Γράφει ο David Henderson
Το μπλε δεν σου άρεσε;
Ο Eric Boehm, στο άρθρο του με τίτλο «Taylor Swift, Junk Fees, and the 'Happy Meal' Fallacy» που δημοσιεύθηκε στο Reason του Οκτωβρίου 2023, παρουσιάζει εύστοχα το επιχείρημα υπέρ του να χρεώνονται χωριστά, σε ορισμένες περιπτώσεις, ορισμένα στοιχεία μιας αγοράς αντί ως πακέτο.
Στην ετήσια απολογιστική ομιλία του, ο Πρόεδρος Μπάιντεν αναφέρθηκε στο πιεστικό ζήτημα του εάν οι αεροπορικές εταιρείες πρέπει να χρεώνουν αεροπορικό ναύλο συν επιπλέον χρεώσεις για διάφορα ειδικά χαρακτηριστικά ή να χρεώνουν μια τιμή - πακέτο που δεν επιτρέπει στους ανθρώπους να επιλέξουν μεμονωμένα χαρακτηριστικά. Ο Μπάιντεν, με τη σοφία του, πρότεινε το δεύτερο και, περιέργως, ισχυρίστηκε ότι αυτό θα εξοικονομούσε χρήματα στους ανθρώπους. Ο Boehm γράφει:
«Αναλογιστείτε τις φτηνές αεροπορικές εταιρείες που προσφέρουν σήμερα χαμηλούς ναύλους, αλλά με πρόσθετες χρεώσεις για την επιλογή θέσης, τη μεταφορά αποσκευών (μερικές φορές ακόμη και τις χειραποσκευές) και τα σνακ κατά την πτήση. Εάν αυτές οι αεροπορικές εταιρείες πρέπει να χρεώνουν πακέτο όλα αυτά τα κόστη για κάθε επιβάτη, τότε οι επιβάτες που θέλουν να ταξιδέψουν ελαφρά, είναι πρόθυμοι να καθίσουν οπουδήποτε και μπορούν να μείνουν 90 λεπτά χωρίς σνακ, θα πρέπει να πληρώσουν περισσότερα χρήματα, ώστε οι άλλοι ταξιδιώτες να μην χρειάζεται να πληρώσουν για αυτά τα πράγματα à la carte.
Η δεύτερη ομάδα δεν θα πληρώσει λιγότερα - απλά θα τα πληρώσει όλα προκαταβολικά. Εν τω μεταξύ, η επιλογή χαμηλού κόστους θα εξαφανιστεί για την πρώτη ομάδα. Αντί να έχουν τη δυνατότητα να αξιολογούν τις διαθέσιμες εναλλακτικές - να εξοικονομήσω χρήματα ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι δεν θα μπορέσω να καθίσω με τους φίλους μου; - οι καταναλωτές θα αντιμετώπιζαν μια αγορά με λιγότερες επιλογές».
Τα λέει καλά.
Διαβάζοντάς το άρθρο αυτό θυμήθηκα ένα προηγούμενο ζήτημα στο οποίο ένας «οργανωτής των ζωών μας» από διαφορετικό πολιτικό κόμμα, ο John McCain, πρότεινε την αναγκαστική αποπακετοποίηση. Το 2013, πρότεινε νομοθεσία που θα εξανάγκαζε τις εταιρείες καλωδιακής τηλεόρασης να επιτρέπουν στους ανθρώπους να επιλέγουν συγκεκριμένες υπηρεσίες ξεχωριστά αντί να τις χρεώνουν ως πακέτο.
Τι κοινό έχουν ο Μπάιντεν και ο Μακέιν; Νομίζουν ότι ξέρουν καλύτερα από τα άτομα και τις εταιρείες που αγοράζουν και πωλούν και είναι τόσο σίγουροι γι' αυτό που θέλουν (ή, στην περίπτωση του Μακέιν, ήθελαν) να χρησιμοποιήσουν βία για να κάνουν το δικό τους. Ό,τι και να κάνουμε, σύμφωνα με αυτούς, είναι λάθος.
Αυτό μου θυμίζει ένα αστείο στο βιβλίο How to Be a Jewish Mother του Dan Greenburg. (Έχασα το αντίγραφό μου στην πυρκαγιά του σπιτιού μου το 2007 και έτσι το ανακαλώ όπως το θυμάμαι).
Μια Εβραία μητέρα φέρνει στο σπίτι δύο ωραία πουκάμισα, ένα κόκκινο και ένα μπλε, δώρα για τον γιο της. Αυτός, θέλοντας να την ευχαριστήσει, κατεβαίνει στο δείπνο φορώντας το κόκκινο.
Η Εβραία μητέρα λέει: «Το μπλε δεν σου άρεσε;»
Αυτή η αναλογία είναι λίγο άδικη για την Εβραία μητέρα: εκείνη απλώς παραπονέθηκε - δεν χρησιμοποίησε βία.
*Ο David Henderson είναι ερευνητής στο Hoover Institution και καθηγητής οικονομικών στη μεταπτυχιακή σχολή διοίκησης επιχειρήσεων και δημόσιας διοίκησης του Naval Postgraduate School στο Monterey της Καλιφόρνιας.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 29 Σεπτεμβρίου 2023 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια της Library of Economics and Liberty και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.
