Η κινητικότητα στον τομέα του real estate στην Ελλάδα, την τελευταία διετία , έχει οδηγήσει σε μια σημαντική αύξηση των τιμών αγοράς, αλλά και ενοικίασης κατοικιών, καταστημάτων και επαγγελματικών χώρων. Σύμφωνα, δε, με εκτιμήσεις των αναλυτών των ελληνικών τραπεζών, η αυξητική , αυτή τάση θα συνεχιστεί ως το 2030 με μέσο ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 3-5%.
Η άνοδος των τιμών στο real estate οφείλεται, κατά κύριο λόγο σε τρείς σημαντικούς παράγοντες. Ο πρώτος παράγοντας αφορά στη διόρθωση των τιμών την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Αν και η σωρευτική αύξηση των τιμών πώλησης και μίσθωσης ακινήτων μέσα σε μια επταετία, από το 2017 ως το τέλος του 2023 διαμορφώνεται σε 57,8%, εν τούτοις υπολείπεται κατά 7,1% από τα ιστορικά υψηλά της διετίας 2007-2008. Αυτό δείχνει ότι η μείωση των τιμών λόγω κατακόρυφης πτώσης της ζήτησης, ήταν συγκριτικά πολύ μεγάλη, με αποτέλεσμα η απότομη επαναφορά την τελευταία διετία να οδηγεί στην άνοδο αυτή.
Ο δεύτερος παράγοντας είναι το μεγάλο ενδιαφέρον από το εξωτερικό, τόσο ιδιωτών που επιθυμούν να αγοράσουν ακριβές πολυτελείς κατοικίες, είτε μεγάλων επιχειρήσεων που ενδιαφέρονται για αγορά ή και ανέγερση ξενοδοχείων καθώς και καταλυμάτων Airbnb. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι οι ιδιώτες που βλέπουν την αγορά μιας εξοχικής, πολυτελούς κατοικίας και ως επένδυση, δεδομένης της ανοδικής τάσης του τουρισμού την τελευταία διετία.
Ο τρίτος παράγοντας αφορά στην προστιθέμενη αξία που προσδίδουν στα ακίνητα τα μεγάλα projects που αναβαθμίζουν περιοχές της χώρας με έντονο οικιστικό ή τουριστικό ενδιαφέρον.
Το mega project του Ελληνικού
Το πιo σημαντικό από τα projects αυτά είναι το Ελληνικό, το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως το μεγαλύτερο εν εξελίξει έργο ανάπτυξης στην Ευρώπη, το οποίο εκτελείται από την Lamda Development. Το mega project του Ελληνικού περιλαμβάνει ένα μεγαλόπνοο οικιστικό σχέδιο για 8.000 σπίτια, ξενοδοχεία υψηλής κατηγορίας, δύο μεγάλα, πολυτελή εμπορικά κέντρα και τον υψηλότερο «πράσινο» ουρανοξύστη, τον Riviera Tower.
Το mega project θα αναβαθμίσει συνολικά την περιοχή της Αθηναϊκής Ριβιέρας, δηλαδή του παράκτιου μετώπου της Αθήνας, καθώς στο μεγάλο αυτό έργο περιλαμβάνεται και η αστική ανάπλαση της περιοχής του Ελληνικού, μια επένδυση της τάξεως των 8 δισ.ευρώ. Αξιοσημείωτο είναι ακόμη το γεγονός ότι η νέα αυτή πόλη που κατασκευάζεται θα δημιουργήσει 75.000 νέες θέσεις εργασίας.
Η προοπτική του mega project του Ελληνικού έχει ως αποτέλεσμα και οι περιοχές γύρω από τον άξονα των λεωφόρων Βουλιαγμένης και Ποσειδώνος, από το Παλαιό Φάληρο ως την Άνω Γλυφάδα και τη Βούλα, να αναβαθμίζονται Οι περιοχές αυτές, αλλά και ο Πειραιάς έχουν αρχίσει να αναζωπυρώνουν τόσο το οικιστικό, όσο και το επενδυτικό ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων.
Έτσι, στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, στο τέλος του 2023 οι τιμές ήταν διαμορφωμένες, κατά μέσο όρο στα 3.636 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο έναντι 3.216 ευρώ την ίδια περίοδο του 2022. Παρόμοιες αυξήσεις εντοπίζονται και στα ενοίκια των κατοικιών, όπου η μέση τιμή διαμορφώνεται στα 12 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Μεγάλη αύξηση στις τιμές των ακινήτων σημειώνεται και στον Πειραιά. Τα ακίνητα εντός των ορίων του δήμου έχουν ακριβύνει κατά 23,2% μέσα στο 2023, ενώ στα προάστια η άνοδος είναι 25,6%.
