Θετικά μηνύματα στέλνουν οι αγορές ομολόγων για την ελληνική οικονομία, το αξιόχρεο και τις τράπεζες, σε μία περίοδο κατά την οποία αποκαλύπτεται σταδιακά ότι οι αυξήσεις επιτοκίων της ΕΚΤ έχουν αλλάξει τα χαρακτηριστικά των εκδόσεων κρατικών, αλλά και τραπεζικών ομολόγων στην Ευρώπη, που είναι οι μεγαλύτερες εταιρικές εκδόσεις.
Οι μακροχρόνιες εκδόσεις κρατικών ομολόγων έχουν μειωθεί σημαντικά το 2023, οι βραχυχρόνιες κρατικές εκδόσεις με διάρκεια κάτω του έτους έχουν αυξηθεί αντίστοιχα και οι τράπεζες της Ευρώπης έχουν επιδοθεί σε ράλι εκδόσεων τραπεζικών τίτλων στο τελευταίο 12μηνο, ενώ οι ελληνικές τράπεζες μετά την έντονη δραστηριότητα του τελευταίου τριμήνου πέρυσι, έκαναν «κράτει» φέτος και περιορίστηκαν στα πολύ απαραίτητα αποβλέποντας ενδεχομένως και στην ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.
Πράγματι φέτος η Eurobank έκανε μία έκδοση senior preffered νωρίς τον Ιανουάριο, ακολουθούμενη από το πρώτο AT1 της Alpha Bank. Τον Ιούνιο η Alpha επανήλθε με έκδοση senior preffered και ακολούθησε η Πειραιώς τον Ιούλιο.
Αλλά αν οι ελληνικές τράπεζες σταθμίζουν την πιθανότητα της αναβάθμισης πριν προχωρήσουν σε νέες εκδόσεις το σενάριο εξελίσσεται πολύ καλά. Ο Αύγουστος έφυγε και το ασφαλιστικό συμβόλαιο CDS για τα ελληνικά ομόλογα που κάποτε έγινε ο καθημερινός μας τρόμος διαπραγματεύεται τώρα φθηνότερα από το αντίστοιχο ιταλικό, δηλαδή στα 72,30 έναντι 86,30 του αντίστοιχου ιταλικού. Η τιμή του έχει υποχωρήσει κατά 54,59% εδώ κι ένα χρόνο, έχοντας αλλάξει επίπεδο σταθερά από το τέλος Ιουνίου, υποδεικνύοντας όλο και μικρότερη ανάγκη εξασφάλισης έναντι χρεοστασίου.
Το ελληνικό δεκαετές διαπραγματεύεται με απόδοση πέριξ των 3,80%, ενώ έφθασε να διαπραγματεύεται στις 31 Αυγούστου ημερησίως κάτω και από το επίπεδο αυτό, με ένα πολύ ικανοποιητικό spread περίπου 120-125 μονάδων έναντι του γερμανικού bund.
Με την Εθνική Τράπεζα και την Τράπεζα Πειραιώς να υπολείπονται μόλις 0,2 ποσοστιαίες μονάδες έναντι των βραχυπρόθεσμων αναγκών MREL για τον Ιανουάριο του 2024 αυτό είναι ένα καλό σενάριο, μιας και οι αγορές φαίνεται ότι αναμένουν θετικές ειδήσεις. Η Alpha Bank είναι πλέον η τράπεζα πιο κοντά στο τελικό στόχο κεφαλαίων MREL για το 2026, ακολουθούμενη από τη Eurobank. Και οι δύο τράπεζες δεν χρειάζεται να κάνουν άλλη έκδοση φέτος, αν δεν θέλουν, ενόψη του στόχου για το 2024.
Το ευχάριστο είναι ότι αυτά συμβαίνουν χωρίς παρέμβαση ή βοήθεια της ΕΚΤ στη δευτερογενή αγορά ελληνικών κρατικών ομολόγων, των οποίων το σύνολο στην κατοχή της ΕΚΤ μειώνεται σταθερά, όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία της. Στο διάστημα δηλαδή κατά το οποίο το CDS των ελληνικών ομολόγων προσγειώθηκε ένα επίπεδο χαμηλότερα, μεταξύ Ιουνίου και Ιουλίου φέτος, η ΕΚΤ μείωσε την έκθεσή της στα ελληνικά ομόλογα κατά 172 εκατ. ευρώ και πλέον το σύνολο των αγορασμένων ομολόγων με το πανδημικό πρόγραμμα PEPP έχει μειωθεί κάτω από τα 38 δισ. ευρώ, στα 37,979 δισ. ευρώ.
