Το τέλος της ουδετερότητας για τη Φιλανδία είναι και επίσημα γεγονός. Η χώρα ανακοίνωσε σήμερα ότι υποβάλει αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ. Σε κοινή τους δήλωση, ο πρόεδρος Σαούλι Νινίστο και η πρωθυπουργός Σάνα Μαρίν ανακοίνωσαν ότι θα υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση αίτηση ένταξης στο ΝΑΤΟ. Κίνηση που διευκολύνει και τη Σουηδία, η οποία επίσης έχει ανακοινώσει ότι έως την Κυριακή θα υποβάλει ένταξη στο ΝΑΤΟ, το οποίο διευρύνεται ως συνέπεια του πολέμου που κήρυξε ο Πούτιν στην Ουκρανία. Και ενέργεια ευθείας πρόκλησης για το Κρεμλίνο που προαναγγέλλει συμμετρική αντίδραση.
Η απόφαση των Φιλανδών βάζει τέλος σε ένα καθεστώς που ίσχυε εδώ και περίπου 80 χρόνια, από το τέλος δηλαδή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οπότε και η χώρα επιλέξει να είναι στρατιωτικά αδέσμευτη και ονομαστικά ουδέτερη για να αποφύγει να προκαλέσει τη Ρωσία. Ο πόλεμος ωστόσο στην Ουκρανία εκτόξευσε τα ποσοστά των πολιτών που θέλουν ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Στην κοινή τους ανακοίνωση, ο πρόεδρος Σάουλι Νιινίστε - τακτικός συνομιλητής του Πούτιν τα τελευταία χρόνια - και η πρωθυπουργός, Σάνα Μάριν, αναφέρουν ότι «η Φιλανδία πρέπει να κάνει αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ χωρίς καθυστέρηση», εκφράζοντας την ελπίδα «πως τα βήματα που απαιτούνται ακόμα σε εθνικό επίπεδο θα γίνουν γρήγορα μέσα στις επόμενες λίγες μέρες». Η χώρα που μοιράζεται κοινά σύνορα μήκους 1.300 χλμ και δύσκολο παρελθόν με την Ρωσία παρέμενε εκτός της Βορειοατλαντικής συμμαχίας για να διατηρήσει φιλικές σχέσεις με τη Μόσχα.
Joint statement by the President of the Republic and Prime Minister of Finland on Finland's NATO membershiphttps://t.co/IWJQg6Hj69 pic.twitter.com/0LV3FVyNdw
— TPKanslia (@TPKanslia) May 12, 2022
Τα πάντα ωστόσο άλλαξαν μετά τον πόλεμο, τόσο για το Ελσίνκι, όσο και για την Στοκχόλμη, που επίσης αναμένεται να υποβάλει άμεσα αίτημα ένταξης, με την είσοδο των δύο χωρών να αναμένεται μέσα στο καλοκαίρι.
Η στήριξη από τη φινλανδική κοινή γνώμη για ένταξη στο ΝΑΤΟ έχει αυξηθεί σε επίπεδα ρεκόρ τους τελευταίους μήνες με την τελευταία δημοσκόπηση να δείχνει ότι 76% των Φινλανδών τίθενται υπέρ και μόνο το 12% κατά ενώ τα ποσοστά στήριξης στο παρελθόν κινούνταν γύρω στο 25% πριν τον πόλεμο της Ουκρανίας.
Η ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ θα ενίσχυε την ασφάλεια στην περιφέρεια της Βαλτικής, δήλωσε σήμερα προς τους ευρωβουλευτές ο φινλανδός υπουργός Εξωτερικών Πέκα Χααβίστο, αναφερόμενος σε μια περιφέρεια η οποία θεωρείται το ασθενέστερο σκέλος του ΝΑΤΟ.
«Αν η Φινλανδία αποφασίσει να υποβάλει αίτημα, η ένταξη της Φινλανδίας θα ενίσχυε στην ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιφέρειας της Βαλτικής Θάλασσας και της βόρειας περιοχής της Ευρώπης», δήλωσε ο Χααβίστο, απευθυνόμενος στους ευρωβουλευτές μέσω βιντεοσύνδεσης.
«Είμαστε πεπεισμένοι πως η Φινλανδία θα φέρει προστιθέμενη αξία στο ΝΑΤΟ. Η πολεμική ισχύς των αμυντικών δυνάμεών μας είναι 280.000 στρατιώτες και η εκπαιδευμένη εφεδρεία είναι 900.000 άνδρες και γυναίκες», πρόσθεσε.
Την απόφαση της Φινλανδίας έσπευσαν να καλωσορίζουν οι χώρες της Βαλτικής με τη Δανία να ανακοινώνει ότι θα πιέσει για μια γρήγορη διαδικασία ένταξης της Φινλανδίας, όπως δήλωσε η πρωθυπουργός Μέτε Φρεντέρικσεν σήμερα. «Η Δανία και βέβαια θα υποδεχθεί θερμά τη Φινλανδία στο ΝΑΤΟ. Αυτό θα ενισχύσει το ΝΑΤΟ και την κοινή μας ασφάλειας», ανέφερε χαρακτηριστικά σε ανάρτηση της στο Twitter. Και πρόσθεσε «Η Δανία θα κάνει τα πάντα για γρήγορη διαδικασία ένταξης μετά την κατάθεση του επίσημου αιτήματος».