Μετρό Θεσσαλονίκης και Fly Over
Ένας άλλος πόλος έργων υποδομής έχει δημιουργηθεί στη Θεσσαλονίκη, καθώς η βασική γραμμή του μετρό αναμένεται να παραδοθεί σε κυκλοφορία ως τον ερχόμενο Νοέμβριο, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται και το Flyover, το έργο, δηλαδή, της υπερυψωμένης ανοικτής περιφερειακής λεωφόρου που θα συμβάλει στην αναβάθμιση της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης. Τα έργα αυτά που θα συμβάλουν σημαντικά στην κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση της συμπρωτεύουσας αναμένεται να αναβαθμίσουν αρκετές περιοχές.
Ήδη τα πρώτα δείγματα φάνηκαν τη χρονιά που πέρασε καθώς η Θεσσαλονίκη παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές των κατοικιών με ποσοστό 15,4% σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Παράλληλα, η μετατροπή της Θεσσαλονίκης σε τεχνολογικό hub, καθώς και έργα, όπως η αναβάθμιση της πλατείας Αριστοτέλους και η ανέγερση του Πάρκου Τεχνολογίας και Καινοτομίας αναμένεται να ανεβάσουν την αξία των ακινήτων της πόλης.
Το κέντρο της Αθήνας
Σημαντική αύξηση που άγγιξε το 12% στο εννεάμηνο του 2023, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, σημειώθηκε και στις τιμές των ακινήτων του κέντρου και των λοιπών προαστίων της Αθήνας.
Η Αθήνα εκτός από οικιστικό συγκεντρώνει και επενδυτικό ενδιαφέρον από μεγάλες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις με διεθνή παρουσία. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον προσελκύει η περιοχή από τον Κεραμεικό ως το Σύνταγμα. Η μεγαλύτερη επένδυση στον ξενοδοχειακό τομέα έγινε από την αλυσίδα Fattal, ισραηλινών συμφερόντων, η οποία αγόρασε και ανακαίνισε το Esperia Palace Hotel επί της Σταδίου, το οποίο παρέμεινε κελιστό από το 2010 λόγω οικονομικής κρίσης.
Ενδεικτικά αναφέρονται και η επένδυση της Sirec Energy μέσω του ελληνικού επενδυτικού fund EuSIF, η οποία αφορά ένα εννιαόροφο κτίριο γραφείων 5.000 τετραγωνικών μέτρων στη διασταύρωση Σταδίου και Μπενάκη, ενώ πιο κάτω στην οδό Πατησίων βρίσκονται στη διαδικασία της ανέγερσης δυο ξενοδοχειακές μονάδες του γαλλικού ομίλου Accor.
Όλα τα παραπάνω έργα θα συμβάλουν σημαντικά στην αναβάθμιση του πολύπαθου κέντρου της πόλης, αλλά και στην περαιτέρω αύξηση της ήδη ανεβασμένης ζήτησης, η οποία θα συντηρήσει την ανοδική πορεία των τιμών.
Τουρισμός και νησιά
Η έντονη ανάπτυξη του τουρισμού την τελευταία διετία έχει οδηγήσει σε μεγάλες ανακατατάξεις και στα νησιά που αποτελούν προορισμούς αιχμής.
Κυκλάδες, Δωδεκάνησα και Κρήτη βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος Γάλλων , Γερμανών και Αμερικανών. Μάλιστα αρκετοί Γερμανοί πολίτες εκτός από επένδυση χρησιμοποιούν τα ακίνητα αυτά και ως δεύτερη κατοικία.
Οι προτιμήσεις τους επικεντρώνονται σε Πάρο, Ρόδο, Πάτμο, Μύκονο και Τήνο. Μάλιστα, οι πωλήσεις εκτιμάται ότι έχουν αυξηθεί κατά 70 έως 80%, συγκριτικά με το 2021. Και στην περίπτωση αυτή, το καλό κλίμα, σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές, έχουν συμβάλει σημαντικά στην αύξηση των deals.
Ακόμη, ξένα funds αγοράζουν και παλιά ακίνητα τα οποία ανακαινίζουν πλήρως για να τα αξιοποιήσουν τουριστικά. Την ίδια πολιτική εφαρμόζουν και μεγάλες κατασκευαστικές και real estate ελληνικές εταιρείες. Ενδεικτικά, οι εμπορικές τιμές για ένα πολυτελές σπίτι στη Μύκονο διαμορφώνονται από 5.500 ως 7.500 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, ενώ έχουν παρατηρηθεί και ορισμένες περιπτώσεις όπου βίλες με όλες τις πολυτέλειες μπορεί να ξεπεράσουν και τις 10.000 ευρώ το τετραγωνικό.
Σε ό,τι αφορά τον ξενοδοχειακό τομέα στη Σαντορίνη ετοιμάζεται μια νέα επένδυση, η οποία αφορά σε ανέγερση νέου διώροφου ξενοδοχείου τριών αστέρων. Το νέο ξενοδοχείο, Aegean Blue, θα είναι δυναμικότητας 11 δωματίων και 33 κλινών. Φορέας υλοποίησης της επένδυσης είναι η AEGEAN BLUE Επιχειρήσεις Νινιού - Πέππα.
