Η κυβέρνηση της Ουαλίας πρόκειται να εισαγάγει από το 2027, μια εισφορά για τους επισκέπτες ή φόρο στον τουρισμό. Όπως περιγράφεται σε ένα νέο νομοσχέδιο, οι επισκέπτες θα μπορούν να πληρώνουν 1,25 λίρες ανά διανυκτέρευση για τα περισσότερα καταλύματα, με μειωμένο συντελεστή 0,75 λίρες για τις θέσει για κάμπινγκ και τους κοιτώνες.
Μια έκθεση που συντάξαμε σχετικά με τις επιπτώσεις των εισφορών επισκεπτών σε όλο τον κόσμο, βοήθησε να ενημερωθεί το νομοσχέδιο.
Η κίνηση αυτή ακολουθεί τα βήματα που έγιναν στη Σκωτία και μάλλον θα καταστήσει την Ουαλία την 25η χώρα στην Ευρώπη, σύμφωνα με την καταμέτρησή μας, και την 50ή παγκοσμίως, που εφαρμόζει κάποιου είδους εισφοράς επισκεπτών.
Οι περισσότεροι φόροι στον τουρισμό είναι δομημένοι ως εισφορές διανυκτέρευσης, όπως στην Ισπανία, την Ιταλία και τις ΗΠΑ (είναι γνωστοί ως «φόρος διαμονής»). Ωστόσο, ορισμένες χώρες, επιβάλλουν φόρους εισόδου στα σύνορα, όπως στη Νέα Ζηλανδία, ή χρεώνουν τέλη εισόδου για τους ημερήσιους επισκέπτες, όπως στο πρόσφατο παράδειγμα της Βενετίας.
Σημειώνεται πως ο ουαλικός φόρος θα είναι υποθηκευμένος, πράγμα που σημαίνει ότι τα κεφάλαια θα προορίζονται ειδικά για έργα που σχετίζονται με τον τουρισμό. Οι πιθανές χρήσεις περιλαμβάνουν την πολιτιστική διατήρηση, την αναβάθμιση των συστημάτων μεταφορών και τη δημιουργία ανέσεων, που θα ωφελήσουν τόσο τους ντόπιους όσο και τους τουρίστες.
Ενώ η κυβέρνηση των Εργατικών της Ουαλίας, το Plaid Cymru και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες - οι οποίοι κατέχουν συνολικά πάνω από το 70% των εδρών στο Senedd (ουαλικό κοινοβούλιο) - υποστηρίζουν την εισφορά, η αντίθεση είναι έντονη. Το Συντηρητικό κόμμα και ορισμένες ομάδες του κλάδου, υποστηρίζουν ότι το πρόσθετο κόστος μπορεί να αποτρέψει τους επισκέπτες, ιδίως σε έναν τομέα που, όπως υποστηρίζουν, είναι ήδη βαριά φορολογημένος σε σύγκριση με άλλα μέρη της Ευρώπης.
Όμως η πραγματικότητα είναι πιο διαφοροποιημένη και η έρευνά μας δείχνει, ότι οι ανησυχίες αυτές μπορεί να είναι υπερβολικές. Όταν εφαρμόζεται σωστά σε συνεργασία με τη βιομηχανία και τους τοπικούς παράγοντες, μια εισφορά επισκεπτών μπορεί να ενισχύσει την ελκυστικότητα των προορισμών, αντιμετωπίζοντας τις αρνητικές επιπτώσεις του τουρισμού.
Πώς θα μπορούσε η Ουαλία να μεγιστοποιήσει τα οφέλη της εισφοράς;
Πρώτον, θα μπορούσε να εισαγάγει προσαρμοσμένους συντελεστές. Ορισμένες χώρες εφαρμόζουν διαφορετικούς συντελεστές με βάση παράγοντες, όπως η διάρκεια παραμονής, οι περίοδοι αιχμής ή οι απαλλαγές για τα παιδιά. Το νομοσχέδιο, όμως, στερείται επί του παρόντος αυτής της ευελιξίας.
Δεύτερον, θα μπορούσε να συμπεριλάβει τους ημερήσιους επισκέπτες, καθώς το νομοσχέδιο εφαρμόζεται επί του παρόντος μόνο στις διανυκτερεύσεις. Οι ημερήσιοι τουρίστες συχνά συνεισφέρουν λιγότερο στην τοπική οικονομία, ενώ εξακολουθούν να δημιουργούν περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος, όπως η αυξημένη κυκλοφορία. Η συμπερίληψή τους θα μπορούσε να αντιμετωπίσει την επιβάρυνση των πόρων και των υποδομών.
Τρίτον, το νομοσχέδιο δίνει σημαντικές εξουσίες στις τοπικές αρχές να καθορίζουν τον τρόπο κατανομής των φορολογικών εσόδων. Η έρευνά παρέχει στις τοπικές αρχές σαφή στοιχεία, για το πώς θα πρέπει να αξιοποιήσουν αυτές τις εξουσίες, ώστε να αποφέρουν πραγματικά οφέλη στον τουριστικό τομέα και στις κοινότητες υποδοχής στις περιοχές τους. Εντοπίσαμε δύο μοντέλα κατανομής των εσόδων, που ενθάρρυναν την αποτελεσματική τοπική συνεργασία στους προορισμούς που μελετήσαμε.