Τα επόμενα βήματα
Αξίζει να διευκρινιστεί ότι η σημερινή ανακοίνωση προέδρου και πρωθυπουργού της Φινλανδίας δεν αποτελεί επίσημη και τυπικά απόφαση για την αίτηση της χώρας στο ΝΑΤΟ. Η κυβέρνηση συνασπισμού και ο Πρόεδρος αναμένεται να εκδώσουν απόφαση για την ένταξη στο ΝΑΤΟ τις επόμενες ημέρες, σύμφωνα με το Γραφείο του Πρωθυπουργού. Η τελική απόφαση για αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ θα απαιτήσει στη συνέχεια ψηφοφορία στο κοινοβούλιο, η οποία αναμένεται στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, όπου ωστόσο αναμένεται να περάσει με συντριπτική πλειοψηφία.
Η fast-track στροφή της Φινλανδίας προς το ΝΑΤΟ έχει συμπαρασύρει και τη Σουηδία. Οι κυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες της Σουηδίας αναμένεται να αποφασίσουν την Κυριακή εάν θα ανατρέψουν τις δεκαετίες αντίθεσης για την ένταξη στο ΝΑΤΟ, μια κίνηση που σχεδόν σίγουρα θα οδηγούσε στο να ζητήσει και η Σουηδία να ενταχθεί στη συμμαχία των 30 εθνών.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ είχε δηλώσει προηγουμένως ότι θα ήταν δυνατό να επιτραπεί στη Φινλανδία και τη Σουηδία να ενταχθούν «αρκετά γρήγορα».
Οι νέες απειλές της Ρωσίας
Με σκληρές διατυπώσεις η Ρωσία απάντησε στη σημερινή ανακοίνωση της Φινλανδίας για πρόθεση άμεσης ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Το Κρεμλίνο δήλωσε την Πέμπτη ότι η κίνηση της Φινλανδίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ αποτελεί «σίγουρα» απειλή για τη Ρωσία και ότι η επέκταση του στρατιωτικού μπλοκ δεν θα προσφέρει μεγαλύτερη σταθερότητα στην Ευρώπη ή τον κόσμο.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους σε τηλεδιάσκεψη, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε ότι τα βήματα που έκανε η Φινλανδία για ένταξη στο ΝΑΤΟ ήταν αιτία λύπης και λόγος για να επιβληθεί μια συμμετρική απάντηση.
Από την πλευρά του, το ρωσικό ΥΠΕΞ έκανε λόγο για «αντίποινα τόσο στρατιωτικά-τεχνικά όσο και άλλη φύσης»
Ο πρόεδρος και ο πρωθυπουργός της Φινλανδίας δήλωσαν νωρίτερα την Πέμπτη ότι η χώρα τους πρέπει να υποβάλει αίτηση για ένταξη στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ «χωρίς καθυστέρηση.
Η Ρωσία είχε προαναγγείλει ότι θα αντιδράσει σ' ένα τέτοιο ενδεχόμενο που αλλάζει την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή. Συγκεκριμένα έχει προειδοποιήσει ότι θα ενισχύσει τις άμυνες της και θα δημιουργήσει μια πυρηνική ομπρέλα στη Βαλτική.
«Δεν μπορεί να γίνεται πλέον λόγος για οποιοδήποτε αποπυρηνικοποιημένο καθεστώς για τη Βαλτική – η ισορροπία πρέπει να αποκατασταθεί», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά τον περασμένο μήνα ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Φινλανδία ανακοίνωσε ότι εξετάζει ως δικλείδα ασφαλείας την αμοιβαία αμυντική συμφωνία της Ευρωπαικής Ένωσης όσο θα εξετάζεται το αίτημα της για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
«Φυσικά, μιλούσαμε με τους φίλους μας στην ΕΕ για το τι είδους υποστήριξη θα μπορούσε να είναι, για παράδειγμα, το άρθρο 42.7 υπό αυτές τις συνθήκες», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Πέκα Χααβίστο απευθυνόμενος στους νομοθέτες της ΕΕ μέσω βιντεοκλήσης, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.
Αναφερόταν στη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας της ΕΕ που ορίζει ότι «αν ένα κράτος-μέλος πέσει θύμα ένοπλης επίθεσης στο έδαφός του, τα άλλα κράτη μέλη θα έχουν απέναντί του υποχρέωση βοήθειας με όλα τα μέσα που διαθέτουν» σύμφωνα και με όσα προβλέπουν τα Ηνωμένα Έθνη για την αυτοάμυνα.
"Πιστεύω ότι θα ήταν πολύ σημαντικό να υπογραμμίσουμε την αλληλεγγύη σύμφωνα με αυτό το άρθρο, γιατί αυτό είναι στο μυαλό μας κάτι που υπάρχει ήδη", τόνισε ο Χάαβιστο
