Μετά την «πολύ καλή και παραγωγική» τηλεφωνική επικοινωνία του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, όλα τα μάτια ήταν στραμμένα στην επακόλουθη τηλεφωνική επικοινωνία του με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Θα κατέληγε, όπως έγινε όταν συναντήθηκαν τελευταία φορά με σάρκα και οστά στις 28 Φεβρουαρίου στον Λευκό Οίκο, σε καταστροφική οξύτητα; Ή μήπως ο Ζελένσκι θα κατάφερνε να συνεργαστεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ με τρόπο που θα τον ενθάρρυνε να δει την Ουκρανία και τον ηγέτη της με πιο ευνοϊκό τρόπο;
Φαίνεται ότι το τελευταίο. Σε μια ανάρτηση στην ιστοσελίδα του Truth Social, ο Τραμπ αναφέρθηκε στην «πολύ καλή τηλεφωνική τους συνομιλία», η οποία έφερε τους δύο ηγέτες «πολύ κοντά». Ο Ζελένσκι από την πλευρά του, μίλησε για ένα «πολύ καλό» και «ειλικρινές» τηλεφώνημα και φάνηκε να συμφωνεί με όλα όσα είχε να πει ο Αμερικανός πρόεδρος, φροντίζοντας να τονίσει και να επαινέσει τον Τραμπ και την ηγεσία της Αμερικής.
I had a positive, very substantive, and frank conversation with President of the United States Donald Trump @POTUS. I thanked him for a good and productive start to the work of the Ukrainian and American teams in Jeddah on March 11—this meeting of the teams significantly helped… pic.twitter.com/JFBd5EeIkg
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) March 19, 2025
Με την ηχηρή υποστήριξή του στην πρόταση του Τραμπ για ειρήνη, ο Ζελένσκι έστρεψε την προσοχή ξανά στον Πούτιν. Θέλει σαφώς να εμφανιστεί ως ο πιο λογικός διαπραγματευτικός εταίρος, συμφωνώντας με τις προτάσεις του Αμερικανού προέδρου.
Παρά τις αμφιβολίες του Ζελένσκι για το πόσο αξιόπιστος είναι ο Πούτιν, συμφώνησε σε μια περιορισμένη κατάπαυση του πυρός με τη Ρωσία για τις ενεργειακές υποδομές (ενώ τόνισε ότι, σε αντίθεση με τον Πούτιν, συμφωνεί με τον στόχο του Τραμπ για πλήρη κατάπαυση του πυρός).
Ο Ζελένσκι γνωρίζει σαφώς ότι η Ρωσία έχει πολλά να κερδίσει από μια παύση των επιθέσεων στα ενεργειακά δίκτυα και τα διυλιστήρια πετρελαίου, δεδομένης της αυξανόμενης ικανότητας της Ουκρανίας να χρησιμοποιεί επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη μεγάλου βεληνεκούς. Και μια θαλάσσια κατάπαυση του πυρός, εάν συμφωνηθεί, θα ευνοούσε επίσης τη Ρωσία.
Αλλά εκφράζοντας δημοσίως την υποστήριξη της Ουκρανίας στο σχέδιο του Τραμπ για κατάπαυση του πυρός, ο Ζελένσκι εξέθεσε την αδιαφορία του Πούτιν για τη διακοπή των εχθροπραξιών.
Στο τηλεφώνημα, ο Ζελένσκι τόνισε ότι η Ουκρανία ήταν ευτυχής να υποστηρίξει την έκκληση των ΗΠΑ για κατάπαυση του πυρός, χωρίς όρους. Ο Πούτιν, εν τω μεταξύ, στο τηλεφώνημά του με τον Τραμπ έθεσε μια σειρά από ειλικρινά παράλογες απαιτήσεις.
Σε αυτά περιλαμβάνεται η πλήρης παύση της στρατιωτικής βοήθειας και της ανταλλαγής πληροφοριών από τους συμμάχους της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ. Απαίτησε επίσης την πλήρη παύση της κινητοποίησης και του επανεξοπλισμού των ουκρανικών στρατευμάτων.
Τα αιτήματα ήταν τόσο γελοία, που είχαν σχεδιαστεί για να κάνουν την Ουκρανία να τα απορρίψει. Είναι ενδιαφέρον ότι ο Τραμπ, όταν πήρε συνέντευξη μετά την τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Πούτιν, αρνήθηκε ότι το ζευγάρι είχε συζητήσει για τη βοήθεια. Το κρίσιμο είναι ότι δεν είπε αν αυτό ήταν κάτι στο οποίο θα συμφωνούσε.
Αλλά το γεγονός ότι οι δύο ηγέτες συζήτησαν το ενδεχόμενο ενός αγώνα χόκεϊ επί πάγου μεταξύ των δύο χωρών τους είναι μια ένδειξη του πώς ο Πούτιν είναι σε θέση να χειραγωγεί τον πρόεδρο των ΗΠΑ με κολακείες. Βοηθάει το γεγονός ότι ο Τραμπ θαυμάζει σαφώς τον Πούτιν και έχει επανειλημμένα πει ότι εμπιστεύεται τον Ρώσο ηγέτη.
