Την ανάπλαση του προσώπου της 11χρονης Μύρτιδος που είχε πεθάνει την περίοδο του λοιμού της Αθήνας, τον 5ο αι. π.Χ., μας θύμισε η είδηση της ανακατασκευής του προσώπου μιας Ναβαταίας γυναίκας και της έκθεσής του στο Κέντρο Υποδοχής στη Χέγκρα, στη Σαουδική Αραβία –οι Ναβαταίοι ήταν αρχαίος αραβικός λαός με σημαντικές αραμαϊκές επιρροές.
Μόνο που η ανακατασκευή του προσώπου της Ναβαταίας είναι η πρώτη που αφορά Ναβαταία. Το πρόσωπό της «αποκαλύφθηκε» με 3D τεχνολογία, βάσει στοιχείων από τα θραύσματα των οστών της που βρέθηκαν στον ηλικίας 2.000 ετών τάφο της. Ο τάφος της ανακαλύφθηκε το 2015, σε αρχαιολογικό χώρο στην αρχαία πόλη Χέγκρα, βορειοδυτικά στη Σαουδική Αραβία.
Σύμφωνα με το CNN, η διεπιστημονική ομάδα προχώρησε στην ανακατασκευή τη εικόνας του προσώπου της χρησιμοποιώντας ανθρωπολογικά και αρχαιολογικά δεδομένα. Κατόπιν, το πρόσωπό της «ζωντάνεψε» με τη βοήθεια μιας γλύπτριας η οποία χρησιμοποίησε τρισδιάστατο εκτυπωτή.
What is believed to be the first known reconstruction of an ancient Nabataean woman’s face will be displayed in Saudi Arabia after years of work from archaeologists, anthropologists and academics pic.twitter.com/612vAaqwp1
— PA Media (@PA) February 6, 2023
Η δε εργασία της διεπιστημονικής επιτροπής ξεκίνησε το 2019 στο Ηνωμένο Βασίλειο και με χρηματοδότηση από την Βασιλική Επιτροπή για την αρχαία πόλη Χέγκρα.
Όπως προκύπτει από την αναγραφή στον τάφο της γυναίκας, το όνομα της ήταν Χινάτ (Hinat) και η ανακάλυψη του τάφου της ήταν «μια υπέροχη ευκαιρία να μάθουν περισσότερα για την ιδέα που είχαν οι Ναβαταίοι για τη μετά θάνατον ζωή».
Καθότι, «Γνωρίζουμε πολλά, αλλά ταυτόχρονα γνωρίζουμε πολύ λίγα για τους Ναβαταίους, επειδή δεν άφησαν κανένα λογοτεχνικό κείμενο ή επιγραφή», σημειώνει η Λιβανο-γαλλίδα αρχαιολόγος και επικεφαλής του έργου, Λάιλα Νεχμέ, η οποία προσθέτει ότι το αλφάβητο των Ναβαταίων εξελίχθηκε στα σύγχρονα αραβικά.
Μη ακριβής η αναπαράσταση των αρχαίων Ναβαταίων
Μπορεί η αναπαράσταση του προσώπου μιας Ναβαταίας γυναίκας να επετεύχθη, ωστόσο, το CNN επικαλούμενο αρχαιολόγο τονίζει ότι δεν πιστεύουν όλοι οι επιστήμονες ότι η προκειμένη αναπαράσταση είναι μια ακριβής των αρχαίων Ναβαταίων.
«Υπάρχει ακόμη κάποια μη επιστημονική ερμηνεία στην ανακατασκευή του προσώπου», υπογραμμίζει με ανάρτησή του στο Twitter ο Λόρενς Χάπιοτ, αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας στη Σαουδική Αραβία.
Οι Ναβαταίοι
Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco, η αρχαία ιορδανική πόλη Πέτρα ήταν η πρωτεύουσα του αρχαίου αραβικού πολιτισμού των Ναβαταίων που κατοικούσε στη βόρεια Αραβία και το Λεβάντε πριν από περισσότερα από 2.000 χρόνια. Η Πέτρα ήταν εμπορικός κόμβος διεθνούς εμπορίου μπαχαρικών, φαρμάκων και υφασμάτων.
Σύμφωνα με το CNN, o πολιτισμός των Ναβαταίων δεν άφησε σημαντικά ιστορικά κείμενα και οι πληροφορίες για αυτόν προέρχονται από επιγραφές σε τάφους και σε βράχους σε όλη τη Μέση Ανατολή ή από αρχαιολογικές ανακαλύψεις.
Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Screen grab Facebook / Dialogue Pakistan
