Της Γιάννας Σουλάκη
Αν και πρόκειται για διαφορετικές ασθένειες, τα κλινικά συμπτώματα της ίωσης του στομάχου (γαστρεντερίτιδας) και της τροφικής δηλητηρίασης μοιάζουν πολύ: δεν μπορείτε να κρατήσετε φαγητό στο στομάχι σας, τρέχετε στην τουαλέτα κάθε 10 λεπτά και αισθάνεστε πόνους στην κοιλιακή χώρα.
Τα ενδεχόμενα είναι δύο: Ή έχετε καταναλώσει αλλοιωμένη/μολυσμένη τροφή, ή έχετε κολλήσει κάποιον ιό. Ναι αλλά, τί από τα μπορεί δύο συμβαίνει; Και τί πρέπει να κάνετε για να αισθανθείτε καλύτερα το συντομότερο δυνατό;
Ίσως τα πράγματα να είναι απλά...
«Είναι γεγονός ότι τα κλινικά συμπτώματα της ίωσης στομάχου και της τροφικής δηλητηρίασης αλληλεπικαλύπτονται», λέει ο Dr. Michael Rice, διευθυντής Κλινικής Γαστρεντερολογίας στο Πανεπιστήμιο του Michigan. «Δεν αποκλείεται δηλαδή και στις δύο περιπτώσεις να υποφέρετε από εμετούς, διάρροιες, κοιλιακό άλγος και πυρετό».
Ένας εύκολος τρόπος να προσδιοριστεί η αιτία αυτών των συμπτωμάτων, όπως υποστηρίζει ο γιατρός, είναι να διερευνήσει κανείς τι έφαγε ο ασθενής τις τελευταίες ώρες.
«Αν τα συμπτώματα προέρχονται από τροφική δηλητηρίαση, τείνουν να εκδηλώνονται αμέσως ή μέσα σε λίγες ώρες από τη στιγμή που κάποιος θα καταναλώσει κάποια “ύποπτη” τροφή», λέει o Dr. Rice. Έτσι, εάν μπορείτε να θυμηθείτε και να εντοπίσετε αυτήν την «ύποπτη» τροφή ή εάν και κάποιος άλλος που κατανάλωσε μαζί σας αυτή την τροφή εμφανίζει συμπτώματα παρόμοια με τα δικά σας, τότε θα βρείτε αμέσως τον «ένοχο».
Εάν είστε, όμως, ο μόνος που αρρώστησε μετά από το φαγητό, τότε ίσως να έχετε προσβληθεί από μία ιογενή ασθένεια του στομάχου, την οποία -κατά πάσα πιθανότητα- έχετε κολλήσει από ένα φτάρνισμα, μια απρόσεκτη χειραψία ή ένα μολυσμένο πόμολο, για παράδειγμα.
Η οξεία γαστρεντερίτιδα... και ο σεφ!
Ο τύπος της ίωσης του στομάχου - τον οποίο οι γιατροί αποκαλούν οξεία γαστρεντερίτιδα - δεν προκαλείται από τον ιό της γρίπης. Η γρίπη είναι ως επί το πλείστον αναπνευστική νόσος, ενώ η γαστρεντερίτιδα προκαλείται από άλλους κοινούς ιούς, που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά γαστρεντερικά συμπτώματα. Σ''αυτές τις λοιμώξεις, λοιπόν, τα συμπτώματα αρχίζουν συνήθως μία έως τρεις ημέρες μετά την έκθεση στον ιό.
«Αν μιλάμε για θεραπεία και αντιμετώπιση», λέει ο καθηγητής Rice, μπορεί να μην έχει σημασία από πού προήλθαν τα συμπτώματά σας. Δεν είναι καθόλου απίθανο, για παράδειγμα, ο σεφ που μαγειρεύει στο εστιατόριο να έχει μολυνθεί από νοροϊό, έναν άκρως μεταδοτικό ιό που αποτελεί τον κύριο ένοχο στις ιογενείς γαστρεντερίτιδες. Σε αυτή την περίπτωση η τροφική δηλητηρίαση και η γαστρεντερίτιδα μπορεί στην πραγματικότητα να είναι το ίδιο πράγμα.
Σημασία έχει να γίνετε καλά
Ανεξάρτητα από την ανησυχία σας για το είδος της ασθένειας που πάσχετε, η αντιμετώπιση είναι η ίδια. Το πρώτιστο καθήκον και η φροντίδα σας είναι να είστε σίγουροι, ότι παίρνετε – αλλά και συγκρατείτε – αρκετά υγρά, ώστε να μην πάθετε αφυδάτωση. «Οποιαδήποτε ασθένεια εκδηλώνεται με εμετό και διάρροια μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη απώλεια υγρών», λέει ο Dr.Rice και προσθέτει: «Να ενυδατώνεστε σωστά, ενώ τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη θα πρέπει να ζητήσουν τη γνώμη του γιατρού τους εάν κάποιο από αυτά τα ροφήματα περιέχει ζάχαρη».
