Σε έξαρση βρίσκονται τα κρούσματα κοκκύτη τους τελευταίους μήνες στην Ευρώπη, με την Ελλάδα να μην μένει ανεπηρέαστη.
Ο κοκκύτης είναι οξεία μικροβιακή λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος, οφείλεται στον αιμόφιλο του κοκκύτη (Bordetella pertussis) και προλαμβάνεται με τον εμβολιασμό.
Είναι ενδημική νόσος με εξάρσεις της νόσου κάθε τρία έως πέντε χρόνια, ακόμη και σε περιοχές με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη.
Κατά 4.766,67% είναι αυξημένα φέτος τα κρούσματα του κοκκύτη στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ. Είναι χαρακτηριστικό ότι έως την 1η Δεκεμβρίου, δηλαδή τους πρώτους 11 μήνες του έτους, είχαν καταγραφεί 438 κρούσματα, όταν ολόκληρο το 2023 είχαν καταγραφεί μόλις 9.
Συγχρόνως, τους 11 πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους καταγράφηκαν δύο θάνατοι βρεφών κάτω των 2 μηνών από ανεμβολίαστες μητέρες, όπως προκύπτει από στοιχεία που ανακοινώθηκαν σε πρόσφατη ημερίδα του ΕΟΔΥ με θέμα «Επίκαιρα Θέματα Δημόσιας Υγείας».
Οι πάσχοντες από κοκκύτη είναι περισσότερο μεταδοτικοί κατά τη διάρκεια του καταρροϊκού σταδίου, καθώς και τις δυο πρώτες εβδομάδες από την έναρξη του βήχα (περίπου 21 ημέρες), ενώ κάποια άτομα ιδιαίτερα παιδιά που έχουν θετική καλλιέργεια για αρκετές εβδομάδες παραμένουν μεταδοτικά για μεγαλύτερη περίοδο.
Σταδιακά, η μεταδοτικότητα μειώνεται και γίνεται ασήμαντη σε 3 εβδομάδες περίπου παρά την επιμονή παροξυσμικού βήχα με συριγμό.
Ποιοι και γιατί απειλούνται από τον κοκκύτη
Η αύξηση των δηλωθέντων κρουσμάτων κοκκύτη πιθανώς συνδέεται με τη μη έγκαιρη ανοσοποίηση ορισμένων ηλικιακών ομάδων καθώς και τη χαμηλότερη κυκλοφορία του παθογόνου κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία από το ECDC, οι ηλικιακές ομάδες που προσβάλλονται περισσότερο είναι τα παιδιά, οι νεαροί έφηβοι, καθώς και τα βρέφη που δεν έχουν εμβολιαστεί ή δεν έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους.
Ο εμβολιασμός βασικό μέτρο πρόληψης
Η προστασία των βρεφών από σοβαρή νόσηση και θάνατο από κοκκύτη, αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους των προγραμμάτων εμβολιασμού. Ο έγκαιρος εμβολιασμός, από τον 2ο μήνα ζωής και η ολοκλήρωση του εμβολιασμού με όλες τις απαιτούμενες δόσεις εμβολίων των παιδιών και των ενηλίκων, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕ) αποτελεί βασικό μέτρο πρόληψης του κοκκύτη.
Τονίζεται ότι το μόνο μέτρο πρόληψης για τα μικρά βρέφη < 3 μηνών που εμφανίζουν και τη μεγαλύτερη νοσηρότητα και θνητότητα είναι ο εμβολιασμός των εγκύων γυναικών μεταξύ 27ης – 36ης εβδομάδας κύησης σύμφωνα με το ΕΠΕ.
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών (ΕΕΕ) συνιστούν:
Την εγρήγορση των επαγγελματιών υγείας (ιδιαίτερα παιδιάτρων, νεογνολόγων, μαιευτήρων–γυναικολόγων, γενικών ιατρών, παθολόγων, πνευμονολόγων) για αυξημένη κλινική υποψία (ιδιαίτερα σε ενήλικες με επίμονο παροξυσμικό βήχα, ακόμα και χωρίς άλλα συμπτώματα), με σκοπό την έγκαιρη έναρξη της κατάλληλης θεραπείας με μακρολίδες. Σημειώνεται ότι καθυστερημένη χορήγηση αντιβιοτικών είναι αναποτελεσματική στην αντιμετώπιση της νόσου.
Τη χορήγηση αντιμικροβιακής αγωγής σε όλα τα άτομα που ήρθαν σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα κοκκύτη ανεξάρτητα από προηγούμενη νόσηση ή εμβολιασμό.
Τον εμβολιασμό όλων των βρεφών και παιδιών σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών.
Τον άμεσο εμβολιασμό όλων των εγκύων γυναικών μεταξύ 27ης και 36ης εβδομάδας κύησης με το εμβόλιο TdaP, όπως άλλωστε συστήνεται και από τις συναφείς επιστημονικές εταιρίες: Ένωση Μαιευτήρων Γυναικολόγων Ελλάδος και Ελληνική Εταιρεία Περιγεννητικής Ιατρικής.
Τον εμβολιασμό των ανεμβολίαστων λεχωΐδων πριν την έξοδο τους από το μαιευτήριο.
Τον έγκαιρο εμβολιασμό όλων των μελών της οικογένειας που δεν είναι πλήρως εμβολιασμένα για τον κοκκύτη και έρχονται σε επαφή με νεογνά και βρέφη, τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν την επαφή.
