Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών σχεδιάζει την ίδρυση παραρτήματός του στην Κύπρο και γίνεται το πρώτο ΑΕΙ στην Ελλάδα που βγαίνει από τα ελληνικά σύνορα. Πρόκειται για μία στρατηγικής σημασίας απόφαση, όπως αναφέρει ο Καθηγητής Εντατικολογίας και Πνευμονολογίας του ΕΚΠΑ, Παύλος Μυριανθέας, ο οποίος είναι ένα από τα πρόσωπα στα οποία οφείλεται το εναρκτήριο λάκτισμα αυτής της ενέργειας.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο, φυσικά, το γεγονός ότι το ΕΚΠΑ επιλέγει την Κύπρο για αυτό το σημαντικό βήμα εξωστρέφειας και ανάπτυξης που αποφάσισε να κάνει. Υπάρχουν εθνικοί και ιστορικοί λόγοι που συνδέουν τα δυο κράτη.
«Το τεράστιο κύρος, η αξιοπιστία, η φήμη και η αποδοχή του ΕΚΠΑ σε συνδυασμό με το φιλικό νομικό πλαίσιο όσον αφορά την τριτοβάθμια εκπαίδευση και τη φιλοξενία πανεπιστημίων της Κύπρου, θα είναι προς όφελος και των δύο κρατών και φυσικά του ίδιου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών», σημειώνει ο κ. Μυριανθέας.
Συνέντευξη στη Χριστίνα Κοντίνη
Σε μια εποχή που η ίδρυση μη κρατικών Πανεπιστημίων στη χώρα μας έχει ωριμάσει περισσότερο από ποτέ, το ΕΚΠΑ αποφάσισε να επεκταθεί στην Κύπρο και να γίνει το πρώτο ΑΕΙ που βγαίνει έξω από τα ελληνικά σύνορα. Ποια είναι η φιλοσοφία πίσω από αυτήν την κίνηση και πώς θα επωφεληθεί το ΕΚΠΑ από τη διεθνή του παρουσία;
Καταρχάς να πούμε ότι η συγκεκριμένη πρωτοβουλία έχει τη σφραγίδα του πρύτανη του ΕΚΠΑ, του καθηγητή καρδιολογίας Γεράσιμου Σιάσου, ο οποίος ενεργοποίησε τη διαδικασία που προβλέπεται από τον νόμο του 4957/2022 σχετικά με την ίδρυση του παραρτήματος στο εξωτερικό.
Ωστόσο, το εναρκτήριο λάκτισμα οφείλεται σε τρεις καθηγητές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών: τον κοσμήτορα της Ο.Π.Ε, τον καθηγητή Νικόλα Ηρειώτη, τον καθηγητή Δημήτρη Βασίλειου και τον υποφαινόμενο που από τον Ιούλιο του 2023 εργαζόμαστε καθημερινά γι’ αυτό το θέμα.
Φυσικά, το όφελος του ΕΚΠΑ θα είναι πολλαπλό και πέρα από την ανταγωνιστικότητα που επιβάλλεται σε μια εποχή όπου φαίνεται να υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα, φαίνεται ότι θα μπορέσει να αναπτύξει κοινά προγράμματα σε ένα φιλικό περιβάλλον όπως είναι η Κύπρος με την έννοια ότι με την Κύπρο μας συνδέουν εθνικοί και ιστορικοί λόγοι.
Υπάρχει μεγάλο κύρος και αξιοπιστία του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου στην Κύπρο, το οποίο με την εμπειρία του, την τεχνογνωσία που έχει και το πλούσιο ακαδημαϊκό προσωπικό που διαθέτει είναι έτοιμο να αναπτύξει ένα ανταγωνιστικό πρόγραμμα στην Κύπρο.
Τα πρώτα αγγλόφωνα τμήματα του ΕΚΠΑ και του ΑΠΘ, έχουν προσελκύσει ήδη φοιτητές από 27 χώρες και από τις 5 Ηπείρους. Σε ποιες κατηγορίες φοιτητών φοιτητές θα απευθύνεται το παράρτημα του ΕΚΠΑ στην Κύπρο; Πού στοχεύει;
Το παράρτημα του Ελληνικού Πανεπιστημίου στην Κύπρο στοχεύει, μετά από μελέτη βιωσιμότητας κάθε προγράμματος, να αναπτυχθούν προγράμματα που ενδεχομένως να έχουν σχέση με τη σχολή επιστημών υγείας, με τη νομική σχολή ή και με άλλες σχολές. Προϋπόθεση, όμως, για να ξεκινήσει κάθε πρόγραμμα είναι να γίνει μελέτη βιωσιμότητας αλλά και οικονομοτεχνική μελέτη ώστε να αναπτυχθούν αυτά που πράγματι απαιτούνται σε ένα τέτοιο περιβάλλον.
Φυσικά, θέλουμε η προσέλκυση των φοιτητών για να σπουδάσουν να είναι από παντού, γιατί ο στόχος είναι ευρύτερος και να υπάρχουν και ελληνόφωνα και αγγλόφωνα προγράμματα
Κατά συνέπεια, το πιο πιθανό είναι ότι, εκτός από την Ελλάδα, θα έχουμε φοιτητές και από την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή αλλά και την Ασία ή και από αφρικανικές χώρες.
