Πριν από λίγες μέρες γιορτάσαμε την ημέρα της Ελληνικής γλώσσας (9/2) και στα έντυπα και ψηφιακά φύλλα οι αρμόδιοι της πολιτικής, των πανεπιστημίων, μαζί και άνθρωποι των Γραμμάτων, διετύπωναν τον προβληματισμό τους για το δραματικά φτωχό λεξιλόγιο, ιδιαίτερα των νέων παιδιών. Αν κάποιος ανέσυρε τα φύλλα παλιών εφημερίδων, δεν θα έβρισκε σημαντικές διαφορές, πλην της απειλής που ενέχει η κυοφορούμενη εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης. Η κουβέντα, λοιπόν, για την αναιμική χρήση της γλώσσας περιορίστηκε σε «μια από τα ίδια» και ήταν μάλλον σύμπτωμα της ασθένειας παρά ενέργημα του φαρμάκου.
Εξηγούμαι αμέσως: κάθε μαθητής θα μιλούσε σωστά την πολύ πλούσια γλώσσα μας, αν ο δάσκαλος τον είχε μάθει να διαβάζει και να μιλάει τη γλώσσα της νεότερης λογοτεχνίας μας. Αλλά πόσοι απ’ αυτούς τους δήθεν δασκάλους νιώθουν εντός τους και μπορούν άρα να μεταλαμπαδέψουν όχι μόνον έναν Βιζυηνό, έναν Παπαδιαμάντη, έναν Καβάφη, έναν Κάλβο κι έναν Σολωμό, αλλ’ έστω έναν Σεφέρη; Και πόσο σοβαρό, πόσο δυσεπίλυτο πρόβλημα για έναν μαθητή θα ήταν να διδαχθεί και Θουκυδίδη ή Αριστοτέλη, αν αυτός ο μαθητής μπορούσε να νιώθει μέσα στο αίμα του τη γλώσσα του Βιζυηνού ή έστω του Σεφέρη κι όχι μιας δύσβατης κορυφής;
Ξεκίνησε η συζήτηση για κρατικά ή μη πανεπιστήμια, ενώ το ζήτημα που θα έπρεπε να μας απασχολεί είναι ποιο πανεπιστήμιο θέλουμε; Το καλοκαίρι συμπληρώνεται μισός αιώνας από τη μεταπολίτευση και τα συνθήματα παραμένουν ως λείψανα αγίων, την ώρα που ένα σμάρι ανάξιων έσπρωξαν βίαια στο περιθώριο τους λίγους άξιους, κατορθώνοντας εν τέλει να στραγγαλίσουν το δικαίωμα της κοινωνίας νάχει απαιτήσεις από αυτούς. Βλέπουμε ακόμη σήμερα τι σημαίνει και τι συμβαίνει όταν μια κοινωνία καταργεί το δικαίωμά της νάχει απαιτήσεις από τον εαυτό της. Γι’ αυτό και δεν έχουμε ποτέ κρίση μόνο της γλώσσας, έχουμε πάντοτε κρίση της Παιδείας εν γένει.
Ανοιχτός χώρος παιδείας, χωρίς συνθήματα και ιδεολογικές οχυρώσεις της σκέψης, είναι ο εσωτερικός κήπος του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Γι’ αυτήν την πνευματική «όαση» στην πρωτεύουσα έχουμε γράψει κατ’ επανάληψη, για τις εκθέσεις που οργανώνει, τις μουσικές εκδηλώσεις που προτείνει, τις συζητήσεις που φιλοξενεί ανάμεσα στις αρχαιότητες.
Την ερχόμενη Κυριακή (18/2), στο πλαίσιο της έκθεσης με artist books της Μαρίας Μεθυμάκη στο Καφέ του ΕΑΜ, προγραμματίζεται διάλογος ανάμεσα σε καλλιτέχνες και διδάσκοντες που δε μένουν μαρμαρωμένοι στην έδρα, αλλά καλλιεργούν σχέση με την κοινωνία.
Ομιλητές είναι οι Κέλλυ Λινάρδου (Επίκουρη Καθηγήτρια Α.Σ.Κ.Τ.), Μαρίζα Παρασύρη (Ποιήτρια), Κώστας Πασχαλίδης (Επιμελητής αρχαιοτήτων Ε.Α.Μ), Δημήτρης Σεβαστάκης (Ζωγράφος/Καθηγητής Ε.Μ.Π), Κώστας Σιαφάκας (Ζωγράφος/ ΕΔΙΠ Α.Σ.Κ.Τ.). Για το έργο της καλλιτέχνιδος θα μιλήσει η ιστορικός τέχνης Μαρία Σφενδουράκη και τον συντονισμό της συζήτησης θ’ αναλάβει η δικηγόρος Θωμαή Γρηγορίου.
Ο τίτλος ««Ζητείται ιδανικός αναγνώστης», από κείμενο της Κ. Λινάρδου, για έργο της Μεθυμάκη δίνει το έναυσμα του διαλόγου. Κυριακή 18 Φεβρουαρίου (12:00-3:00), στο Αίθριο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.
* Οι φωτογραφίες είναι έργα από την έκθεση «amen, για όσα δεν είναι» της Μαρίας Μεθυμάκη, στο Καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Επιμέλεια διοργάνωσης Αιμιλία Κουγιά.