Για παράδειγμα, ένα μοντέλο «επιχορήγησης» χρησιμοποιήθηκε στις Βαλεαρίδες και την Ισλανδία για τη χρηματοδότηση διαφόρων έργων. Αυτά μπορούν να στοχεύουν στη βελτίωση των πτυχών του τουρισμού, ενώ παράλληλα μετριάζουν τις επιπτώσεις του.
Αλλά ένας πιο συνηθισμένος τρόπος εκταμίευσης των φορολογικών εσόδων είναι μέσω ενός καθορισμένου φορέα. Στους περισσότερους προορισμούς που εξετάσαμε, οι οργανισμοί διαχείρισης προορισμών, είναι υπεύθυνοι για τη διανομή των φορολογικών εσόδων. Οι οργανισμοί αυτοί συντονίζουν τις προσπάθειες μάρκετινγκ, αναπτύσσουν τις υποδομές και μετριάζουν τυχόν αρνητικές επιπτώσεις. Για παράδειγμα, στο Νότιο Τιρόλο της Ιταλίας, το 70% των εσόδων δαπανάται από συνεταιρισμούς σε κοινοτικό επίπεδο. Το υπόλοιπο 30% πηγαίνει σε έναν περιφερειακό οργανισμό.
Η εγκαθίδρυση ενός δικτύου οργανισμών διαχείρισης προορισμών στην Ουαλία, θα μπορούσε να προσφέρει ένα ενιαίο όραμα για το ποικιλόμορφο τουριστικό τοπίο της.
Τέλος, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της εισφοράς είναι ζωτικής σημασίας. Η τακτική επανεξέταση των αποτελεσμάτων της εισφοράς θα μπορούσε να διασφαλίσει ότι θα παραμείνει αποτελεσματική. Ο φόρος ημερήσιων επισκεπτών της Βενετίας, για παράδειγμα, υποβλήθηκε σε τετράμηνη δοκιμή, πριν από την επίσημη υιοθέτησή του. Η Ουαλία θα μπορούσε να εξετάσει μια παρόμοια προσέγγιση, ενθαρρύνοντας τις τοπικές αρχές να μοιραστούν τις βέλτιστες πρακτικές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το νομοσχέδιο προτείνει ήδη τη δημιουργία ενός μητρώου τουριστικών καταλυμάτων. Αυτό θα μπορούσε να είναι καθοριστικό για τον τουριστικό τομέα της Ουαλίας, παρέχοντας τα απαραίτητα δεδομένα για την ενημέρωση της πολιτικής και τον εντοπισμό ευκαιριών ανάπτυξης. Για να είναι πραγματικά αποτελεσματικό το μητρώο, ωστόσο, θα πρέπει να συλλέγει λεπτομερείς, τακτικά επικαιροποιημένες πληροφορίες, πέραν αυτών που προβλέπει το παρόν νομοσχέδιο.
Ο τουριστικός τομέας της Ουαλίας είναι ποικιλόμορφος αλλά υπολειτουργεί σε ορισμένους τομείς. Ενώ η χώρα διαθέτει τον υψηλότερο αριθμό κλινών ανά κάτοικο στην Ευρώπη (157 ανά 1.000 κατοίκους σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 59), η συμβολή του στην οικονομία και την απασχόληση παραμένει σχετικά μέτρια. Η επιτυχία της εισφοράς για τους επισκέπτες θα πρέπει τελικά να κριθεί από το κατά πόσον μπορεί να συμβάλει στη μετακίνηση αυτών των μετρήσεων, προς μια πιο θετική κατεύθυνση.
Από τον τουρισμό του Κάρντιφ που βασίζεται στις εκδηλώσεις μέχρι τα παράκτια πάρκα τροχόσπιτων και τα άγρια τοπία του Ερύρι, η εισφορά προσφέρει την ευκαιρία στήριξης της ανάπτυξης του κλάδου και ταυτόχρονα την αντιμετώπιση των προκλήσεων του. Μαθαίνοντας από τα διεθνή παραδείγματα και προσαρμόζοντας την εισφορά στις τοπικές ανάγκες, η Ουαλία έχει την ευκαιρία να δημιουργήσει ένα τουριστικό μοντέλο, που θα ωφελεί τόσο τους επισκέπτες όσο και τις κοινότητες που τους φιλοξενούν.
*Ο Rhys ap Gwilym είναι Ανώτερος Λέκτορας Οικονομικών στο Business School του Πανεπιστημίου Bangor. Η Linda Osti είναι Ανώτερη Λέκτορας στη Διοίκηση Τουρισμού, επίσης στο Πανεπιστήμιο του Bangor. Το άρθρο αναδημοσιεύεται αυτούσιο στο Liberal, μέσω άδειας Creative Commons από τον ιστότοπο TheConversation.com.
