Όπως γίνεται σχεδόν πάντα στην Κίνα, ορισμένες πολύ σημαντικές ή ενδιαφέρουσες ειδήσεις γίνονται γνωστές μέσω δημοσιευμάτων σε μέσα ενημέρωσης που πρόσκεινται στις αρχές.
Έτσι έγινε και το Σαββατοκύριακο που πέρασε, καθώς οι Global Times και άλλα μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν την είδηση σχετικά με την έφοδο των κινεζικών αρχών σε κάποιες από τις εγκαταστάσεις της βιομηχανίας Foxconn, η οποία είναι μία από τις μεγαλύτερες (ίσως η μεγαλύτερη) επιχειρήσεις παραγωγής ηλεκτρονικών προϊόντων ανά τον κόσμο, συνήθως για λογαριασμό άλλων.
Είναι ο πιο σημαντικός συνεργάτης της Apple (AAPL NASDAQ) καθώς κατασκευάζει για αυτήν τα χρυσοφόρα τηλέφωνα iPhone. Σύμφωνα με αυτά που γράφτηκαν, η μεγάλη ταϊβανέζικη επιχείρηση αποτελεί αντικείμενο έρευνας από τις φορολογικές αρχές καθώς και από το τμήμα διαχείρισης φυσικών πόρων. Επίσημες ανακοινώσεις δεν υπήρξαν από τις αρχές (καμία έκπληξη) ενώ εκπρόσωποι της εταιρείας επιβεβαίωσαν το γεγονός και δεσμεύθηκαν πως θα συνεργαστούν στενά με τις αρχές, χωρίς όμως να αναφερθούν στην ουσία της υπόθεσης.
Από ό,τι γράφτηκε στον δυτικό Τύπο αντιλαμβανόμαστε πως οι φορολογικές αρχές έχουν «κάνει έφοδο» στις θυγατρικές της Foxconn στις επαρχίες Guangdong και Jiangsu, ενώ γίνονται έλεγχοι σχετικά με τον τρόπο που χρησιμοποιεί την ακίνητή περιουσία της στις επαρχίες Henan και Hubei. Πριν προχωρήσουμε παραπέρα πρέπει να αναφέρουμε πως αυτά τα νέα είχαν άμεση επίδραση στις μετοχές της επιχείρησης.
Η βασική εισηγμένη εταιρεία του ομίλου, η Hon Hai Precision Industry (2317 TAIPEI) έπεσε κατά 2,90% στο χρηματιστήριο της Ταϊπέι, ενώ μία από τις σημαντικότερες θυγατρικές της που είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο της Σανγκάης, η Foxconn Industrial Internet Co Ltd (601138), σημείωσε την μεγαλύτερη πτώση στην ιστορία της και έχασε 10% (η μεγαλύτερη επιτρεπτή πτώση στο συγκεκριμένο χρηματιστήριο). Λογική η αντίδραση των επενδυτών που ξέρουν πολύ καλά πως καμία επιχείρηση δεν ξεπερνά χωρίς απώλειες τέτοιου τύπου γεγονότα.
Οι αντιδράσεις των επενδυτών ίσως είναι το λιγότερο ενδιαφέρον κομμάτι της υπόθεσης. Δεδομένου ότι οι κινεζικές αρχές δεν πρόκειται να δώσουν και πολλά στοιχεία σχετικά με το πραγματικό αντικείμενο και το βάθος των ερευνών, οι δημοσιογράφοι, οι χρηματιστηριακοί αναλυτές αλλά και όσοι παρατηρούν τις γεωπολιτικές εξελίξεις προσπαθούν να ερμηνεύσουν την αρκετά ξαφνική κίνηση των αρχών εναντίον μίας επιχείρησης παγκοσμίου βεληνεκούς. Αναφερόμαστε σε ξαφνική κίνηση γιατί μόλις την προηγούμενη εβδομάδα είχαμε την επίσκεψη του Τιμ Κουκ, διευθύνοντος συμβούλου της Apple, στην Κίνα.
