Σοβαρές διαστάσεις και πολιτικές προεκτάσεις έχει λάβει η παγκόσμια έλλειψη φαρμάκων. Για την ουσία και τη λύση του προβλήματος μιλούν στο Liberal δύο από τους ισχυρότερους παράγοντες της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, ο Θεόδωρος Τρύφων και η Ιουλία Τσέτη, τονίζοντας πως χρειάζεται ψυχραιμία και σύνεση από όλους.
Αυτήν τη στιγμή, περισσότερα από 230 φάρμακα λείπουν από τα ράφια των φαρμακείων. Πρόκειται κυρίως για φάρμακα που χορηγούνται για βραχυχρόνιες θεραπείες, ανάμεσά τους και βασικά παυσίπονα, σιρόπια, κλασικά αντιβιοτικά και εισπνεόμενα όπως και φάρμακα με αυξημένη παγκόσμια ζήτηση λόγω της έξαρσης των ιώσεων. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη καταγραφή του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), 156 φάρμακα βρίσκονται σε μακροχρόνια έλλειψη…
Το υπουργείο Υγείας έχει λάβει μια σειρά από μέτρα, με κυριότερο την απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών (εισαγωγή φαρμάκων και επανεξαγωγή τους σε καλύτερη τιμή) για τα φάρμακα σε έλλειψη, ενώ απειλεί με λουκέτο τις φαρμακαποθήκες που δεν τηρούν την απαγόρευση.
Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως θα χρειαστεί περίπου ενάμισης μήνας για να εξομαλυνθεί η κατάσταση.
Η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία, με 42 παραγωγικές μονάδες, είναι αυτήν τη στιγμή η «σανίδα σωτηρίας» αφού συμβάλλει σημαντικά στην εξομάλυνση των ελλείψεων, με διαρκή παραγωγή ακόμη και εμπορικά ασύμφορων σκευασμάτων.
«Εάν δεν υπήρχε η εγχώρια παραγωγή, οι ελλείψεις θα ήταν έως και 5πλασίες, ενώ θα υπήρχε πρόβλημα με τις θεραπείες χρόνιων παθήσεων, όπως η υπέρταση, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ακόμη και ο διαβήτης», αναφέρει στο Liberal ο Θεόδωρος Τρύφων, Co CEO της ELPEN, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) και Μέλος του ΔΣ της Medicines for Europe, Ευρωπαϊκής Ένωσης Γενόσημων & Βιοϊσοδύναμων Φαρμάκων.
Ο ίδιος εξηγεί πως μόνο το τελευταίο τρίμηνο, οι ελληνικές εταιρείες παρήγαγαν πάνω από 25 εκατομμύρια συσκευασίες φαρμάκων σε μηνιαία βάση, με στόχο να καλυφθούν όσο γίνεται περισσότερες, κυρίως εξωνοσοκομειακές, ανάγκες. «Συνεχίζουμε να παράγουμε, ακόμη όχι μόνο χωρίς κέρδος αλλά σε αρκετές περιπτώσεις με ζημία, για να καλύψουμε τους Έλληνες ασθενείς οι οποίοι καλό είναι να εμπιστευθούν το γιατρό και το φαρμακοποιό τους, ακολουθώντας τις οδηγίες και συμβουλές τους».
Ωστόσο, η παγκόσμια έλλειψη σε πρώτες ύλες αλλά και υλικά συσκευασίας φαρμάκων περιορίζει τις δυνατότητες της εγχώριας παραγωγής.
Οι διαχρονικά χαμηλές τιμές της ελληνικής αγοράς λειτουργούν σαν αντικίνητρο για την εισαγωγή φαρμάκων από τις πολυεθνικές εταιρείες, ενώ ευνοούν τις καθ’ όλα νόμιμες ενδοκοινοτικές παράλληλες εξαγωγές. Το υπουργείο Υγείας έχει μεν απαγορεύσει τις παράλληλες εξαγωγές των φαρμάκων που βρίσκονται σε έλλειψη, όμως οι χαμηλές τιμές στις οποίες πωλούνται τα φάρμακα στη χώρα μας θεωρούνται το τελευταίο διάστημα ασύμφορες λόγω του υψηλού ενεργειακού κόστους και του πληθωρισμού.
