Η Ardan Ozmenoglu γεννήθηκε το 1979 στην Τουρκία. Απέκτησε BFA και MFA Faculty of Art, Desing Architecture από το Bikent University στην Άγκυρα.
Πραγματοποίησε residency στο Kala Art Institute στο Μπέρκλεϊ, Ateliergemein – schaft Milchhof e.V. στο Βερολίνο. Frans Maserell Centrum στο Βέλγιο, Kulturkon – takt Αυστρία στη Βιέννη και Classtress στο Μουράνο της Βενετίας. Η πρόσφατη δουλειά της είναι site – specific εγκαταστάσεις με μεταξοτυπίες, που ενσωματώνουν αρχιτεκτονική και γλυπτική, χρησιμοποιώντας υλικά όπως το γυαλί, φώτα νέον και post-it χαρτάκια σημειώσεων, Μεταξύ χαρακτικής και γλυπτικής, προκύπτουν τρισδιάστατα πορτρέτα της. Ζει και εργάζεται στην Κωνσταντινούπολη.
Συνέντευξη στον Γιώργο Γεωργακόπουλο
Τι θα ξεχωρίζατε από τις ευκαιρίες που σας δόθηκαν σε τοπικό και διεθνές επίπεδο;
Δεν μπορώ ν' αναφέρω μόνο μια ευκαιρία, όλες οι ευκαιρίες είναι πολύτιμες δεδομένου του ότι, ό,τι αποφασίζουμε, μας κάνει αυτό που είμαστε. Οι γκαλερί, οι χώροι τέχνης και οι οργανισμοί σε όλο τον κόσμο είναι εξίσου σημαντικοί. Κάθε ένα απ' αυτά έχει το δικό του μοναδικό χαρακτήρα και τους φίλους του.
Βομβάη, Νέα Υόρκη, Γενεύη, Βιέννη, Βερολίνο, Ζάγκρεμπ... Η δύναμη του συνόλου είναι μεγαλύτερη από το άθροισμα των μερών του...
Ποια είναι μέχρι τώρα η μεγαλύτερή σας επιτυχία;
Όταν ερωτεύτηκα.
Αν έπρεπε να τονίζατε κάτι για την δουλειά σας, ποιο θα ήταν αυτό;
Η τέχνη μου υπογραμμίζει κυρίως τις παραδόσεις του τουρκικού τρόπου ζωής. Οι συμβολισμοί, αν είναι ή όχι συνδεδεμένοι με κοινωνικο-οικονομικά ζητήματα, απεικονίζουν τις ορατές και τις αόρατες ιστορίες της γεωγραφίες μας. Η αφήγηση (story telling) είναι μια από τις πιο σημαντικές πτυχές της τέχνης, γιατί λέμε ιστορίες ελπίζοντας ότι μια μέρα θα τις ακούσει.
Ποια είναι η σχέση σας με το χώρο της αγοράς και της τέχνης;
Εμπλέκομαι και δεν εμπλέκομαι. Έχω παρακολουθήσει εκθέσεις σε όλο τον κόσμο που θεωρώ σημαντικό για μένα, όπως τις φουάρ της Art Basel και την Μπιενάλε της Βενετίας. Είναι έμπνευση να περιβάλλεται κανείς από τέχνη και νέες ιδέες, ορίζοντες και ιστορίες. Την ίδια στιγμή προσπαθώ να διατηρήσω μια απόσταση, παραμένοντας επιλεκτική.
Ποιοι είναι οι οικονομικοί πόροι που σας επιτρέπουν να δημιουργείτε;
Τα χρηματοδοτώ όλα μόνη μου. Όταν έχω έσοδα, τα επαναεπενδύω και πάλι για την τέχνη. Γιατί είμαι Τέχνη!
Πείτε μας ένα μέρος που σας εκφράζει, ένα μέρος που σας αρέσει να επισκέπτεστε;
Το σπίτι της προγιαγιάς μου στην Κωνσταντινούπολη. Πρόκειται για ένα ιστορικό ξύλινο τετραώροφο σπίτι με ψηλά ταβάνια. Πάντα έκρυβε ένα μαγικό μέρος για μένα. Το ανακαίνισα από το μηδέν. Τώρα είναι ταυτόχρονα το στούντιό μου και το σπίτι μου.
Ardan Ozmenoglu, Art is My Husband (2011)
Ποια είναι η μεγαλύτερη οικονομική δυσκολία / χρονική στιγμή που αντιμετωπίσατε στη διάρκεια της καριέρας σας;
Όπως όλοι οι καλλιτέχνες, αντιμετωπίζω κι εγώ δυσκολίες. Είναι δύσκολος δρόμος και δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Όταν εγκαταλείψεις το πάθος σου, σε εγκαταλείπει και αυτό. Έχω βρεθεί εξίσου σε δύσκολες καταστάσεις, αλλά πιστεύω ότι το όποιο εμπόδιο μπορεί ν' αντιμετωπιστεί, πρέπει απλά να προχωράμε μέχρι να φανεί το φως. Σ' αυτή τη φάση βρίσκομαι τώρα, κάτω ακριβώς από τον ήλιο.
