Του Γιώργου Παυλόπουλου
Χθες, κάπου 180 μέλη των ειδικών δυνάμεων της κινεζικής αστυνομίας έλαβαν μέρος στην πρώτη τους κοινή άσκηση με συναδέλφους τους από μία χώρα της Ευρώπης. Και μάλιστα επί ευρωπαϊκού εδάφους – ή, για την ακρίβεια, στις εγκαταστάσεις μιας βιομηχανική μονάδα χάλυβα η οποία ανήκει σε μια κινεζική επιχείρηση από το 2016.
Η άσκηση, η οποία αποτελούσε προσομοίωση αντιμετώπισης μιας τρομοκρατικής απειλής, πραγματοποιήθηκε λίγο έξω από το Βελιγράδι και συνοδεύτηκε από τα θερμά σχόλια του υπουργού Εσωτερικών της Σερβίας, Νεμπόισα Στεφάνοβιτς: «Η Κίνα δεν είναι μόνο στρατηγικός μας εταίρος, αλλά επίσης μια φιλική και αδερφική χώρα», είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι η Σερβία «μαθαίνει από μια μεγαλύτερη και πιο ισχυρή χώρα».
Την ίδια στιγμή, όσα συμβαίνουν σε μια σειρά άλλους τομείς έρχονται να επιβεβαιώσουν τη στρατηγική διάσταση που υπάρχει στις διμερείς σχέσεις. Για του λόγου το αληθές, σε επίπεδο ασφαλείας, στις αρχές του έτους το Πεκίνο είχε στείλει στη Σερβία αστυνομικούς προκειμένου να βοηθήσουν τους συναδέλφους τους να προστατεύσουν τους Κινέζους τουρίστες στη χώρα, ο αριθμός των οποίων αυξάνεται διαρκώς.
Επίσης, η Κίνα έχει χορηγήσει ήδη ή έχει συμφωνήσει να χορηγήσει δάνεια ύψους πολλών δισ. δολαρίων στην Σερβία για την κατασκευή και τον εκσυγχρονισμό μεγάλων υποδομών – όπως σιδηροδρόμων, οδικών αρτηριών και μονάδων παραγωγής ενέργειας – με αντάλλαγμα την απασχόληση Κινέζων εργατών σε αυτά τα έργα. Κι όλα αυτά, στο πλαίσιο του φιλόδοξου σχεδίου για τον νέο «Δρόμο του Μεταξιού», στον οποίο η βαλκανική χώρα συμμετέχει ενεργά.
Σε πολλά ταμπλό
Φυσικά, πρέπει να σημειωθεί ότι το Βελιγράδι δεν διστάζει να κάνει λόγο για στενές ή ακόμη και για στρατηγικές σχέσεις και με άλλες χώρες και κυρίως μεγάλες δυνάμεις. Πρόσφατα, για παράδειγμα, κατά την επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν, το κλίμα που επικράτησε στις συναντήσεις με τον ομόλογό του, Αλεξάντερ Βούτσιτς, ήταν ιδιαιτέρως θερμό και φιλικό – με τους δύο πολιτικούς να εμφανίζονται έτοιμοι να «θάψουν» το βεβαρημένο παρελθόν και τα 500 χρόνια της Οθωμανικής κατοχής προς χάρη της σύσφιξης των σχέσεων σε όλα τα επίπεδα: οικονομία και εμπόριο, ενέργεια, αντιτρομοκρατία και εξοπλισμοί.
Ξεχωριστή θέση επιφυλάσσουν όμως οι Σέρβοι ηγέτες και στη Ρωσία – με την οποία επίσης πραγματοποιούν συχνά κοινές στρατιωτικές ασκήσεις. Έτσι, στην μεγάλη παρέλαση που πραγματοποιήθηκε στις 20 Οκτωβρίου για τη συμπλήρωση των 75 ετών από την απελευθέρωση της Γιουγκοσλαβίας από τους Ναζί, τιμώμενο πρόσωπο ήταν ο Ρώσος πρωθυπουργός, Ντμίτρι Μεντβέντεφ. Όσο για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, κατά την επίσκεψή του τον περασμένο Ιανουάριο στο Βελιγράδι, έγινε δεκτός ως ήρωας και προστάτης από δεκάδες χιλιάδες λαού – και φυσικά, με μεγάλες τιμές και μεγαλεπήβολα σχέδια από τον Βούτσιτς.
Τίποτα από όλα τα παραπάνω, όμως, δεν σημαίνουν ότι το Βελιγράδι έχει εγκαταλείψει την ΕΕ και τις ευρωπαϊκές του φιλοδοξίες ή ότι τα έχει σπάσει με τους Αμερικανούς. Το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει – σε βαθμό που ο ίδιος ο Σέρβος πρόεδρος να έχει παραδεχθεί πως διαπραγματεύτηκε με την ηγεσία του Κοσόβου την ανταλλαγή εδαφών και πληθυσμών προκειμένου οι δύο να τα βρουν, να κλείσουν τη μεταξύ τους πληγή και να ενταχθούν στην ΕΕ. Και μάλιστα, υπό την αιγίδα Βερολίνου και Ουάσινγκτον – ξεχνώντας ότι έπαιξαν τον καθοριστικό ρόλο για τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας και την ταπεινωτική ήττα της Σερβίας στον πόλεμο.
Άλλο καρδιά και άλλο μπίζνες
Όπως, εξάλλου, παραδέχονται πολλοί Σέρβοι, έχοντας κατά νου ότι τα δύο τρίτα των εμπορικών συναλλαγών της χώρας τους διεξάγονται με την ΕΕ, «η Ρωσία μπορεί να είναι στις καρδιές μας, αλλά τα συστήματα πλοήγησης στα αυτοκίνητά μας οδηγούν στο Μόναχο».
Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι το Βελιγράδι και η ηγεσία του έχουν συνειδητοποιήσει πως αποτελούν μια... πολύφερνη νύφη για όλους – ΕΕ και ΗΠΑ, Ρωσία και Κίνα και φυσικά την Τουρκία. Και έτσι, έχουν αποφασίσει να παζαρέψουν όσο πιο σκληρά μπορούν, ώστε να πουλήσουν όσο ακριβότερα γίνεται το τομάρι τους, όταν θα έρθει η ώρα να διαλέξουν οριστικά στρατόπεδο. Προσπαθώντας, ακόμη και τότε, να κρατήσουν ανοιχτούς διαύλους με όλους τους μνηστήρες – γιατί ποτέ κανείς δεν ξέρει τι μπορεί να γίνει.