου αιώνα, ένας ζωγράφος που μεγάλωσε με ιαπωνικά παιδικά, με έργα επιστημονικής φαντασίας, με σχέδια του Moebius, του Jodorowsky και του Enki Bilal.
Ο Ήρωας στον Παπαμιχαλόπουλο, άλλοτε ως φτερωτή Νίκη, άλλοτε ως αποστεωμένη φιγούρα που μοιάζει ν’ αναγεννάται από τις στάχτες της, ορθώνεται λες και ξεπηδά από την οθόνη του ψηφιακού κόσμου για να βρει θέση μέσα στην αίθουσα του μουσείου.
Πνεύμα ζωηρό, αυτό που λέμε ένας άνθρωπος του καιρού του, ο ζωγράφος παρακολουθεί με ένταση την προοπτική της ψηφιακής εποχής κι επιχειρεί να μελετήσει το εικαστικό της αποτύπωμα. Δεν μελλοντολογεί ούτε προφητεύει, μα προτιμά να ανοίξει το μπουκάλι που η εποχή έφερε στα πόδια του και να διαβάσει το μήνυμα που περιέχει και τον περιέχει.
Έτσι, επιχειρεί να δώσει ένα νέο και ενδιαφέρον πρόσωπο στην ιστορία της νεότερης ελληνικής ζωγραφικής, νιώθοντας τον εαυτό του βαφτισμένο σ’ αυτό που ο Τ. Σ. Έλιοτ μας είχε πείσει ότι ήταν η γνησιότερη παράδοση: η ιστορική εκείνη αίσθηση που συλλαμβάνει «όχι μόνο το παρελθόν του παρελθόντος, αλλά και το παρόν του παρελθόντος» που αναγκάζει τον άνθρωπο να δρα «όχι μόνο με τη σιγουριά της δικής του γενεάς», αλλά μ’ ένα αίσθημα ότι το σύνολο του πολιτισμού και των ανθρώπινων επιδιώξεων υπάρχουν ταυτόχρονα.
Ο Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος ζει και εργάζεται στην Αθήνα, ενώ διδάσκει ζωγραφική και χαρακτική στο Τμήμα Εικαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Η έκθεση προχώρησε χάρη στη συμβολή του Γιώργου Μαστρογιάννη.
Η «Παλιγγενεσία» διαρκεί έως τις 6 Δεκεμβρίου. Στη συνέχεια θα ταξιδέψει στην Πάτρα, στον Χώρο Πολιτισμού Τατιάνα Δήμου, ενώ τον Μάρτιο του 2022 θα παρουσιαστεί στη Δημοτική Πινακοθήκη Ιωαννίνων. Πληροφορίες για ώρες και ημέρες λειτουργίας του Μουσείου μπορείτε να βρείτε εδώ https://athenscitymuseum.gr/εισιτήρια-ωρες-λειτουργιας/