Ο Κουκ συνάντησε και τον κινέζο υπουργό εμπορίου με τον οποίον διακήρυξαν την υποστήριξή τους για συνεργασίες τύπου «win – win». Καθώς σχεδόν όλα τα προϊόντα της αμερικανικής εταιρείας που κατασκευάζονται στην Κίνα βγαίνουν από τα εργοστάσια της Foxconn, οι εξελίξεις του Σαββατοκύριακου προκάλεσαν μία απορία αφού ο συνδυασμός Apple – Foxconn συμβολίζει (όπως το έθεσε το Bloomberg) τις ευκαιρίες για μία ξένη εταιρεία μέσα στην Κίνα. Ανατρέχοντας στο παρελθόν δεν πρέπει πάντως να παραξενευόμαστε.
Όπως μας υπενθυμίζει το άρθρο του Bloomberg, μπορεί ο υπουργός να ήταν απόλυτα ειλικρινής αλλά στην Κίνα υπάρχουν και άλλα κέντρα εξουσίας αρκετά πιο ισχυρά από αυτόν. Όσο αφορά λοιπόν στα κίνητρα αυτών των κέντρων εξουσίας, διαβάζοντας τις απόψεις συντακτών του Bloomberg, του Reuters και του Barron’s μπορούμε να πούμε πως η επικρατέστερη άποψη είναι αυτή που λέει πως η κίνηση εναντίον της Foxconn έχει βασικά πολιτικά – ή καλύτερα γεωπολιτικά – κίνητρα. Τον επόμενο Ιανουάριο θα γίνουν οι προεδρικές εκλογές στην Ταϊβάν και ένας από τους υποψήφιους θα είναι και ο ιδρυτής της εταιρείας Τέρι Γκου, ο οποίος έχει αφήσει το τιμόνι της και πρόσφατα εγκατέλειψε και το διοικητικό της συμβούλιο.
Με την πίεση που ασκεί ξαφνικά η Κίνα στη Foxconn είναι πολύ πιθανόν να στέλνει αρκετά μηνύματα: στον Τέρι Γκου ο οποίος ανακοινώνοντας την υποψηφιότητά του είχε δηλώσει πως δεν πρόκειται να υποκύψει στις απειλές της Κίνας. Στους υπόλοιπους υποψήφιους για την Προεδρία της Ταϊβάν και ειδικά στον νυν αντιπρόεδρο ο οποίος προηγείται στις δημοσκοπήσεις και θεωρείται οπαδός της ανεξαρτησίας της Ταϊβάν (η Κίνα ουσιαστικά θεωρεί μία πιθανή κήρυξη της ανεξαρτησίας ως αιτία πολέμου).
Στις επιχειρήσεις της Ταϊβάν, προκειμένου αυτές να υπενθυμίσουν στους πολιτικούς της χώρας τους κινδύνους από μία αύξηση της έντασης με την Κίνα. Υπάρχει πιθανώς και ένα μήνυμα για την ίδια την Foxconn, καθώς το τελευταίο διάστημα έχει αρχίσει να μεταφέρει μέρος των παραγωγικών της εγκαταστάσεων από την Κίνα προς την Ινδία, και αυτό είναι βέβαιο πως δεν ενθουσιάζει την Κίνα.
Όπως είπαμε προηγουμένως, αυτή είναι η επικρατέστερη άποψη για τα πραγματικά αίτια των κινήσεων των αρχών εναντίον της μεγάλης Ταϊβανέζικης βιομηχανίας. Υπάρχουν όμως και κάποιες άλλες απόψεις από αναλυτές που δεν εξετάζουν μεμονωμένα την υπόθεση Foxconn αλλά σε συνδυασμό με κάποιες άλλες κινήσεις εναντίον ξένων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Κίνα.
Πηγές του Reuters ανέφεραν στο πρακτορείο πως κινήσεις παρόμοιες με αυτές που έγιναν εναντίον της Foxconn έχουν γίνει και εναντίον άλλων ξένων επιχειρήσεων τους τελευταίους μήνες αλλά οι αρχές επέλεξαν τη δημοσιοποίησή τους μόνο στην περίπτωση της Foxconn, μάλλον για πολιτικούς λόγους.
