Δυσχερής και γεμάτη προσκόματα είναι η πρόσβαση των ηπατοπαθών συνανθρώπων μας στις νέες, αποτελεσματικές φαρμακευτικές θεραπείες, οι οποίες εκριζώνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα τον ιό της ηπατίτιδας C, τονίζει σήμερα στο liberal.gr ο πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Ελλάδας «Προμηθέας» Γιώργος Καλαμίτσης*.
Ο κ. Καλαμίτσης, μας εξηγεί τους τρόπους με τους οποίους η ζωή των ηπατοπαθών στη χώρα μας θα χαρακτηρίζεται από λιγότερες δυσκολίες και από περισσότερες ευκαιρίες για να απαλλαγούν από τη νόσο.
Συνέντευξη στον Βασίλη Βενιζέλο
Είναι προφανές όσο και γνωστό ότι βαριά ηπατοπαθείς ασθενείς αποκλείονται στην χώρα μας από την πρόσβαση στις νέες αποτελεσματικές φαρμακευτικές θεραπείες, οι οποίες εκριζώνουν τη νόσο. Υπάρχουν αριθμητικά στοιχεία, σχετικά με τον όγκο των εν λόγω ασθενών;
Στην Ελλάδα, οι νέες αποτελεσματικές θεραπείες λάβανε άδεια κυκλοφορίας από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων στις αρχές του 2014, έχουν τη δυνατότητα να εκριζώσουν τον ιό της ηπατίτιδας C σχεδόν σε όλους τους ασθενείς, σε ένα ποσοστό που ξεπερνάει το 97%. Δίνεται, η επιλογή να θεραπευτούν όλοι οι ασθενείς με ηπατίτιδα C, μία νόσος που ευθύνεται για το θάνατο 1000 ανθρώπων ετησίως. Οι διαθεσιμότητα των νέων θεραπειών αδιαμφισβήτητα έέδωσε ελπίδα σε ασθενείς που δεν ήταν σε θέση να λάβουν τα παλαιότερα θεραπευτικά σχήματα αλλά και σε ηπατοπαθείς στους οποίους μόνη ελπίδα ήταν η μεταμόσχευση.
Στη χώρα μας, η πρόσβαση των ανθρώπων που ζουν με ηπατίτιδα C στις νέες αποτελεσματικές θεραπείες μπορεί να χαρακτηριστεί δυσχερής. Αυτό οφείλεται στο γεγονός πώς από την στιγμή που πήραν άδεια κυκλοφορίας τα νέα φάρμακα, επιβλήθηκαν αυστηρά κριτήρια-περιορισμοί από τον ΕΟΠΥΥ. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι τα κριτήρια που έχει θέσει ο ΕΟΠΥΥ δεν συνάδουν πλήρως με τα κριτήρια που εισηγήθηκε ο μοναδικός επιστημονικός φορέας για θέματα του ήπατος η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης του Ήπατος (ΕΕΜΗ). Ενδεικτικά τα κριτήρια της ΕΕΜΗ είναι 9 στον αριθμό και του ΕΟΠΠΥ 4, ενώ μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει πρόβλεψη για τους ασθενείς που ζουν με θαλασσαιμία, αυτούς με συλλοίμωξη HCV+HIV ή τους ασθενείς με συνοδά ψυχιατρικά νοσήματα.
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες επιστημονικές μελέτες, στην Ελλάδα ζουν 135.000-160.000 ασθενείς με HCV. Από το συγκεκριμένο σύνολο των ασθενών, τα νέα φάρμακα έχουν λάβει οι 1.100 από τις αρχές του 2014. Οι ασθενείς δε που βρίσκονται σε τελικό στάδιο κίρρωσης του ήπατος και χρήζουν άμεσης ανάγκης λήψης των νέων θεραπευτικών σχημάτων υπολογίζονται στους 16.000.
