Ποια είναι τα επόμενα βήματα του Πούτιν - Ο Ζελένσκι πιέζει τη Δύση για σοβαρή απάντηση
Ανάλυση BBC

Ποια είναι τα επόμενα βήματα του Πούτιν - Ο Ζελένσκι πιέζει τη Δύση για σοβαρή απάντηση

Ολόκληρη η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με αγωνία ποιο θα είναι το επόμενο βήμα του Ρώσου προέδρου, Βλάντιμιρ Πούτιν, υστέρα από την κλιμάκωση του πολέμου ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία

Σύμφωνα με τον Πολ Ανταμς, διπλωματικό συντάκτη του BBC, η κίνηση της Ρωσίας να βομβαρδίσει ουκρανικά εδάφη με νέο πειραματικό πύραυλο, που είναι σχεδόν αδύνατο να αναχαιτιστεί, είχε και μια συμβολική διάσταση.

«Είναι όμως δευτερεύουσας σημασίας οι ζημιές σε ουκρανικές εγκαταστάσεις που και αυτές είναι άγνωστο πόσο σοβαρές ήταν, τόνισε. Το σημαντικό μήνυμα είναι ότι ο πύραυλος που χρησιμοποιήθηκε μπορεί να μεταφέρει και πυρηνικά όπλα, αν αυτό αποφασιστεί. Μια απειλή που κανένας δεν μπορεί να πάρει ελαφρά τη καρδία», υπογράμμισε.

Το ερώτημα που γεννάται από τις εξελίξεις, λοιπόν, είναι: «Τι θα κάνει στη συνέχεια ο Βλάντιμιρ Πούτιν;». 

Ο ανταποκριτής του BBC στη Ρωσία, Στιβ Ρόζενμπεργκ προσπαθεί να αξιολογήσει τις επόμενες κινήσεις στην κλιμακούμενη αντιπαράθεση Δύσης - Ρωσίας αν και παραδέχεται ότι δεν ξέρει τι θα κάνει μετά ο Πούτιν. «Ενδεχομένως, ακόμα και ο Πόυτιν να μην γνωρίζει την απάντηση, κάτι που κάνει την κατάσταση ακόμα πιο σοβαρή», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Αρχικά, ο Πούτιν κατηγόρησε τη Δύση ότι κλιμακώνει τον πόλεμο στη Ρωσία με τις αποφάσεις της, ωστόσο τα σχεδόν τρία χρόνια πολέμου στην Ουκρανία έχουν δείξει ότι ο ίδιος είναι αυτός που επιθυμεί την κλιμάκωση ως μέσο για την επίτευξη των στόχων του - στην προκειμένη περίπτωση, τον έλεγχο της Ουκρανίας ή τουλάχιστον την ειρήνη με τους όρους της Ρωσίας.

Η πλήρους κλίμακας εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία, η απόφασή του να ανακηρύξει τέσσερα ουκρανικά εδάφη τμήμα της Ρωσίας, η ανάπτυξη βορειοκορεατικών στρατευμάτων στην περιοχή του Κουρσκ, η απόφασή του την Πέμπτη (21/11) να στοχεύσει την ουκρανική πόλη Ντνίπρο με έναν νέο βαλλιστικό πύραυλο μεσαίου βεληνεκούς υπερηχητικού τύπου, ακολουθούμενη από απειλές για χτύπημα της Δύσης - όλα αυτά αντιπροσωπεύουν στιγμές κλιμάκωσης σε αυτή τη σύγκρουση.

«Κάποτε περιέγραψα τον Βλαντιμίρ Πούτιν ως ένα αυτοκίνητο χωρίς όπισθεν και χωρίς φρένα, που τρέχει στον αυτοκινητόδρομο, με το πεντάλ του γκαζιού κολλημένο στο τέρμα», γράφει ο Ρόζενμπεργκ και σχολιάζει: «Από ό,τι βλέπω, λίγα έχουν αλλάξει. Οπότε, μην περιμένετε ότι το Putinmobile θα επιβραδυνθεί ξαφνικά ή θα αναχαιτιστεί η πορεία του τώρα επειδή γίνονται επιθέσεις με πυραύλους μεγαλύτερου βεληνεκούς κατά της Ρωσίας».

«Η κλιμάκωση, όμως, είναι άλλο θέμα», υπογραμμίζει και σημειώνει ότι η Ουκρανία θα πρέπει να προετοιμαστεί για περισσότερες ρωσικές επιθέσεις, ακόμη και βαρύτερους βομβαρδισμούς, ενώ φουντώνουν οι φόβοι για έξαρση υβριδικού πολέμου.

Μόλις τον περασμένο μήνα, ο επικεφαλής της MI5 προειδοποίησε ότι η ρωσική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών είχε εμπλακεί σε μια εκστρατεία για να «δημιουργήσει χάος στους βρετανικούς και ευρωπαϊκούς δρόμους με εμπρησμούς, δολιοφθορές και άλλα».