Ποιοι καθηγητές θα διδάσκουν; Κάτω από ποιο καθεστώς θα λειτουργεί;
Αυτό δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα. Ωστόσο, το ΕΚΠΑ διαθέτει πολύ πλούσιο ακαδημαϊκό προσωπικό σε αναμονή. Αναμένεται, αρχικά, να οριστικοποιηθεί η απόφαση της συγκλήτου γιατί αυτή τη στιγμή υπάρχει προκαταρκτική απόφαση της συγκλήτου για την ίδρυση του παραρτήματος στην Κύπρο και ο προσανατολισμός με βάση την απόφαση είναι να δημιουργηθεί πρώτα το παράρτημα και στη συνέχεια να αναπτύξουμε συνεργασίες με τοπικά πανεπιστήμια.
Συνεπώς, δεν έχει προκύψει ακόμα κανένα πρόγραμμα σπουδών και καμία λεπτομερής συνεργασία με κάποιο συγκεκριμένο τμήμα και πανεπιστήμιο. Είμαστε σε μια διαδικασία όπου αναζητούμε καλούς συνεργάτες μετά από εντολή του πρύτανη και της συγκλήτου.
Γιατί το ΕΚΠΑ επιλέγει την Κύπρο για αυτό το τόσο σημαντικό βήμα εξωστρέφειας και ανάπτυξης που αποφάσισε να κάνει;
Σίγουρα είναι μια ενέργεια και πρωτοβουλία του πρύτανη και του ΕΚΠΑ η οποία θα έχει μόνο θετικές επιδράσεις στην αλληλεπίδραση των δυο κρατών. Επιπρόσθετα, η επιλογή αυτή έχει να κάνει με πολλά θετικά που υπάρχουν μεταξύ των δυο κρατών. Καταρχάς, εγώ ως Κύπριος και ως καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, πάντα ονειρευόμουν αυτή τη στενότερη σχέση μεταξύ των δυο κρατών σε αυτό το ακαδημαϊκό επίπεδο. Επίσης, η Κύπρος είναι κοντά, άρα υπάρχει η γειτνίαση.
Υπάρχουν οι εθνικοί λόγοι, οι ιστορικοί λόγοι που συνδέουν τα δυο κράτη. Και φυσικά η Κύπρος έχει ένα ιδιαίτερα φιλικό πλαίσιο όσον αφορά την τριτοβάθμια εκπαίδευση και τη φιλοξενία πανεπιστημίων. Αυτή τη στιγμή στην Κύπρο υπάρχουν 14 πανεπιστήμια, από τα ιδιωτικά πανεπιστήμια καλύπτεται το 4% περίπου του ΑΕΠ της χώρας και κατά συνέπεια οι επιδράσεις θα είναι μόνο θετικές.
Άρα υπάρχει, όπως προανέφερα η γεωγραφική γειτνίαση, το φιλικό νομικό πλαίσιο, το τεράστιο κύρος, η αξιοπιστία, η φήμη και η αποδοχή του ΕΚΠΑ και πιστεύουμε ακράδαντα ότι ένα τέτοιο βήμα θα είναι προς όφελος και της Κύπρου και της Ελλάδας και φυσικά του ίδιου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου.
Θα υπάρχει διασύνδεση του ΕΚΠΑ και των νέων πτυχιούχων με την αγορά εργασίας της Κύπρου μετά το πέρας των σπουδών; Ή στοχεύουμε και στην προσέλκυση των αποφοίτων πίσω στην Ελλάδα;
Ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση που είναι εξαιρετικά σημαντική επειδή επισημαίνει τη συμβολή του ΕΚΠΑ στην αγορά εργασίας της Κύπρου. Ναι, φυσικά στόχος είναι η ενίσχυση της Κυπριακής αγοράς με αποφοίτους από το παράρτημα της Κύπρου.
Ωστόσο φυσικά στόχος είναι η προσέλκυση υποψηφίων και από την Ελλάδα δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει τεράστια εκροή φοιτητών (συνολικά υπολογίζονται σε 20.000) από Ελλάδα ιδιαίτερα μετά το BREXIT σε πανεπιστήμια της Κύπρου.
Το ΕΚΠΑ με το κύρος και την αξιοπιστία που διαθέτει θα μπορέσει να προσελκύσει μεγάλο αριθμό φοιτητών από την Κύπρο, την Ελλάδα, την Ευρώπη τη Μέση Ανατολή και αλλού επειδή η σκέψη είναι να αναπτυχθούν δίγλωσσα προγράμματα.
Έτσι, η ανάπτυξη ενός παραρτήματος του ΕΚΠΑ στην Κύπρο θα έχει μεγάλο όφελος και για τις δυο χώρες.
Πρόκειται πραγματικά για μια στρατηγικής σημασίας απόφαση της συγκλήτου του ΕΚΠΑ. Ουσιαστικά οδηγεί στην εξωστρέφεια, την ανάπτυξη και τον ανταγωνισμό σε ένα περιβάλλον που κρίνεται πολύ σκληρό για την επιβίωση των πανεπιστημίων σε όλη την Ελλάδα.
Εμείς, και ιδιαίτερα εγώ προσωπικά ως Κύπριος από την καταγωγή είμαι πάρα πολύ χαρούμενος και υπερήφανος γι’ αυτή την πρωτοβουλία που ανέλαβε το ΕΚΠΑ και ο πρύτανης μας για τη δημιουργία του συγκεκριμένου παραρτήματος στην Κύπρο.
*Ο Παύλος Μυριανθέας είναι καθηγητής Εντατικολογίας και Πνευμονολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Διευθυντής της Πανεπιστημιακής ΜΕΘ στο ΓΟΝΚ Άγιοι Ανάργυροι.