Έχετε οχλήσει κατ' επανάληψη την διοίκηση του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) για τα προβλήματα στην πρόσβαση των ηπατοπαθών συνανθρώπων μας στις νέες θεραπείες. Ποια είναι η βασική απάντηση την οποία λαμβάνετε;
Τη δεδομένη χρονική στιγμή, ο Σύλλογος Ασθενών Ήπατος Ελλάδος, έχει πραγματοποιήσει σειρά ενεργειών που έχουν ως βασικό στόχο την εύρεση οριστικής λύσης για την άρση των εμποδίων της πρόσβασης των ασθενών με ηπατίτιδα C στις νέες θεραπείες. Συγκεκριμένα, ο «Προμηθέας» απευθυνόμενος στο Υπουργείο Υγείας και στον ΕΟΠΠΥ συνέταξε και έστειλε πολυάριθμες επιστολές, εξέδωσε ενημερωτικά Δελτία Τύπου και δημοσιοποίησε εκτενώς την παρούσα κατάσταση.
Σε συνέχεια και ως μέρος των παραπάνω ενεργειών, πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τον Πρόεδρο του ΕΟΠΥΥ κ. Μπερσίνη, καθώς και με το Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Υγείας κ. Μπασκόζο, στις οποίες τέθηκε το παρόν θέμα αναλυτικά και με σαφήνεια.
Οι εκπρόσωποι του ΕΟΠΥΥ, καθώς και ο κ. Μπασκόζος, έδειξαν διατεθειμένοι να ακούσουν πληροφορίες για την έκταση που έχει πάρει το πρόβλημα και για τα αιτήματα που θέτει ο Σύλλογος προς την επίλυση του, ενώ παρουσιάστηκαν όχι αρνητικοί για την από κοινού εύρεση αποτελεσματικής λύσης.
Ως Σύλλογος, παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τις εξελίξεις που δρομολογούνται επί του θέματος και ευελπιστούμε στην άμεση και επίσημη λήψη απόφασης για την επίτευξη του στόχου μας.
Κατά τη γνώμη σας, έχει την οικονομική δυνατότητα ο ΕΟΠΥΥ να διευρύνει την πρόσβαση των ηπατοπαθών στις νέες θεραπείες, δεδομένων των στενών δημοσιονομικών συνθηκών οι οποίες σοβούν στη χώρα μας;
Γεγονός είναι ότι το υψηλό κόστος των καινούργιων θεραπειών, σε συνδυασμό με τον μεγάλο αριθμό των ασθενών που χρήζουν θεραπείας, έχει αποτελέσει εμπόδιο και αντικείμενο κριτικής από την πλευρά των ασθενών αλλά και των πληρωτών. Ισχύει ότι η τιμή γίνεται απαγορευτική, ιδιαίτερα στην περίπτωση που γίνεται προσπάθεια εισαγωγής θεραπειών με υψηλό κόστος σε μία χρονική στιγμή όπου ο προϋπολογισμός της χώρας περιορίζεται.
Παρόλα αυτά η διεύρυνση των κριτηρίων πρόσβασης των ασθενών με ηπατίτιδα C στις νέες θεραπείες είναι εφικτό να πραγματοποιηθεί ακόμα και εν μέσω οικονομικής κρίσης. Ο δρόμος που οδηγεί στη διεύρυνση των κριτηρίων αφορά σε μεταρρύθμιση που θα βοηθήσει στην ορθότερη διαχείριση των υπαρχόντων οικονομικών πόρων.
Συγκεκριμένα, μέσω της δημιουργίας της επιτροπής διαπραγμάτευσης τιμών φαρμάκων, θα μπορούσαμε να προσεγγίσουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα, σύμφωνα με παραδείγματα από άλλες χώρες με ΑΕΠ παρόμοιο ή και χαμηλότερο από αυτό της Ελλάδας. Η διαπραγμάτευση των τιμών μεταξύ του κράτους και της φαρμακοβιομηχανίας έχει τη δυνατότητα να καταλήξει σε μείωση τιμών και αυτομάτως στη δυνατότητα λήψης της θεραπείας από περισσότερους ασθενείς. Ώς αποτέλεσμα, ερχόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στη διεύρυνση των κριτηρίων πρόσβασης των ανθρώπων που ζουν με ηπατίτιδα C στις νέες αποτελεσματικές θεραπείες.