Το κλίμα στις αγορές κρατικών -τραπεζικών ομολόγων στην Ευρώπη
Σε τίτλους με μικρή διάρκεια μικρότερη του έτους έχουν στραφεί οι εκδότες ομολόγων στην Ευρώπη, σύμφωνα με την ΕΚΤ. Η μέση αξία των μηνιαίων νέων εκδόσεων μακροπρόθεσμων ομολόγων (με αρχική διάρκεια άνω του ενός έτους) αυξήθηκαν μέτρια σε περίπου 84 δισ. ευρώ κατά τη δωδεκάμηνη περίοδο από τον Αύγουστο 2022 έως τον Ιούλιο 2023 σε σύγκριση με 74 δισ. ευρώ τους προηγούμενους δώδεκα μήνες.
Αντίθετα, εντονότερη είναι η αύξηση της αξίας των νέων μηνιαίων καθαρών εκδόσεων βραχυπρόθεσμων χρεογράφων (αυτών με αρχική διάρκεια έως ένα έτος). Από εκεί που στο προηγούμενο δωδεκάμηνο οι εκδόσεις μέχρι τον Ιούλιο 2022 οι εκδόσεις είχαν μειωθεί κατά 12 δισ. ευρώ, τώρα έχει αυξηθεί συνολικά κατά 9 δισ. ευρώ.
Αυτό μεταφράστηκε σε ετήσιους ρυθμούς αύξησης των μακροχρόνιων εκδόσεων μεταξύ 4% και 6% από τον Δεκέμβριο του 2021. Ενώ από την άλλη πλευρά, οι ετήσιοι ρυθμοί αύξησης των βραχυπρόθεσμων εκδόσεων έχουν αυξηθεί σημαντικά, και το -10% του Ιουλίου 2022 μετατράπηκε σε αύξηση 9% φέτος τον Ιούλιο. Η αξία του συνόλου των εκδόσεων έχει αυξηθεί. Το σύνολο της αξίας όλων των εκδόσεων που δεν έχουν λήξει (outstanding amounts of long-term debt securities) είναι σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, σε επίπεδα 18,765 τρισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή περίπου στα επίπεδα του Ιουλίου-Αυγούστου 2022. Η δραστηριότητα έκδοσης νέου μακροπρόθεσμου χρέους είναι σε στασιμότητα στην Ευρώπη.
Οι ευρωτράπεζες εξέδωσαν νέα ομόλογα 44 δισ. ευρώ
Πώς όμως κινήθηκαν οι διάφοροι εκδότες χρέους σύμφωνα με την ΕΚΤ; Οι ευρωπαϊκές τράπεζες λοιπόν κινήθηκαν διαφορετικά και μάλιστα είναι αυτές που κυριολεκτικά «πάτησαν γκάζι» από τον Δεκέμβριο 2022, ξεπερνώντας κάθε άλλη οντότητα και κυρίως τα άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις που μέχρι τότε τις ακολουθούσαν. Πολλές εκδόσεις.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία οι ετήσιοι ρυθμοί αύξησης των εκδόσεων τραπεζικών ομολόγων από τις ευρωτράπεζες αυξήθηκαν σημαντικά το τελευταίο δωδεκάμηνο, από 3% τον Ιούλιο πέρυσι έφθασαν σε αύξηση 12% τον Ιούλιο 2023 (που αντιστοιχεί σε αύξηση των νέων μέσων μηνιαίων εκδόσεων από 12 δισ. ευρώ σε 44 δισ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη προηγούμενη δωδεκάμηνη περίοδο).
Οι νέες κρατικές εκδόσεις ομολόγων προσεγγίζουν τα περυσινά επίπεδα. Αντίθετα έχουν μειώσει σημαντικά τις νέες εκδόσεις οι επιχειρήσεις εκτός τραπεζών και χρηματοπιστωτικού κλάδου. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι το Μάρτιο φέτος οι νέες εκδόσεις εταιρικών ομολόγων μηδένισαν και μετά ξεκίνησαν δειλά νέες εκδόσεις οι οποίες κινούνται τώρα με αυξητικό ρυθμό κάτω του 2% όταν το Μάρτιο του 2022 ήταν αυξημένες περισσότερο από 4%.
Αντανακλούν πιθανώς χαμηλότερες χρηματοδοτικές ανάγκες, λέει η ΕΚΤ ή και λιγότερο ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης.