Αν μπορείτε να συγκρατήσετε τροφή στο στομάχι σας, ο Dr. Rice συνιστά τη δοκιμασμένη διατροφή BRAT (Banana, Rice, Apple, Tost) που βοηθά στις στομαχικές διαταραχές, δηλαδή τη διατροφή με μπανάνες, ρύζι, μήλα και τοστ, προσθέτοντας σ'' αυτήν την coca cola και τα αλατισμένα κράκερς.
«Να ξέρετε ότι δεν υπάρχουν μελέτες που αποδεικνύουν επιστημονικά την χρησιμότητα αυτών των τροφών, αλλά εμείς οι γιατροί γνωρίζουμε καλά ότι βοηθούν», λέει ο γαστρεντερολόγος. «Εάν λαμβάνετε σε κάποιες μικρές ποσότητες ζάχαρη και αλάτι, αντικαθιστάτε κάποιες από τις θερμίδες και τους ηλεκτρολύτες που χάνετε», συμπληρώνει. Αν έχετε ευαισθησία στην καφεΐνη και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, η αποφυγή αυτών των τροφίμων μπορεί να σας βοηθήσει να ανακάμψετε πιο γρήγορα.
Αν πάθετε αφυδάτωση...
Εάν ένα άτομο αρχίσει να εμφανίζει σημάδια σοβαρής αφυδάτωσης, θα εκδηλώσει τα εξής συμπτώματα: σκουρόχρωμα ή μειωμένα ούρα, ζαλάδα ή μυϊκές κράμπες που δεν μοιάζουν με τις κράμπες στο στομάχι. «Τότε θα πρέπει οπωσδήποτε να ζητήσετε ιατρική συμβουλή», λέει ο Michael Rice, «καθώς μπορεί να χρειαστεί να αντικαταστήσετε τα χαμένα υγρά, παίρνοντας ηλεκτρολύτες. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους», προσθέτει.
Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις
Θα πρέπει οπωσδήποτε να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια, εάν δεν παρουσιάζετε βελτίωση μετά από δύο ημέρες ή εάν έχετε πυρετό πάνω από 38,5 βαθμούς, ο οποίος δεν υποχωρεί μετά από δύο ημέρες.
Καλέστε αμέσως το γιατρό σας, εάν παρατηρήσετε αιματέμεση (εμετό με αίμα) ή εάν εντοπίσετε αίμα, βλέννα ή πύον όταν πάτε στην τουαλέτα, ή εάν εμφανίσετε νευρολογικά συμπτώματα, όπως μούδιασμα ή μυρμηκίαση στα άκρα. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι μπορεί να έχετε προβληθεί από βακτηριακή τοξίνη, ένα εντερικό μικρόβιο που λειτουργεί ως ισχυρό δηλητήριο, λέει ο Rice.
Άτομα που πρέπει οπωσδήποτε να ενημερώσουν το γιατρό τους εάν έχουν παρόμοιες διαταραχές στομάχου, είναι οι έγκυες γυναίκες, τα άτομα με διαβήτη ή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου και όσοι παίρνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.
Εάν δεν ανήκετε στις παραπάνω περιπτώσεις, τότε μπορείτε να αντιμετωπίσετε μόνοι σας το πρόβλημα στο σπίτι. Καλό θα ήταν, επίσης, να λάβετε τα μέτρα σας, ώστε να αποφύγετε να μεταδώσετε την ασθένεια και σε άλλα μέλη της οικογένειάς σας.
Μέτρα περιορισμού του προβλήματος
Εάν υποψιάζεστε ότι το πρόβλημα σας το προκάλεσε κάποια τροφή, πετάξτε τα αντικείμενα που μπορεί να έχουν έρθει σε επαφή με την συγκεκριμένη τροφή (τάπερ κλπ.) και προειδοποιήστε άλλους ανθρώπους που ίσως να έχουν εκτεθεί. Σιγουρευτείτε ότι πλένετε καλά τα τρόφιμα και τα διατηρείτε σε καλή κατάσταση, ενώ εφαρμόστε το συχνό και καλό πλύσιμο χεριών και το καλό πλύσιμο στις επιφάνειες κοπής τροφίμων.
Αν υποψιάζεστε ότι έχει συμβάλλει στο πρόβλημα σας μια ιογενής λοίμωξη, η απολύμανση των επιφανειών και η αποφυγή της στενής επαφής με άλλους ανθρώπους, μπορεί να βοηθήσει στον περιορισμό του.
Με πληροφορίες από Time.com και Mayoclinic.com