Γιατί, πιστεύετε, δεν έχει ξεκινήσει ακόμα η η λειτουργία της επιτροπής διαπραγμάτευσης των τιμών των φαρμάκων στον ΕΟΠΥΥ, μία επιτροπή η οποία θα μπορούσε να φέρει ευτυχή αποτελέσματα για την πρόσβαση πολλών κατηγοριών ασθενών στις πλέον αποτελεσματικές φαρμακευτικές θεραπείες;
Ως γνωστό, μέχρι πρόσφατα στην Ελλάδα, αντιμετωπίζαμε έλλειψη πολιτικής σταθερότητας και συνεχή αλλαγή αρμόδιων φορέων. Πλέον, μετά από ένα χρόνο θητείας, το Υπουργείο Υγείας ερχόμενο σε επαφή με τη νέα πραγματικότητα δείχνει πρόθυμο να αξιολογήσει το όφελος λήψης των νέων θεραπειών από τους ασθενείς.
Παράλληλα θεωρείται εξαιρετικά σημαντική η εύρεση κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού που θα έχει την τεχνογνωσία για τη στελέχωση και ομαλή λειτουργία της επιτροπής διαπραγμάτευσης τιμών των φαρμάκων καθώς και πρέπει να οριστεί το πλαίσιο εκείνο που θα διασφαλίζει την διαφάνεια.
Έχετε παραδείγματα best practice από άλλες χώρες της Ε.Ε. για τα θέματα της πρόσβασης στις νέες θεραπείες και της ορθολογικής τιμολόγησης των καινοτόμων και ακριβών φαρμάκων;
Το πρόβλημα της περιορισμένης πρόσβασης των ασθενών στη θεραπεία με υψηλού κόστους φάρμακα δεν το αντιμετώπισε μόνο η Ελλάδα. Όλες οι χώρες κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν τα καινούργια δεδομένα. Κοινό χαρακτηριστικό των χωρών που κατόρθωσαν τη διευκόλυνση της πρόσβασης των ασθενών, ήταν η ύπαρξη πολιτικής βούλησης. Συγκεκριμένα, δημιουργήθηκαν, σε χώρες που δεν υπήρχαν, μηχανισμοί ώστε τα κράτη να διαπραγματευτούν με την φαρμακοβιομηχανία, να περιορίσουν το κόστος και έτσι να έχουν την δυνατότητα να θεραπεύσουν δεκάδες χιλιάδες ασθενείς. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Πορτογαλίας, της Ισπανίας αλλά και χωρών με μικρότερο ΑΕΠ από αυτό της Ελλάδας όπως η Βουλγαρία, η Πολωνία και η Ρουμανία. Συγκεκριμένα στην Πορτογαλία, σε χρονικό διάστημα ενός έτους έχουν θεραπευτεί 11.000 ασθενείς.
*Ο Σύλλογος Ασθενών Ήπατος Ελλάδος «Προμηθέας» ιδρύθηκε και δραστηριοποιείται από το 2012 και είναι ο πρώτος σύλλογος ασθενών με νόσους του ήπατος. Παρέχει υποστήριξη στους ανθρώπους που ζουν με ιογενείς Ηπατίτιδες Β και C ή άλλα νοσήματα του ήπατος, καθώς και τεκμηριωμένη πληροφόρηση σε θέματα ηπατιτίδων. [Λ. Αλεξάνδρας 213Β, Αμπελόκηποι | Τηλ.: 211 0122102 | www.helpa-prometheus.gr | [email protected]]
