Μέσα στον μήνα που διανύουμε θα συμβεί κάτι ασυνήθιστο που θα αποτελέσει την αφετηρία για να μειωθεί διεθνώς το κόστος του χρήματος έως και 40%. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα ακολουθήσει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ανοίγοντας και αυτή - τρεις μήνες μετά την ΕΚΤ - τον δικό της κύκλο μείωσης των επιτοκίων. Ασυνήθιστο γιατί παραδοσιακά η Fed είναι αυτή που χαράζει το δρόμο στη νομισματική πολιτική και η Ευρωτράπεζα ακολουθεί.
Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό σε Ευρωζώνη και ΗΠΑ που είδαν το φως της δημοσιότητας την περασμένη Παρασκευή ενίσχυσαν τις προσδοκίες των αναλυτών, σύμφωνα με τις οποίες η Κριστίν Λαγκάρντ και ο Τζερόμ Πάουελ, θα προχωρήσουν σε μειώσεις επιτοκίων μέσα στον Σεπτέμβριο.
Αν και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι οι δύο σημαντικότερες κεντρικές τράπεζες της Δύσης θα κινηθούν βιαστικά στα επόμενα τρίμηνα, το κόστος του χρήματος εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά περίπου 40% μέσα στους επόμενους 30 μήνες.
Η ταχύτητα εξέλιξης του κύκλου χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής θα εξαρτηθεί από την πορεία της οικονομίας. Οι αναλυτές, από την πλευρά τους, συνεχίζουν να κάνουν τη δουλειά τους, δίνοντας τακτικά τις προβλέψεις τους για την πορεία των επιτοκίων. Σύμφωνα με αυτές, στην Ευρώπη τα επιτόκια θα μειωθούν γύρω στο 2,50% και στις ΗΠΑ στο 3%-3,50% έως το τέλος του 2026.
Η ΕΚΤ φαίνεται πως έχει - πάντα με βάση τα σημερινά δεδομένα - πιο εύκολο έργο για το υπόλοιπο του 2024. Και αυτό διότι ο δείκτης τιμών καταναλωτή στην Ευρωζώνη υποχώρησε τον Αύγουστο σε χαμηλό 3 ετών, λύνοντας τα χέρια της Λαγκάρντ για μία μείωση τον Σεπτέμβριο και τουλάχιστον άλλη μία έως τον Δεκέμβριο.
Προσοχή όμως. Η δήλωση της Ίζαμπελ Σνάμπελ, στον απόηχο των στοιχείων για τον πληθωρισμό μόνο τυχαία δεν ήταν. Η Γερμανίδα, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, τόνισε, την περασμένη Παρασκευή, ότι η νομισματική πολιτική θα πρέπει να αλλάξει σταδιακά και επιφυλακτικά.
Το γερμανικό λόμπι τάσσεται εδώ και καιρό υπέρ μίας πιο συντηρητικής στρατηγικής. Εστιάζει στην επιμονή του δομικού πληθωρισμού, ο οποίος εξασθένησε ελαφρώς στο 2,8% τον Αύγουστο, από 2,9% τον Ιούλιο, ωστόσο σε επίπεδο μήνα ενισχύθηκε κατά 0,3%, κυρίως λόγω των αυξήσεων στις τιμές των υπηρεσιών, με επίκεντρο τον τουρισμό.
Την ίδια ώρα, η Eurostat ανακοίνωσε ότι η ανεργία υποχώρησε στο 6,4% τον Αύγουστο, από 6,5% τον Ιούλιο. Η ανθεκτικότητα της αγοράς εργασίας κάνει τους αναλυτές να ανησυχούν πως αν η ΕΚΤ βιαστεί να μειώσει πολύ τα επιτόκια, ελλοχεύει ο κίνδυνος αναζωπύρωσης του πληθωρισμού. Λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τις πιέσεις του Βερολίνου και των «γερακιών» της ΕΚΤ, η Capital Economics ρίχνει τον πύχη των προσδοκιών στις 2 μειώσεις συνολικού εύρους 0,50% έως το τέλος του έτους, ενώ οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις των αναλυτών κάνουν λόγο για 3 μειώσεις της τάξης του 0,25%.
Στις ΗΠΑ, η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη από τη στιγμή που επέστρεψαν οι φόβοι για ύφεση, αλλά επειδή ο πληθωρισμός δείχνει να έχει μπει σε τροχιά προς το 2%, ικανοποιούνται όλες οι προϋποθέσεις για να μειωθούν τα επιτόκια στις 18 Σεπτεμβρίου.
Στη συνεδρίαση του τρέχοντος μήνα τα στελέχη της αρμόδια Επιτροπής της Fed (FOMC) θα έχουν στα χέρια τους και τις νέες εκτιμήσεις για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας. Γι’ αυτό οι αγορές αναμένουν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τη συνέντευξη τύπου του Πάουελ, με σκοπό να αξιολογήσουν τις επόμενες κινήσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ.
Τα στοιχεία στα οποία εστιάζει η Fed είναι αυτά που αφορούν στον δομικό δείκτη δαπανών ατομικής κατανάλωσης. Ο εν λόγω δείκτης διαμορφώθηκε στο 0,2% σε μηνιαία βάση τον Αύγουστο, όπως αναμενόταν, ενώ σε ετήσια βάση εξασθένησε στο 2,6%, αντί για 2,7% που προέβλεπαν οι αναλυτές.
Έτσι, η ING εκτιμά ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ θα επιστρέψει στον στόχο του 2% στις αρχές του 2025. Όπως και στην Ευρώπη, έτσι και στην Αμερική, η γραμμή που χωρίζει την έγκαιρη από την καθυστερημένη αντίδραση της Fed είναι λεπτή. Αν μειώσει βιαστικά τα επιτόκια μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με αναθέρμανση του πληθωρισμού, ενώ αντιθέτως αν καθυστερήσει να μειώσει τα επιτόκια, κινδυνεύει να προκαλέσει ύφεση.
Δεν αποκλείεται, τέλος, η Fed να προχωρήσει σε μείωση 50 μονάδων βάσης, στο σενάριο που το επιτρέψουν τα στοιχεία για την απασχόληση που θα ανακοινωθούν την Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου. Αν οι νέες θέσεις που δημιουργήθηκαν είναι κάτω από 100 χιλ. και η ανεργία ανέβει στο 4,4% ή στο 4,5%, ο Πάουελ ενδέχεται να κινηθεί πιο επιθετικά, καθώς έχει δηλώσει ότι η Fed δεν επιδιώκει την περαιτέρω χαλάρωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας. Αν οι νέες θέσεις διαμορφωθούν γύρω στις 150 χιλ. και η ανεργία παραμείνει στο 4,3% ή υποχωρήσει στο 4,2%, τότε τα επιτόκια θα μειωθούν κατά 0,25% τον Σεπτέμβριο.