Επιπροσθέτως, από τον Ιούνιο, ο Πούτιν λέει ότι η Μόσχα θα μπορούσε να εξοπλίσει τους αντιπάλους της Δύσης εάν επιτρεπόταν στην Ουκρανία να χτυπήσει βαθιά στη Ρωσία με δυτικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς.

«Πιστεύουμε ότι εάν κάποιος σκέφτεται ότι είναι δυνατό να προμηθεύσει τέτοια όπλα σε μια εμπόλεμη ζώνη για να χτυπήσει το έδαφός μας και να μας δημιουργήσει προβλήματα», έλεγε, «για ποιο λόγο δεν μπορούμε να προμηθεύσουμε τα όπλα μας της ίδιας κατηγορίας σε αυτές τις περιοχές στον κόσμο όπου θα στοχεύουν ευαίσθητες εγκαταστάσεις των χωρών που το κάνουν αυτό στη Ρωσία;».

«Θα αναβαθμίσουμε τα αντιβαλλιστικά πυραυλικά συστήματα μετά τις απειλές Πούτιν»

Την ίδια ώρα, σε βιντεοσκοπημένη ομιλία του, ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε το βράδυ της Παρασκευής (22/11) σε ανάρτησή του στο Χ,  ότι η Ουκρανία εργάζεται για την ανάπτυξη νέων τύπων αεράμυνας για την αντιμετώπιση «νέων κινδύνων» μετά την ανάπτυξη από τη Ρωσία ενός νέου πυραύλου μεσαίου βεληνεκούς στον πόλεμο των 33 μηνών.

«Ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τους εταίρους μας για την απόκτηση νέων συστημάτων αεράμυνας μετά την επίθεση της Ρωσίας στην πόλη Ντνίπρο με τον νέο της πύραυλο», προανήγγειλε ο Ουκρανός πρόεδρος.

«Είμαι ευγνώμων σε όλους τους εταίρους που έχουν ήδη ανταποκριθεί σε αυτήν την τελευταία επίθεση ρωσικής τρέλας. Αλλά, εκτός από λόγια, πρέπει να δράσουμε. Και, συγκεκριμένα, με τις οδηγίες μου, ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας έχει ήδη συναντήσεις με τους εταίρους μας για νέα συστήματα αεράμυνας - ακριβώς εκείνα τα συστήματα που είναι ικανά να προστατεύουν ζωές από νέους κινδύνους», είπε ο Ζελένσκι στην ομιλία του.

«O κόσμος χρειάζεται μια σοβαρή απάντηση έτσι ώστε ο Πούτιν να φοβάται να επεκτείνει τον πόλεμο και να νιώθει τις επιπτώσεις των δράσεών του» σημείωσε ο Ουκρανός πρόεδρος. 

Επεσήμανε, επίσης, ότι: «Το να χρησιμοποιείς μια άλλη χώρα απλά για τρόμο, αλλά και το να δοκιμάζεις νέα όπλα τρόμου είναι ξεκάθαρα διεθνές έγκλημα».

Θα με απαντήσει με πυρηνικά;

Παράλληλα, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε την Παρασκευή ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να δοκιμάζει το υπερηχητικό πύραυλο Oreshnik που εκτόξευσε στην Ουκρανία, μια μέρα νωρίτερα και θα ξεκινήσει η μαζική παραγωγή του νέου πυραυλικού συστήματος.

Ο Πούτιν, σε τηλεοπτικά σχόλιά του, είπε ότι ο πύραυλος είναι αδύνατον να αναχαιτιστεί από έναν εχθρό.

«Θα προσθέσω ότι δεν υπάρχει αντίμετρο σε έναν τέτοιο πύραυλο, δεν υπάρχει κανένα μέσο αναχαίτισής του, στον κόσμο σήμερα. Και θα τονίσουμε για άλλη μια φορά ότι θα συνεχίσουμε να το δοκιμάζουμε. Είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί σειριακή παραγωγή», υπογράμμισε.

Από την πλευρά του, στο ερώτημα αν θα χρησιμοποιούσε ο Πούτιν πυρηνικά όπλα στον πόλεμο της Ουκρανίας, δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις, λέει ο Ρόζενμπεργκ.

Υπενθυμίζεται ωστόσο ότι για την περίπτωση που απειληθεί η Ρωσία, ο Πούτιν εξαρχής μιλά για «συνέπειες που θα είναι τέτοιες που δεν έχετε δει ποτέ σε ολόκληρη την ιστορία σας».

Η ανάλυση του BBC υποστηρίζει ότι οι δυτικοί ηγέτες γενικά απορρίπτουν ως λεονταρισμούς τα περί πυρηνικών του Πούτιν και επαναλαμβάνει αυτό που και άλλοι διεθνείς αναλυτές τονίζουν αυτές τις μέρες, ότι δηλαδή από την έναρξη του πολέμου οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν περάσει αρκετές ρωσικές «κόκκινες γραμμές»: παρέχοντας στην Ουκρανία άρματα μάχης, προηγμένα συστήματα πυραύλων και στη συνέχεια μαχητικά αεροσκάφη F-16, αλλά οι «συνέπειες» με τις οποίες απειλούσε το Κρεμλίνο δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ.

