Ποια τα κοινά στοιχεία μεταξύ του ιαπωνικού και ελληνικού πολιτισμού και ποιες οι πτυχές της ιστορίας της παραγωγής και της χρήσης του μεταξιού στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου; Τι είναι η σηροτροφία, η τέχνη των πολύτιμων μεταξωτών υφασμάτων και ο ποιος ο κόσμος της γκέισας; Ερωτήματα σαν αυτά διερευνώνται στην περιοδική έκθεση «Σαν μετάξι» που εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο και παρατείνεται έως τη Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024, στο Μουσείο Μετάξης του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, στο Σουφλί.
Η έκθεση συνδιοργανώνεται με το Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρας, το μοναδικό μουσείο στη χώρα που είναι αποκλειστικά αφιερωμένο στις αρχαιότητες και την τέχνη της Ασίας. Από το μουσείο αυτό προέρχονται επιλεγμένα αντικείμενα τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό, στο πλαίσιο της έκθεσης, η οποία τελεί υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ιαπωνίας στην Ελλάδα.
Τα αντικείμενα από το μουσείο της Κέρκυρας συνδιαλέγονται με τη θεματική του Μουσείου Μετάξης, και αναδεικνύουν τη σηροτροφία, την τέχνη των πολύτιμων μεταξωτών υφασμάτων και τον κόσμο της γκέισας.
Περόνη κόμμωσης, με άνθη, 19ος αι. © Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρας. Πηγή φωτ.: ΠΙΟΠ
Καθοριστική για τη φυσιογνωμία του Σουφλίου, η σηροτροφία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ανάπτυξη της Ιαπωνίας, η οποία παραμένει ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς μεταξιού στον κόσμο.
Η σηροτροφία αναδεικνύεται στην έκθεση μέσα από δώδεκα έγχρωμες ξυλογραφίες του καλλιτέχνη Κιταγκάουα Ουταμάρο. Οι ξυλογραφίες προέρχονται από τη σειρά «Η ενασχόληση των γυναικών με τη σηροτροφία» στην οποία απεικονίζονται τα στάδια μιας παραγωγικής διαδικασίας που παραδοσιακά ανήκε στις γυναικείες εργασίες και αποτελούσε έναν από τους σημαντικότερους κλάδους της οικονομίας του Edo (σημερινό Τόκιο).
«Μαζεύοντας φύλλα μουριάς», έγχρωμη ξυλογραφία (oban) του Κιταγκάουα Ουταμάρο. © Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρας. Πηγή φωτ.: ΠΙΟΠ
Η ενότητα για την τέχνη των πολύτιμων μεταξωτών υφασμάτων συνδέεται με την κλωστοϋφαντουργία, που υπήρξε μία από τις κορυφαίες μορφές έκφρασης του ιαπωνικού πολιτισμού, και καταλήγει στο εμβληματικό κιμονό: κύριο ένδυμα για άνδρες και γυναίκες όλων των τάξεων της ιαπωνικής κοινωνίας, από τον 16ο αιώνα, με περίτεχνα σχέδια και ιδιαίτερους συμβολισμούς.
«Ξετυλίγοντας την κλωστή από το κουκούλι», (oban) έγχρωμη ξυλογραφία του Κιταγκάουα Ουταμάρο. © Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρας. Πηγή φωτ.: ΠΙΟΠ
Έμφαση δίνεται και στον κόσμο της γκέισας, λέξη που κυριολεκτικά σημαίνει «πρόσωπο της τέχνης» («gei» τέχνη και «sha» πρόσωπο). Απολαμβάνοντας οικονομική ανεξαρτησία και ιδιαίτερη εκτίμηση, έπειτα από μακρόχρονη εκπαίδευση, η γκέισα ήταν η καλλιτέχνης, η μορφωμένη γυναίκα, ενώ σήμερα παραμένει ζωντανό σύμβολο του ιαπωνικού παρελθόντος που συνεχίζει να γοητεύει.
Εξωτερική άποψη του Μουσείο Μετάξης © ΠΙΟΠ, Ν. Δανιηλίδης. Πηγή φωτ.: ΠΙΟΠ
Η έκθεση εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο, θα ολοκληρωνόταν στις 13 Νοεμβρίου αλλά παρατείνεται έως τη Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024 λόγω αυξημένης ζήτησης. Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά, εκτός Τρίτης, 10:00-18:00 έως 15/10 και 10:00-17:00 από 16/10. Κλειστά: 15 Αυγούστου
Κεντρική φωτ.: Άποψη της περιοδικής έκθεσης «Σαν μετάξι» © ΠΙΟΠ, Ι. Μπιστίνας
Επιμέλεια κειμένου: Νεκταρία Μαραγιάννη
