Ο οικονομολόγος (και συνάδελφος) του Hoover Institution, John Cochrane, ανέβασε ένα εξαιρετικό μακροσκελές σχόλιο για τη δολαριοποίηση στην Αργεντινή.
Ένα σημείο που ξεχωρίζω:
«Η δολαριοποίηση δεν είναι πανάκεια. Θα λειτουργήσει εάν συνοδεύεται από δημοσιονομικές και μικροοικονομικές μεταρρυθμίσεις. Διαφορετικά θα έχει περιορισμένη αξία. Θα προτείνω ένα σύνθημα: Όλες οι επιτυχημένες προσπάθειες σταθεροποίησης του πληθωρισμού ήρθαν ως αποτέλεσμα ενός συνδυασμού δημοσιονομικής, νομισματικής και μικροοικονομικής μεταρρύθμισης». (πλάγια γράμματα στο πρωτότυπο).
Αυτό μου θυμίζει κάτι που έγραψε ο Michael K. Salemi σχετικά με όσα έχουμε πλέον μάθει για το πώς τερματίζονται οι υπερπληθωρισμοί, στο λήμμα «Υπερπληθωρισμός» στη Concise Encyclopedia of Economics (Συνοπτική Εγκυκλοπαίδεια Οικονομικών). Ενώ η Αργεντινή απέχει πολύ από υπερπληθωρισμό, ο οποίος, όπως σημειώνει ο Salemi, χρησιμοποιείται συνήθως «για να περιγράψει επεισόδια όπου ο μηνιαίος πληθωρισμός είναι μεγαλύτερος από 50%», η χώρα έχει πολύ υψηλό πληθωρισμό, που ξεπερνά το 100% τους τελευταίους 12 μήνες.
Έτσι, οι αρχές που ισχύουν για τον τερματισμό του υπερπληθωρισμού ισχύουν και για τον τερματισμό ή τουλάχιστον τη σημαντική μείωση του πληθωρισμού της Αργεντινής.
Ακολουθούν οι βασικές παράγραφοι του Salemi σχετικά με το πώς τερματίζονται οι υπερπληθωρισμοί:
«Πώς τελειώνουν οι υπερπληθωρισμοί; Η συνήθης απάντηση είναι ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να αναλάβουν μια αξιόπιστη δέσμευση να σταματήσουν την ταχεία ανάπτυξη του αποθέματος χρήματος. Οι υποστηρικτές αυτής της άποψης θεωρούν ως παράδειγμα το τέλος του γερμανικού υπερπληθωρισμού.
Στα τέλη του 1923, η Γερμανία εφάρμοσε μια νομισματική μεταρρύθμιση, δημιουργώντας μια νέα νομισματική μονάδα που ονομαζόταν rentenmark. Η γερμανική κυβέρνηση υποσχέθηκε ότι το νέο νόμισμα θα μπορούσε να μετατραπεί κατόπιν ζήτησης σε ομόλογο με συγκεκριμένη αξία σε χρυσό. Οι υποστηρικτές της συνήθους απάντησης υποστηρίζουν ότι η εγγύηση της μετατρεψιμότητας θεωρείται σωστά ως υπόσχεση για παύση της ταχείας έκδοσης χρήματος.
Μια εναλλακτική άποψη ορισμένων οικονομολόγων είναι ότι χρειάζεται όχι μόνο η νομισματική αλλά και η δημοσιονομική μεταρρύθμιση για τον τερματισμό ενός υπερπληθωρισμού. Σύμφωνα με αυτή την άποψη, μια επιτυχημένη μεταρρύθμιση συνεπάγεται δύο πειστικές δεσμεύσεις εκ μέρους της κυβέρνησης:
Η πρώτη αφορά το να σταματήσει η ταχεία ανάπτυξη της ποσότητας του χρήματος. Η δεύτερη είναι η δέσμευση να ισοσκελιστεί ο προϋπολογισμός της κυβέρνησης. Αυτή η δεύτερη δέσμευση είναι απαραίτητη για μια επιτυχημένη μεταρρύθμιση, διότι αφαιρεί, ή τουλάχιστον μειώνει, το κίνητρο για την κυβέρνηση να καταφύγει σε πληθωριστική φορολογία. Εάν η κυβέρνηση δεσμευτεί να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό της, οι άνθρωποι μπορούν εύλογα να πιστέψουν ότι η ποσότητα του χρήματος δεν θα αυξηθεί ξανά σε υψηλά επίπεδα στο εγγύς μέλλον».
Ο Thomas Sargent, υποστηρικτής της δεύτερης άποψης, υποστηρίζει ότι η γερμανική μεταρρύθμιση του 1923 ήταν επιτυχής επειδή δημιούργησε μια ανεξάρτητη κεντρική τράπεζα που θα μπορούσε να αρνηθεί να νομισματοποιήσει το δημόσιο έλλειμμα και επειδή περιλάμβανε προβλέψεις για υψηλότερους φόρους και χαμηλότερες κρατικές δαπάνες.
Ένας άλλος τρόπος να δούμε την άποψη του Sargent είναι ότι οι υπερπληθωρισμοί τελειώνουν όταν οι άνθρωποι πιστεύουν εύλογα ότι ο ρυθμός αύξησης του χρήματος θα πέσει σε κανονικά επίπεδα τόσο τώρα, όσο και στο μέλλον.
Ο συν-μπλόγκερ μου στο EconLog, Scott Sumner, γράφει επίσης σχετικά με τη δολαριοποίηση.
* Ο David Henderson είναι ερευνητής στο Hoover Institution και καθηγητής οικονομικών στη μεταπτυχιακή σχολή διοίκησης επιχειρήσεων και δημόσιας διοίκησης του Naval Postgraduate School στο Monterey της Καλιφόρνιας
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 27 Οκτωβρίου 2023 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια της Library of Economics and Liberty και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.