Η πρώτη μετακίνησή του, ίσως πιο κοντά σε αυτές τις απειλές, έγινε από τον Σεπτέμβριο όταν ανακοίνωσε ότι μειώνει τους περιορισμούς για τη χρήση πυρηνικών όπλων - πρόκειται για το διάταγμα που δημοσιεύτηκε αυτή την εβδομάδα.

Και όντως αυτό είναι μια ξεκάθαρη προειδοποίηση προς την Ευρώπη και την Αμερική να μην επιτρέψουν επιθέσεις πυραύλων μεγαλύτερου βεληνεκούς σε ρωσικό έδαφος. Αλλά, και αυτή η «κόκκινη γραμμή» έχει ήδη ξεπεραστεί, σημειώνεται στην ανάλυση.

Στο διάγγελμά του, ο Πούτιν επιβεβαίωσε τις δυτικές αναφορές ότι η Ουκρανία εκτόξευσε αμερικανικούς πυραύλους Atacm και βρετανικούς πυραύλους Storm Shadow.

Πηγή: John Hamilton / Exército dos EUA via AP, Arquivo

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, όταν η ταμπλόιντ Moskovsky Komsomolets υπέρ του Κρεμλίνου ρώτησε έναν απόστρατο αντιστράτηγο πώς πρέπει να απαντήσει η Ρωσία. Η απάντηση ήταν ότι «η έναρξη του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου λόγω χτυπημάτων σε μια αποθήκη όπλων στην περιοχή του Μπριάνσκ θα ήταν πιθανώς κοντόφθαλμη».

Το BBC σχολιάζει ότι «θα ήταν παρήγορο να σκεφτεί κανείς ότι το Κρεμλίνο συμμερίζεται αυτήν την άποψη. Αλλά το διάγγελμα του Βλαντιμίρ Πούτιν δεν περιείχε καμία απόδειξη γι' αυτό».

«Ακόμη και ο Πούτιν δεν ξέρει αν μπορεί να χρησιμοποιήσει πυρηνικό όπλο ή δεν μπορεί. Εξαρτάται από τα συναισθήματά του», έχει πει στο BBC o αρθρογράφος της Novaya Gazeta, Αντρέι Κολέσνικοφ.

«Ξέρουμε ότι είναι ένας πολύ συναισθηματικός άνθρωπος. Η απόφαση να ξεκινήσει αυτός ο πόλεμος ήταν επίσης ένα συναισθηματικό βήμα. Γι' αυτό πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη την ιδέα του για την αλλαγή του πυρηνικού δόγματος. Λένε ότι ο φόβος του πολέμου πρέπει να επιστρέψει και θα περιλαμβάνει και τις δύο πλευρές, αλλά αυτό είναι επίσης ένα εργαλείο κλιμάκωσης. Σε αυτή την ερμηνεία πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο Πούτιν, υπό ορισμένες συνθήκες, μπορεί να χρησιμοποιήσει τουλάχιστον ένα τακτικό πυρηνικό όπλο στο πλαίσιο ενός περιορισμένου πυρηνικού πολέμου. Δεν θα λύσει το πρόβλημα. Αλλά θα είναι η αρχή μιας αυτοκτονικής κλιμάκωσης για ολόκληρο τον κόσμο», επεσήμανε.

Το BBC εξηγεί ότι τα τακτικά πυρηνικά όπλα είναι μικρές κεφαλές που προορίζονται για χρήση στο πεδίο της μάχης ή για περιορισμένο χτύπημα.

Ο παράγοντας Τραμπ

Πολύ σύντομα ο Ντόναλντ Τραμπ θα αναλάβει τα κλειδιά του Λευκού Οίκου.  Ο εκλεγμένος πρόεδρος Τραμπ έχει εκφράσει σκεπτικισμό σχετικά με τη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία και έχει ασκήσει σφοδρή κριτική στο ΝΑΤΟ, ενώ πολύ πρόσφατα είπε ότι η συζήτηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν θα ήταν «έξυπνο πράγμα».

Όλα αυτά πρέπει να είναι μουσική στα αυτιά του Πούτιν, γράφει το BBC.

Πηγή: AP / Pablo Martinez Monsivais

Πράγμα που σημαίνει ότι, παρά τις τελευταίες απειλές και προειδοποιήσεις, το Κρεμλίνο μπορεί να αποφασίσει ενάντια σε μια μεγάλη κλιμάκωση αυτή τη στιγμή.

Αν δηλαδή το Κρεμλίνο βασίζεται στο ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα βοηθήσει να τερματιστεί ο πόλεμος με όρους ευεργετικούς για τη Ρωσία. «Εάν αλλάξει αυτός ο υπολογισμός, θα μπορούσε να αλλάξει και η απάντηση της Μόσχας», καταλήγει η ανάλυση του BBC.