Εξαγορές, συμμετοχές σε χρηματοδοτικά project στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, εξαγορά «θεραπευμένων» πρώην κόκκινων δανείων και ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας με νέα δάνεια με αυξημένη έμφαση σε δάνεια ΜμΕ είναι μερικά από τα σχέδια που έχουν ήδη ξεκινήσει να υλοποιούν οι ελληνικές τράπεζες, έχοντας το όπλο της αυξημένης ρευστότητας που έχουν δημιουργήσει. Και φυσικά μερίσματα σε μετόχους, αγορές ιδίων μετοχών, από το ΧΑ ή από το ΤΧΣ.
Οι ελληνικές τράπεζες με βάση τις αυστηρότερες δυνατές μετρήσεις των ευρωπαϊκών εποπτικών αρχών όπως προκύπτουν από τη διαδικασία εποπτικής αναθεώρησης και αξιολόγησης SREP έχουν συγκεντρώσει «μίνιμουμ» πλεόνασμα 7,37 δισ. ευρώ συνολικά, το οποίο μπορούν να αξιοποιήσουν με τον πλέον πρόσφορο τρόπο για να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη για τους μετόχους τους και την κοινωνία.
Να σημειωθεί ότι η αξιολόγηση SREP δεν περιλαμβάνει απλά τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών CET1, αλλά λαμβάνει υπόψη και τα επιχειρηματικά μοντέλα των τραπεζών, την εσωτερική διακυβέρνηση, τους κινδύνους για το κεφάλαιο και τους κινδύνους για τη ρευστότητα. Ενώ ειδικότερα όσον αφορά τα κεφάλαια και το γενικότερο ρίσκο, υπολογίζει τον πιστωτικό κίνδυνο, τον κίνδυνο της αγοράς, τον κίνδυνο του επιτοκίου στο τραπεζικό χαρτοφυλάκιο και επίσης τον λειτουργικό κίνδυνο.
Έτσι τα κεφάλαια αυτά προκύπτουν από συντηρητικές παραδοχές, αν ληφθεί υπόψη στην πραγματικότητα ότι μόνον η Εθνική Τράπεζα, έχει δημιουργήσει με ρεαλιστικούς όρους ένα πλεόνασμα 7 δισ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο της χρονιάς (αύξησε τα 6 δισ. ευρώ σε 7) όπως ανακοίνωσε με τα αποτελέσματά της κι έχει ήδη κάνει εξαγορά και συνεργασία με την Epsilon Net. Έχει επίσης κάνει την προεργασία για την εξαγορά θεραπευμένων πρώην κόκκινων δανείων τα οποία μπορούν να αποφέρουν κέρδη και να αυξήσουν το χαρτοφυλάκιο δανείων της, αφού η καθαρή πιστωτική επέκταση στο πρώτο εξάμηνο ήταν αργή στην Ελλάδα.
Ειδικότερα για το θέμα αυτό, ο CEO του Ομίλου Παύλος Μυλωνάς είχε ερωτηθεί από τους αναλυτές των οίκων μετά τα αποτελέσματα πρώτου εξαμήνου και είχε πει ότι μέρος της πλεονάζουσας ρευστότητα θα μπορούσε να επενδυθεί με διαφορετικούς τρόπους για την αγορά πρώην κόκκινων δανείων ή χαρτοφυλακίων που έχουν εξυγιανθεί και πωλούνται από άλλες τράπεζες. Είναι πρακτική και μοντέρνα λύση για όλες τις τράπεζες, οι οποίες μπορούν να αγοράσουν θεραπευμένα δάνεια άλλων τραπεζών, κι όχι τα δικά τους.
Ο κ. Μυλωνάς είχε χαρακτηρίσει «ευκαιρία» τα δάνεια αυτά τα οποία αξιολόγησε ως asset (περιουσιακό στοιχείο), που αναμένεται να επιστρέψει στην οικονομία και στις τράπεζες και για το οποίο, όπως άφησε να εννοηθεί, η Εθνική Τράπεζα είναι σε πλεονεκτική θέση, καθώς έχει κάνει τη σχετική προεργασία.
Στο μεταξύ η ΕΤΕ έχει στη γραμμή προς εκταμίευση δάνεια περί τα 1,2 δισ. ευρώ που θα αυξήσουν την καθαρή πιστωτική επέκταση του ομίλου. Αυξημένη πιστωτική επέκταση περιμένουν επίσης και όλες οι άλλες μεγάλες ελληνικές τράπεζες, αλλά μετά τα θετικά στοιχεία του Ιουνίου και την αναθέρμανση του δανεισμού, τα στοιχεία του Ιουλίου για τα νέα δάνεια από την ΤτΕ, επανέφεραν την εικόνα του μειωμένου δανεισμού.
