Ο πιο ενδιαφέρον γρίφος της νέας αμερικανικής πολιτικής είναι η στάση που θα κρατήσει ο Πρόεδρος Τραμπ απέναντι στον Πούτιν. Ο γρίφος θα λυθεί σύντομα. Θα διαλυθούν, άραγε, οι ελπίδες του Βλαδίμηρου, ότι ο Τραμπ θα είναι ο από μηχανής Θεός που θα τον γλιτώσει σε μια δύσκολη καμπή του πολέμου στην Ουκρανία ή θα αρχίσει η Ευρώπη να ανησυχεί σφόδρα. Κατά πάσα πιθανότητα θα συμβεί το δεύτερο. Μπορεί άραγε η Ευρώπη να κρατήσει μια ενιαία στάση; Το πρόβλημα σε αυτήν την περίπτωση είναι για ποια ακριβώς Ευρώπη μιλάμε.
Αν είναι η Ευρώπη που κυριαρχούν πολιτικά τα κεντροδεξιά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, τότε υπάρχει μία πιθανότητα. Και πάλι πρέπει η Ευρώπη να αφυπνιστεί και να επενδύσει στα σοβαρά στην αμυντική της θωράκιση και στην ενιαία εξωτερική της πολιτική. Αν είναι η Ευρώπη της ακροδεξιάς, τότε ο Πούτιν μπορεί να τρίβει τα χέρια του και να ετοιμάζεται για το επόμενο … θύμα του.
Το ερώτημα είναι για ποιον ακριβώς λόγο οι ΗΠΑ θα ήθελαν να δουν τους πιο στενούς τους συμμάχους να κυλιούνται στο βούρκο. Ποιο είναι το συμφέρον των ΗΠΑ να «σκοτώσουν» ή να αποδυναμώσουν την Ευρώπη και μάλιστα την ώρα που η Ευρώπη δεν δείχνει διατεθειμένη να αυτονομηθεί. Η Ευρώπη δεν είναι αυτήν τη στιγμή ένας εν δυνάμει αντίπαλος των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά ένας πιστός σύμμαχος, ακόμη και αν ο Τράμπ αποφασίσει να βαδίσει κατευθείαν για την Κόλαση για να αναμετρηθεί με τους Κινέζους.
Ίσως οι νεοσυντηρητικοί που κυβερνούν τις ΗΠΑ πιστεύουν ότι η Ευρώπη παίρνει περισσότερα απ’ όσα προσφέρει και θέλουν να την εξαναγκάσουν να συνεισφέρει με περισσότερους πόρους στους μελλοντικούς πολέμους. Ίσως και πάλι να θεωρούν ότι οι Ρώσοι είναι πιο χρήσιμοι σε μια πιθανή μελλοντική σύγκρουση με την Κίνα. Ό,τι και να είναι πάντως, θα το μάθουμε σύντομα. Εκείνο που γνωρίζουμε ήδη και πέρα από κάθε αμφιβολία είναι ότι η Ευρώπη βρίσκεται παγιδευμένη από τις δικές της επιλογές. Και οι πραγματικές δυνατότητες αντίδρασής της είναι πλέον περιορισμένες και δεν εξαρτώνται αποκλειστικά από τη δική της θέληση…
Η Ελλάδα είναι μια μικρή και αδύναμη χώρα που δεν μπορεί να καθορίσει τις εξελίξεις. Έχει μάλιστα πρόσθετους λόγους να ανησυχεί, λόγω των υπερβολικών φιλοδοξιών της Τουρκίας του Ερντογάν. Το μέγεθος της Ελλάδας δεν είναι τέτοιο που να μπορεί να επηρεάσει την πορεία της Ευρώπης, αλλά η γεωπολιτική της θέση της επιτρέπει να ελιχθεί και να υπερασπιστεί τα δικά της συμφέροντα. Αναμφισβήτητα επιθυμούμε μια ισχυρή Ευρώπη, αλλά την ίδια ώρα θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε κι άλλες επιλογές μας. Το καλό είναι ότι έχουμε επιλογές. Κυρίως να αναζητήσουμε φίλους μεταξύ των εχθρών των εχθρών μας.
Θανάσης Μαυρίδης