Μήπως ο Πούτιν έχει υπερβάλει εαυτόν;
Αλλά αυτό θα μπορούσε να έρθει με ένα χρονικό όριο. Ο Τραμπ, ο οποίος θέλει μια ειρηνευτική συμφωνία για να τη διατυμπανίσει ως κορυφαίο επίτευγμα, θα μπορούσε κάλλιστα να κουραστεί από το γεγονός ότι ο Πούτιν δεν έχει κάνει καμία παραχώρηση για να μπορέσει να προχωρήσει αυτή η συμφωνία.
Ο Ρώσος ηγέτης ελπίζει σαφώς ότι με το να φαίνεται ότι εμπλέκεται στην «ειρηνευτική» διαδικασία, ενώ ταυτόχρονα κινεί την προοπτική να κάνει επιχειρήσεις με τη Ρωσία - για παράδειγμα προσφέροντας στις ΗΠΑ την ευκαιρία να εξερευνήσουν τα ρωσικά αποθέματα σπάνιων γαιών- μπορεί να κρατήσει τον Τραμπ στο πλευρό του.
Αλλά ενώ ο Τραμπ εξακολουθεί να κλίνει προς τον Πούτιν, η σχέση του με τον Ζελένσκι φαίνεται να έχει βελτιωθεί. Ο Ουκρανός πρόεδρος φαίνεται να έχει μάθει ότι ο Τραμπ δεν έχει μακρά μνήμη και ότι η κολακεία έχει μεγάλη απήχηση στον Αμερικανό πρόεδρο.
Ο Τραμπ, εν τω μεταξύ, δεν αποκαλεί πλέον τον Ζελένσκι δικτάτορα, και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία αναφορά στη διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας ή των πληροφοριών των ΗΠΑ προς την Ουκρανία. Υπάρχει το αντίθετο, στην πραγματικότητα, καθώς οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι θα βοηθήσουν στην εξεύρεση περισσότερων συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας Patriot, αφού ο Ζελένσκι ανέφερε ότι τα χρειάζονται επειγόντως.
Δίνοντας τα εύσημα στον Τραμπ για την πρωτοβουλία κατάπαυσης του πυρός, ο Ζελένσκι ρίχνει το μπαλάκι στο γήπεδο της Ρωσίας. Και η εμφανής δεκτικότητά του στην ιδέα του Τραμπ για την ανάληψη των πυρηνικών εργοστασίων της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ θα προσελκύσει τα συναλλακτικά ένστικτα του Τραμπ. Εκτός από την προσφορά επιχειρηματικών συμφωνιών στον Τραμπ , ο Ζελένσκι προσφέρει τώρα σταθερά επαίνους στον Τραμπ για τις ειρηνευτικές του προσπάθειες.
Και είναι σαφές από τον τόνο της ενημέρωσης που έκανε η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολίν Λέβιτ, μετά το τηλεφώνημα ότι οι ΗΠΑ ήταν ευχαριστημένες με το πώς πήγε. Η Λέβιτ τόνισε αρκετές φορές τον έπαινο του Ζελένσκι για την ηγεσία του Τραμπ.
Ο Ζελένσκι έστρεψε επίσης με επιτυχία την προσοχή του Τραμπ στα 35.000 αγνοούμενα παιδιά που απήχθησαν από την Ουκρανία στη Ρωσία κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών είχε σταματήσει να τα παρακολουθεί και είχε διαγράψει τα στοιχεία που είχε συγκεντρώσει, αλλά ο Τραμπ υπόσχεται τώρα να επιστρέψουν τα παιδιά στην πατρίδα τους.
Ο Πούτιν πιστεύεται γενικά ότι παρατείνει τις διαπραγματεύσεις αυτές όσο το δυνατόν περισσότερο, προκειμένου να μεγιστοποιήσει την έκταση του ουκρανικού εδάφους που κατέχει ο στρατός του. Αυτό θα μπορούσε να είναι μια ριψοκίνδυνη στρατηγική.
Ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία το συντομότερο δυνατό ήταν μια από τις επανειλημμένες προεκλογικές υποσχέσεις του Τραμπ. Το ερώτημα λοιπόν είναι για πόσο καιρό ο Τραμπ μπορεί να παραμείνει αποπροσανατολισμένος ή ικανοποιημένος από την ψεύτικη εμπλοκή του Πούτιν στην ειρηνευτική διαδικασία.
Ο Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται να αλλάζει στάση στο θέμα της Ουκρανίας γενικότερα. Η καταστροφική συνέντευξη Τύπου στο Οβάλ Γραφείο τον περασμένο μήνα με τον Ζελένσκι θεωρήθηκε από ορισμένους ως ένα τέχνασμα για να παρουσιάσει την Ουκρανία ως δύσκολο και αχάριστο εταίρο σε σύγκριση με τη Ρωσία, η οποία, όπως υποστήριξε, ενδιαφερόταν μόνο για την επίτευξη ειρηνικού τέλους του πολέμου. Τώρα, με τον Ζελένσκι να συμφωνεί φαινομενικά με ό,τι λέει ο Τραμπ, γίνεται πιο δύσκολο γι' αυτόν να ακολουθήσει αυτή τη γραμμή.
Προς το παρόν, τουλάχιστον, η πίεση επιστρέφει στον Πούτιν.
* Η Natasha Lindstaedt είναι καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Essex - Το άρθρο της αναδημοσιεύεται αυτούσιο στο Liberal μέσω άδειας Creative Commons από τον ιστότοπο TheConversation.
