H χθεσινή απόφαση του Α. Τσίπρα «να παραμερίσει», όπως είπε, διαμορφώνει ένα νέο πολιτικό σκηνικό. Δεν πρόκειται να κάνω αποτίμηση της πορείας του, γιατί είναι ανιαρό και κουραστικό. Τα έχω γράψει δεκάδες φορές. Ούτε θα σχολιάσω τα όσα επικολυρικά υποστήριξε στην ομιλία παραίτησής του.
Σήμερα θα επανέλθω σε αυτό που πάντα υποστήριζα. Πως η παραίτηση Τσίπρα από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι καταστροφική για τον ΣΥΡΙΖΑ και ίσως λυτρωτική για τον ίδιο. Πολλές φορές έγραψα πως ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί ένα βαρίδι που τραβά τον Τσίπρα προς τα κάτω.
Δε γνωρίζω αν τώρα είναι αργά πλέον για τον Τσίπρα να φτιάξει κάτι δικό του, όπως αυτός το θέλει, γιατί είναι ένας ηττημένος ηγέτης. Κουβαλά στο βιογραφικό του πέντε συνεχόμενες ήττες, εκ των οποίων οι δύο τελευταίες είχαν όλα τα χαρακτηριστικά της συντριβής. Έχει καταγραφεί πλέον στη συνείδηση των πολιτών ως αυτός που δε μπορεί να κερδίσει. Loser.
Το κενό που αφήνει πώς θα καλυφθεί; Είναι οφθαλμοφανές πως αξιόπιστη και αδιαμφισβήτητη διάδοχη κατάσταση δεν υπάρχει και ούτε πρόκειται να εμφανιστεί στο άμεσο μέλλον. Οι φερόμενοι ως διάδοχοι, γυναίκες και άνδρες, δεν έχουν αυτό το «κάτι» που χαρακτηρίζει τους ηγέτες, αυτό το «κάτι» που ενοποιεί και συνθέτει σε πολιτικό επίπεδο τις διαφορές απόψεων.
Γιατί το πρόβλημα αυτού του χώρου είναι πρωτίστως ιδεολογικό. Ριζοσπαστική Αριστερά και σοσιαλδημοκρατία δε συμβιβάζονται. Ή το ένα ή το άλλο. Ο Α. Τσίπρας, με το κύρος του ηγέτη που έφερε στην εξουσία ένα κόμμα του 4%, έκανε ασκήσεις ισορροπίας, πατώντας στις δύο βάρκες. Η κατάληξη είναι γνωστή.
Ο Α. Παπανδρέου, άτομο μορφωμένο και καλλιεργημένο, αντιλήφθηκε πως παρόμοια εγχειρήματα είναι αυτοκτονικά και έγκαιρα εγκατέλειψε τα τριτοκοσμικά οράματα. Το ΠΑΣΟΚ έγινε ένα κόμμα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, διατηρώντας βέβαια τις γνωστές ελληνικές ιδιομορφίες.
Στο σταυροδρόμι που βρίσκεται σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να βρεθεί ο ηγέτης που θα επιλέξει τη μια διαδρομή. Αν αποδειχθεί η επιλογή του σωστή ή λάθος αυτό θα φανεί στο άμεσο μέλλον. Πάντως σίγουρα είναι προτιμότερο το ρίσκο της επιλογής από την ακινησία και την αδυναμία λήψης αυτής της στρατηγικής απόφασης. Γιατί προς τα πού θα πάει ο ΣΥΡΙΖΑ αυτό θα καθορίσει και τις συμμαχίες του.
Χωρίς τον Α. Τσίπρα ένα είναι βέβαιο. Την όποια διαδρομή και αν επιλέξει η νέα ηγεσία δε θα την ακολουθήσουν όλοι. Τη ριζοσπαστική Αριστερά των κινημάτων κοινωνικής κριτικής και ακτιβισμού τη χωρίζει άβυσσος με την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Και τα υπάρχοντα στελέχη, διαπαιδαγωγημένα με τις αντιλήψεις του 2008, πολύ δύσκολα θα κινηθούν σε σοσιαλδημοκρατικά μονοπάτια.
Όταν έχεις περπατήσει στους δρόμους της Γένοβα, δε γνωρίζεις και δε θέλεις να μάθεις να περπατάς σε άλλο δρόμο.
Ή να το πω με ένα γνωμικό: με παλιό δέρμα δε φτιάχνεις καινούργιο παπούτσι. Όσοι ενδιαφέρονται για κάτι καινούργιο θα το ψάξουν αλλού.