Η βραχνάδα είναι ένα σύνηθες σύμπτωμα, το οποίο εμφανίζεται συχνότερα κατά τους χειμερινούς μήνες - κατά τους οποίους υπάρχει έξαρση των λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού - και δεν θα πρέπει καθόλου να το υποτιμάτε.
Συχνότερα οφείλεται σε σχετικά «αθώα» αίτια, όμως, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να υποδηλώνει την ύπαρξη κάποιου σοβαρότερου προβλήματος υγείας.
«Βραχνάδα ή αλλιώς βράγχος αποκαλείται η διαταραχή στην παραγωγή της φωνής που έχει ως αποτέλεσμα την αλλοίωσή της. Η φωνή μπορεί να είναι πιο αδύναμη, πιο βαθιά ή να ακούγεται “διπλή”. Συνήθως οφείλεται σε προβλήματα των φωνητικών χορδών, τα οποία μπορεί να προκαλούνται από λαρυγγικά ή εξωλαρυγγικά αίτια», αναφέρει ο κ. Ευάγγελος Γουβιώτης, χειρουργός ΩΡΛ, ΜD.
Λαρυγγικές αιτίες της βραχνάδας
- μικροβιακές και ιογενείς λοιμώξεις
- καλοήθεις βλάβες του λάρυγγα (πολύποδες, κάλοι, κύστεις)
- χρόνια λαρυγγίτιδα
- εισπνοή ερεθιστικών ουσιών
- αλλεργία
- χρόνιος βήχας
- κατάχρηση της φωνής
- έλκος ή κοκκιώματα εξ' επαφής
- τραυματισμός του λάρυγγα
- ενδοκρινικές μεταβολές (εφηβεία, εμμηνόπαυση)
- διαταραχές της κινητικότητας (πάρεση, παράλυση)
- προκαρκινικές βλάβες (λευκοπλακία)
- καρκίνος του λάρυγγα
Έξωλαρυγγικά αίτια
- γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
- ξένα σώματα
- κατάποση καυστικών ουσιών
- καρκίνος του θυρεοειδούς
- νευρολογικά νοσήματα
- καρκίνος του πνεύμονα
- μεγάλη βρογχοκήλη
- ιατρογενή αίτια (διασωλήνωση, επεμβάσεις θυρεοειδούς ή καρωτίδας)
Πότε πρέπει να επισκεφθείτε ειδικό
Ζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια όταν υπάρχει δυσκολία στην κατάποση, όταν το βράγχος φωνής συνοδεύεται με σιελόρροια- ιδίως σε μικρά παιδιά και βρέφη κάτω των 3 μηνών- και όταν συνοδεύεται από αιμόπτυση ή δύσπνοια και συριγμό.
Προγραμματισμένη επίσκεψη στον ΩΡΛ απαιτείται όταν το βράγχος διαρκεί πάνω από μια εβδομάδα σε παιδιά και πάνω από 3 εβδομάδες σε ενήλικες, κυρίως όταν πρόκειται για καπνιστές, όταν δεν έχει προηγηθεί κρυολόγημα, όταν υπάρχει αίσθηση ξένου σώματος καθώς και όταν ο πάσχων χρησιμοποιεί επαγγελματικά τη φωνή του (τραγουδιστής, ιερέας κοκ).
Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται στο ιατρείο, με την διενέργεια μιας απλής πλέον εξέτασης, της λαρυγγοσκόπησης. Με την χρήση των σύγχρονων εύκαμπτων ενδοσκοπίων η εξέταση γίνεται εύκολα και γρήγορα και είναι καλά ανεκτή από τους ασθενείς. Ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να συστηθεί και αξονική τομογραφία.
Μέτρα προφύλαξης –αντιμετώπισης
Τα μέτρα προφύλαξης και συντηρητικά μέτρα αντιμετώπισης της βραχνάδας περιλαμβάνουν την αποφυγή των βλαπτικών παραγόντων. «Οι πάσχοντες θα πρέπει να φροντίσουν να έχουν ομαλή φώνηση, δηλαδή ούτε φωνές ούτε ψιθύρους, καλή ενυδάτωση και όσο το δυνατόν περισσότερη ξεκούραση της φωνής (όχι τραγούδι, κλάμα κλπ). Η αποφυγή του καπνίσματος παίζει καθοριστικό ρόλο. Η χρήση νεφελοποιητή ή υγράντηρα είναι ευεργετική, ενώ σημαντική είναι και η αποφυγή ερεθιστικών ουσιών, όπως πικάντικα, αλκοόλ και καφεΐνη. Προσοχή στη χρήση εισπνεόμενων φαρμάκων και την κατάχρηση αποσυμφορητικών σπρέι», τονίζει ο κ. Γουβιώτης.
Στις περιπτώσεις που η βλάβη προκύπτει από κακή χρήση της φωνής, σημαντική βοήθεια προσφέρει η Λογοθεραπεία.
Θεραπεία
Η θεραπεία της βραχνάδας καθορίζεται από το αίτιό της. Σε μια απλή λαρυγγίτιδα τα συμπτώματα υποχωρούν με αφωνία. Μικροβιακές ή ιογενείς λαρυγγίτιδες ενδέχεται να χρειαστούν αντιβιοτικά και αντιφλεγμονώδη. Σε περίπτωση γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης συνιστάται αγωγή με φάρμακα για το στομάχι.
«Εάν υπάρχει βλάβη στις φωνητικές χορδές απαιτείται η χειρουργική αποκατάστασή της. Όταν πρόκειται για όγκους γίνεται αφαίρεση και βιοψία. Η χειρουργική επέμβαση εφαρμόζεται με γενική αναισθησία και χρήση μικροσκοπίου ή ενδοσκοπίου, καθώς και νέων τεχνολογιών, όπως οι ραδιοσυχνότητες (RF) και τα λέιζερ. Πρόκειται για επέμβαση μιας ημέρας και ο ασθενής επιστρέφει στις δραστηριότητές του την επόμενη ημέρα, χωρίς εμφανή σημάδια ή πόνο», εξηγεί ο κ. Γουβιώτης.