Την ίδια στιγμή, οι εκπρόσωποι της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας υπογραμμίζουν την ανάγκη ελάφρυνσης των υποχρεωτικών επιστροφών (clawback), ώστε οι εταιρείες να παραμείνουν βιώσιμες και λειτουργικές και να ενισχύσουν την παραγωγή τους.
«Χρειάζεται παρέμβαση σε επίπεδο προϋπολογισμού, ώστε να καλυφθεί η φαρμακευτική φροντίδα και να μπορέσουν να μειωθούν τα αντικίνητρα. Κατανοούμε τους δημοσιονομικούς περιορισμούς, όμως χωρίς δομικές παρεμβάσεις δεν μπορεί να αυξηθεί η εγχώρια παραγωγή», τονίζει ο πρόεδρος της ΠΕΦ.
Η αυτοτέλεια είναι η λύση για την Ιουλία Τσέτη, Πρόεδρο και CEO του Ομίλου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Τσέτη, φαρμακοποιό MSc, Επίτιμη Δρ. Φαρμακευτικής του ΕΚΠΑ, Γενική Γραμματέα ΔΣ του ΣΕΒ και Πρόεδρο του UN Global Compact Network Hellas.
«Παρά τις δυνατότητες παραγωγής που έχει η Ελλάδα, με δυναμικές και σύγχρονες μονάδες, δυστυχώς είμαστε εξαρτημένοι - όπως άλλωστε όλη η Ευρώπη - από τρίτες χώρες, όσον αφορά στις πρώτες ύλες και στα υλικά συσκευασίας. Επιπλέον, ο προσδοκώμενος χρόνος παράδοσης των πρώτων υλών και των υλικών συσκευασίας, έχει αυξηθεί πάρα πολύ, υπερβαίνοντας ακόμη και τους 6 μήνες.
Αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής, είναι να δημιουργούνται προβλήματα στον σχεδιασμό και στην οργάνωση της παραγωγής. Για τον λόγο αυτό, ως επικεφαλής ενός μεγάλου φαρμακευτικού Ομίλου της Ελλάδος, αλλά και ως Γενική Γραμματέας του ΔΣ του ΣΕΒ, έχω τονίσει πολλές φορές, ότι στη μετά COVID εποχή, είναι ιδιαίτερα κρίσιμο η χώρα μας, να αποκτήσει επάρκεια και αυτάρκεια στην παραγωγή της», εξηγεί η κ.Τσέτη.
Και τονίζει πως πρέπει να δημιουργηθεί «ένα νέο παραγωγικό μοντέλο με αυτοδυναμία παραγωγής πρώτων υλών, επαρκή χρηματοδότηση της έρευνας για παραγωγή νέων μορίων, βιώσιμη ανάπτυξη, συνεργασία ερευνητικών ομάδων, σύνδεση παραγωγής – καινοτομίας, παράλληλα με τη διατήρηση όσο το δυνατόν περισσότερων θέσεων εργασίας».
«Το μήνυμα για τη φαρμακοβιομηχανία είναι σαφές: Ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, επενδύσεις με αναπτυξιακό πρόσημο, έμφαση στις βιοεπιστήμες με δεδομένη τη συνεχή γήρανση των πληθυσμών, δημιουργία κατάλληλων συνθηκών ώστε η χώρα μας να γίνει πραγματικός κόμβος και οικοσύστημα έρευνας, παραγωγής και καινοτομίας, δημιουργία προστιθέμενης αξίας στα προϊόντα, βελτίωση των εξαγωγών, ορθολογική διαχείριση φυσικών πόρων, πλήρης ψηφιοποίηση διεργασιών εσωτερικού ελέγχου, αλλά και τόνωση της αγοράς εργασίας με εξειδικευμένα στελέχη».