Βεβαίως δεν θα πρέπει να λησμονείται ότι αυτό είναι αναμενόμενο, καθώς αυτό ακριβώς επιχειρούν οι Κεντρικές Τράπεζες με την αύξηση των επιτοκίων και τις πρώτες κινήσεις αποστράγγισης της ρευστότητας που είχαν διαθέσει λόγω της πανδημίας, ώστε να φρενάρουν τον πληθωρισμό. Συνεπώς, η αύξηση στο κόστος της χρηματοδότησης δεν είναι κάτι που συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλο τον κόσμο και στην Ευρώπη επίσης. Οι επιχειρήσεις γενικότερα, εξοφλούν δανεισμό για κεφάλαια κίνησης για να μειώσουν τα κόστη τους και αποφεύγουν όσο μπορούν νέο δανεισμό τους με ακριβά επιτόκια, ενώ το ίδιο κάνουν και τα νοικοκυριά.
Από την άλλη η Ελλάδα έχει το πλεονέκτημα να κινείται επιθετικά και με ταχύτητα στο μέτωπο των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ αξιοποιεί τις ευρωπαϊκές εγγυήσεις για το δανεισμό ΜμΕ ώστε να μειώσει το κόστος δανεισμού. Οι τράπεζες χρηματοδοτώντας τα υπόλοιπα ποσά για επενδυτικά προγράμματα συμμετέχουν στα προγράμματα και καλύπτουν έτσι σημαντικό μέρος της προγραμματισμένης πιστωτικής επέκτασης.
Το Μάιο η Ελλάδα υπέβαλε το αίτημα για την τρίτη δόση της χρηματοδότησης του RRF. Η Ελλάδα συνολικά θα λάβει 30,5 δισ. ευρώ για επενδύσεις τα οποία αναλύονται σε 17,8 δισ. ευρώ επιχορηγήσεων και 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια μέσω του RRF. Έλαβε ήδη προχρηματοδότηση 4 δισ. ευρώ τον Αύγουστο του 2021, ακολουθούμενη από 3,6 δισ. ευρώ τον Απρίλιο του 2022 και 3,6 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2023 αφού εκπλήρωσε 28 ορόσημα και στόχους.
Τα ποσά αυτά λοιπόν συμπληρώνονται από τραπεζικά δάνεια που για τις τράπεζες έχουν ένα κερδοφόρο επιτόκιο, αλλά συνολικά η χρηματοδότηση είναι φθηνή αφού κατά το μεγαλύτερο μέρος περιλαμβάνει τα δάνεια και τις επιχορηγήσεις του RRF και είναι πολύ ελκυστική για τις επιχειρήσεις που πρέπει να επενδύσουν για να καλύψουν το χάσμα που τις χωρίζει από τον διεθνή και σύντομα και ελληνικό ανταγωνισμό. Σημαντικό μέρος του συνολικού ποσού που έχει διατεθεί μέχρι στιγμής στη χώρα δεν έχει ακόμα εκταμιευθεί και εκτιμάται ότι υπερβαίνει το 50% αν και το μεγαλύτερο μέρος αυτών είναι σε γραμμή αναμονής με τα περισσότερα δάνεια να έχουν εγκριθεί.
Δεν είναι τυχαίο ότι το «pipeline» όλων των ελληνικών τραπεζών είναι πολύ μεγάλο. Η Alpha Bank για παράδειγμα, αναμένει πολύ μεγάλες εκταμιεύσεις δανείων στο δεύτερο εξάμηνο, αλλά κι όλες οι τράπεζες.
Στο μεταξύ η Τράπεζα Πειραιώς έχει δώσει από νωρίς έμφαση στα δάνεια σε ΜμΕ και δημιούργησε ήδη πρόοδο αυξάνοντας σημαντικά το μερίδιό της σε αυτή την κατηγορία δανείων. Οι ελληνικές τράπεζες αναμένουν ότι καθώς οι ΜμΕ και πολύ μικρές επιχειρήσεις, μπορούν να συνδυάσουν διαφορετικά προγράμματα και ευκολίες με τα κίνητρα του νέου επενδυτικού νόμου.
Στο μεταξύ η Eurobank επίσης έχει σχέδιο να στραφεί πιο επιθετικά στα δάνεια μικρομεσαίων, ενώ συμμετείχε με την Εθνική Τράπεζα στο πλέον σύγχρονο και καινοτόμο project χρηματοδότησης, αυτό της Hellenic Energy, που οι δύο μεγάλες ελληνικές τράπεζες συνεργάστηκαν.
Αλλά η ρευστότητά της κατευθύνεται ήδη σε εξαγορές στο εξωτερικό, όπου έκανε ήδη την εξαγορά στη Βουλγαρία, αποκτώντας τη θυγατρική της BNP στη χώρα. Και βέβαια έχτισε ήδη μεγάλο μερίδιο στην Ελληνική Τράπεζα στην Κύπρο όπου το μερίδιό της θα φθάσει στο 48,1% όταν ολοκληρωθεί η συναλλαγή. Επί της ουσίας η τράπεζα μετά την έγκριση των αρχών θα αποκτήσει την πλειοψηφία.
Η Eurobank, έχει στόχο να δημιουργήσει γραφεία και στην Ασία, όπως στις αραβικές χώρες, αλλά ίσως ο πιο ενδιαφέρον στόχος να είναι η Ινδία καθώς πρόκειται για έντονα αναπτυσσόμενη χώρα που προβάλλει ως ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής της Κίνας και οι προοπτικές της είναι τεράστιες.