Με ποιο χώρο, καλλιτέχνη ή άνθρωπο των τεχνών θα θέλατε να συνεργαστείτε σε τοπικό ή διεθνές επίπεδο;
Θα ήθελα πολύ κάποια μέρα να εκθέσω στα The Metropolitan Museum of Art, TATE Modern, MοMA και Guggenheim.
Δημιουργείτε έργα τέχνης μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Λαμβάνοντας αυτό υπόψη, πώς συνυπάρχει η Ardan Ozmenoglu ως γυναίκα και ως καλλιτέχνης σ' αυτήν την πολύ ανταγωνιστική τέχνη κοινότητα;
Δε δημιουργώ τέχνη για την εικαστική κοινότητα, αλλά γιατί είναι το πάθος και η ζωή.
Έτσι, αντί να βλέπω την τέχνη ανταγωνιστικά, προτιμώ να το ανταποδόσω και να πως η ίδια η ζωή είναι ανταγωνιστική. Όπως είπα και προηγουμένως εμπλέκομαι και δεν εμπλέκομαι ταυτόχρονα με την καλλιτεχνική κοινότητα. Έτσι, ενεργώ ως ο εαυτός μου, σε αντίθεση με την κοινή γνώμη. Προχωρώ εστιασμένη με πάθος για την τέχνη, για την τέχνη και μόνο.
Σας έχει υποστηρίξει κρατικός πολιτιστικός φορέας;
Όχι.
Τι θα προτείνατε και τι θ' αλλάζατε στον κρατικό πολιτιστικό οργανισμό;
Προτείνω υποστήριξη οποιασδήποτε μορφής για τους καλλιτέχνες, έτσι ώστε να ζουν, να εργάζονται και να προβάλλονται σε διεθνές επίπεδο. Επιπλέον, προτείνω στους σημερινούς εκπροσώπους του κράτους να ενημερωθούν πρώτα για την τέχνη και στη συνέχεια να ενεργούν για λογαριασμό της τέχνης.
Το κοινωνικό σας δίκτυο, οι γνωριμίες σας σας βοήθησαν να προχωρήσετε;
Ναι, η οικογένειά μου και οι φίλοι μου πάντα με υποστηρίζουν. Η αγάπη και η αλληλοϋποστήριξη πυροδοτούν τον άνθρωπο.
Είχε η επιτυχία κάποιου είδους οικονομικό, ηθικό αντίκρισμα ή ανταμοιβή;
Υποθέτω η διεθνής αποδοχή μου ως επιτυχημένη γυναίκα καλλιτέχνης από την Τουρκία, είναι η ανταμοιβή μου.
Τι βλέπετε στο μέλλον για τη μελλοντική σας καριέρα;
Θα εργάζομαι για πάντα στο στούντιό μου μέχρι την τελευταία μου πνοή. Δεν ξέρω που θα με οδηγήσει η ζωή, αλλά κατευθύνομαι για τ' αστέρια.
Για τον καλλιτεχνικό κόσμο;
Ελπίζω, μια μέρα, ότι η Τουρκία θα γίνει ένας διεθνής προορισμός για την τέχνη. Μέχρι τότε θα είμαι σε αναμονή...
Ardan Ozmenoglu, Does Not Exist (2011)
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά για τη στήλη Δύο Όψεις* στο τεύχος Μαρτίου-Απριλίου 2017 των Νέων της Τέχνης
*Οι Δύο Όψεις της έντυπης έκδοσης των Νέων της Τέχνης είναι μια σειρά από συνεντεύξεις σύγχρονων καλλιτεχνών, διαφόρων ηλικιών και εικαστικών αναζητήσεων, από διαφορετικές χώρες, η οποία προσπαθεί να αναδείξει κοινά σημεία και προβληματισμούς σχετικά με την εικαστική πορεία του καθενός. Παράλληλα, ο στόχος είναι να διερευνηθούν όχι μόνο οι διαφορές, αλλά και οι ευκαιρίες, καθώς και τα μέσα ανάδειξης και προβολής του εικαστικού έργου. Έτσι, ο αναγνώστης των Νέων της Τέχνης έχει την ευκαιρία να συγκρίνει και να εκτιμήσει την προσπάθεια που καταβάλλεται από ανθρώπους του ίδιου χώρου σε παρόμοια περιβάλλοντα και να εξάγει ο ίδιος τα συμπεράσματά του. Δεν πρόκειται τόσο για μια περιγραφή έργου, όσο για μια προσπάθεια διερεύνησης του μηχανισμού που ο κάθε καλλιτέχνης έχει επινοήσει μέσα από το περιβάλλον του για την προβολή και υποστήριξη της δουλειάς του. Οι συνεντεύξεις, τέλος, δίνουν τη δυνατότητα για εκτενείς ή περισσότερο σύντομες απαντήσεις, ανάλογα με το πεδίο που ενδιαφέρει τον κάθε καλλιτέχνη στο κοινό περιβάλλον.