Υπάρχει περιθώριο αντίδρασης στις μετοχικές αξίες μετά από την επέλαση της λαίλαπας των δασμών του Τραμπ; Περιθώριο υπάρχει πάντοτε και πολύ περισσότερο σε μια χρηματιστηριακή αγορά που η υπερβάλλουσα ρευστότητα νικά εδώ και μερικά χρόνια τους νόμους της Φυσικής. Το θέμα δεν είναι οι βραχυπρόθεσμες κινήσεις που μας κάνουν να ανεβάζουμε την αδρεναλίνη μας, αλλά η μεγάλη εικόνα, η οποία και θα καθορίσει τη χρηματιστηριακή μας μοίρα. Τι κάνουμε λοιπόν;
Ένας καλός φίλος είχε απαντήσει κάποτε σε ένα ανάλογο ερώτημά μου ως εξής: «Οι αξίες κινούνται από τη μία υπερβολή στην άλλη. Στη ζώνη της υπερτίμησης θα πρέπει κανείς να πουλάει και να μην γυρίζει πίσω να κοιτάξει. Και να περιμένει υπομονετικά τη ζώνη της υποτίμησης για να τοποθετηθεί εκ νέου».
Αν συμφωνήσουμε ότι στη ζώνη της υπερτίμησης είμαστε εδώ και καιρό, δεν θα πρέπει να μας παραξενεύσει η σφοδρότητα της πτώσης. Θα πει κάποιος ότι αν δεν υπήρχαν οι δασμοί Τραμπ δεν θα έπεφταν οι μετοχές. Πολύ φοβόμαστε ότι αν δεν ήταν οι δασμοί, θα είχε βρεθεί μια άλλη αφορμή. Αν και την ίδια ώρα θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι η πολιτική Τραμπ είναι μια ομολογία ήττας ενός συστήματος που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια του. Όταν η ηγέτιδα της Ελεύθερης Αγοράς αναζητά σανίδα σωτηρίας σε νέα τείχη, τότε τα πράγματα δεν είναι καλά. Αν μη τι άλλο…
Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να γίνει κάτι αύριο και να αποσυρθούν οι δασμοί Τραμπ. Αλλά θα παραμείνει η ομολογία της ήττας. Αυτή δεν σβήνει εύκολα! Αν υποθέσουμε ότι ο Τραμπ κάνει πίσω σε όλα, η ζώνη υπερτίμησης θα παραμείνει. Κι αυτή τη φορά δεν θα είναι ο δικός μου ή ο δικός σας ισχυρισμός, αλλά θα έχει τη βούλα του πλανητάρχη.
Πότε μπαίνουμε ξανά στην αγορά; Όταν εισέλθουμε στη ζώνη της υποτίμησης. Σε έναν μήνα, σε έναν χρόνο ή ακόμη και σε δέκα χρόνια! Όποτε έρθει! Κι αν έρθει!
Για να επιστρέψουμε στον φίλο των πρώτων μου επενδυτικών βημάτων, όταν του επισήμανα ότι δεν μπορώ να απομακρυνθώ από τις αγορές, να ξυπνάω και να μην έχω να κοιτάξω πού έκλεισε η Ασία, εκείνος μου απάντησε: «Ο ψυχίατρος θα σου κοστίσει σίγουρα λιγότερα. Αυτό που κάνεις τώρα θα σε οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στο πτωχοκομείο».
Θανάσης Μαυρίδης