Η παραπάνω πληροφορία επιβεβαιώνει σε έναν βαθμό όσα αναφέραμε παραπάνω αλλά δεν αποκλείει την πιθανότητα να κρύβεται και κάτι άλλο πίσω από αυτές τις ενέργειες.
Την Παρασκευή που μας πέρασε μάθαμε από τους Financial Times πως ένας αξιωματούχος και δύο πρώην υπάλληλοι της διεθνούς διαφημιστικής εταιρείας WPP (WPP LONDON) έχουν συλληφθεί από τις αρχές, ενώ τα γραφεία της εταιρείας στη Σανγκάη δέχθηκαν την επίσκεψη ή μάλλον την έφοδο των αρχών. Σύμφωνα με πληροφορίες που κυκλοφορούν στα κοινωνικά δίκτυα η υπόθεση μάλλον έχει σχέση με δωροδοκίες.
Την Κυριακή μάθαμε από την ιαπωνική εφημερίδα Nikkei πως ένας τοπικός υπάλληλος μίας ιαπωνικής εταιρείας εμπορίας μετάλλων είχε συλληφθεί τον Μάρτιο χωρίς να έχει γίνει καμία επίσημη σχετική ανακοίνωση από τις αρχές μέχρι και σήμερα. Μέσα στον Οκτώβριο ένας αξιωματούχος της ιαπωνικής φαρμακευτικής εταιρείας Astellas Pharma κατηγορήθηκε από δικαστήριο ως ύποπτος κατασκοπείας.
Η Αλίσια Γκαρθία Ερρέρο, επικεφαλής οικονομολόγος της Natixis SA για την περιοχή του Ειρηνικού και της Ασίας, έχει τη δική της θεωρία, όπως τη διαβάσαμε στο Bloomberg. Η οικονομολόγος εκτιμά πως οι κινήσεις εναντίον των ξένων εταιρειών περιέχουν και μηνύματα προς το εσωτερικό της χώρας και ειδικά σε όσα μέλη της «ελίτ» νοιώθουν – αυξανόμενη κατά την Ερρέρο – δυσαρέσκεια εξαιτίας της πολιτικής που ακολουθεί ο πρόεδρος Xi Jinping.
Κατά την οικονομολόγο, η ηγεσία φοβάται τις τυχόν επαφές αυτών των «ελίτ» με τον ξένο παράγοντα και θέλει να στείλει ένα μήνυμα σχετικά με τι θα μπορούσε να πάθει κανείς αν πλησιάσει πολύ κοντά σε ξένους επιχειρηματίες. Αν οι ξένοι υφίστανται τέτοια μεταχείριση, η μεταχείριση των ντόπιων θα είναι πολύ πιο αυστηρή.
Εννοείται πως είναι πολύ δύσκολο να κρίνουμε αν οι εκτιμήσεις αυτές έχουν κάποια βάση, καθώς ομολογούμε πως μας φαίνονται κάπως «τραβηγμένες». Επειδή όμως έχουμε δει πολλές φορές τις κινεζικές αρχές να προχωρούν σε κινήσεις που δεν θεωρούμε λογικές και επειδή δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τόσο καλά το τι γίνεται στην Κίνα, δεν αποκλείουμε καθόλου την πιθανότητα ύπαρξης μηνυμάτων και προς ένα μέρος των Κινέζων πολιτών.
Δεν έχουμε όμως καμία αμφιβολία πως στην περίπτωση της Foxconn τα μηνύματα προς τα έξω είναι σχεδόν ξεκάθαρα, όχι μόνο προς την πλευρά της Foxconn και της Ταϊβάν αλλά ίσως και προς τη μεριά της Apple και τυχόν άλλων αμερικανικών επιχειρήσεων που προσπαθούν να μετατοπίσουν το κέντρο βάρους των παραγωγικών τους εγκαταστάσεων από την Κίνα προς άλλες περιοχές της Ασίας ή του πλανήτη.
