«Ο HIV στη δημόσια σφαίρα» ονομάζεται το πρόγραμμα το οποίο μόλις ολοκλήρωσαν τρεις από τις πιο σημαντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις της χώρας μας, ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή», το «Κέντρο Ζωής» και η PRAKSIS.
Η κοινή παρέμβαση των τριών οργανώσεων συνίσταται στον εντοπισμό παραπλανητικών «ειδήσεων» ή «πληροφοριών» σχετικά με τον HIV/AIDS, καθώς και εκφράσεων, κειμένων και δημοσίων τοποθετησεων, που οδηγούν σε κοινωνικό στιγματισμό και συμβάλουν στην περιθωριοποίηση των συνανθρώπων μας οι οποίοι ζουν με τον HIV/AIDS.
Το έργο χρηματοδοτήθηκε από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία στο πλαίσιο του Προγράμματος «Είμαστε όλοι Πολίτες», το οποίο είναι μέρος του συνολικού Χρηματοδοτικού Μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) για την Ελλάδα, γνωστού ως EEA Grants. Διαχειριστής της επιχορήγησης του προγράμματος ήταν το Ίδρυμα Μποδοσάκη. Στόχος του Προγράμματος ήταν η ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών στη χώρα μας και η ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της δημοκρατίας και της βιώσιμης ανάπτυξης.
Το liberal.gr συζητά για το πρόγραμμα «Ο HIV στη δημόσια σφαίρα» με τον υπεύθυνο Επικοινωνίας της «Θετικής Φωνής», Γιώργο Τσιακαλάκη.
Συνέντευξη στον Βασίλη Βενιζέλο
Ποιοι είναι οι αποδέκτες των παρεμβάσεων των τριών οργανώσεων, στα πλαίσια του προγράμματος;
Ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή», η «PRAKSIS» και το «Κέντρο Ζωής» έχουμε δημιουργήσει μία πλατφόρμα συνεργασίας με σκοπό την ενίσχυση και ενδυνάμωση του δημόσιου λόγου μας και τη συντονισμένη παρέμβασή μας σε περιπτώσεις λανθασμένων, στιγματικών ή στερεοτυπικών αναφορών για θέματα που σχετίζονται με το HIV/AIDS και τους ανθρώπους που ζουν με τον ιό. Αποδέκτες των παρεμβάσεων είναι άτομα που αρθρώνουν δημόσιο λόγο και διαμέσου αυτού συνδιαμορφώνουν ή επηρεάζουν την κοινή γνώμη όπως οι δημοσιογράφοι και τα πολιτικά πρόσωπα σε κεντρικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο.
Ποια είναι τα πρώτα συμπεράσματα στα οποία έχετε καταλήξει από την παρακολούθηση του Τύπου και τις παρεμβάσεις σας, σχετικά με τον λόγο για τον HIV/AIDS;
Ο δημόσιος λόγος στην Ελλάδα αναφορικά με θέματα που σχετίζονται με το HIV/AIDS ενέχει ακόμα στερεοτυπικές αντιλήψεις προηγούμενων δεκαετιών. Ωστόσο δε μπορούμε να παραγνωρίσουμε πως η κοινωνία μας κάνει μικρά έστω αλλά σταθερά βήματα προς την αποστιγματοποίηση και την κοινωνική ενσωμάτωση των ανθρώπων που ζουν με HIV, εξέλιξη απόλυτα ανάλογη της πληροφόρησης και της γνώσης που αποκτά. Ο ενημερωμένος και ευαισθητοποιημένος πολίτης αποτελεί πομπό ανεκτικότητας, αλλά πολύ δύσκολα δέκτη φοβικών και ρατσιστικών μηνυμάτων. Σε αυτό το πλαίσιο, θα λέγαμε πως τα πρώτα συμπεράσματα από την κοινή αυτή δράση των τριών οργανώσεων αποπνέουν μία συγκρατημένη αισιοδοξία πως η ελληνική κοινωνία γίνεται σταδιακά περισσότερη ανεκτική. Ιδιαίτερα οι νεότεροι σε ηλικία άνθρωποι είναι πρόθυμοι να ακούσουν τα μηνύματα που εκπέμπουμε και να αποδεχθούν και να επεξεργαστούν τα ερεθίσματα που μεταδίδουμε.
Ποιά θα λέγατε ότι είναι η αντιμετώπιση των δημοσίων παρεμβάσεών σας εκ μέρους των παραληπτών των οχλήσεών σας;
Το πνεύμα των παρεμβάσεών μας δεν είναι ποτέ επιθετικό ή επικριτικό. Ακόμη και σε περιπτώσεις καταφανώς ανακριβών αναφορών ή δηλώσεων όπως για παράδειγμα ότι ο HIV μεταδίδεται με το σάλιο, ο δημόσιος λόγος που εκφέρουμε δεν έχει σκοπό να στοχοποιήσει το πρόσωπο που εξέφρασε την άποψη, παρά να αντιπαραβάλει την ορθή πληροφόρηση. Με αυτό τον τρόπο, προτάσσοντας επιχειρήματα και όχι χαρακτηρισμούς, προσπαθούμε να κάνουμε συμμάχους τους αποδέκτες των παρεμβάσεών μας και όχι να τους τοποθετήσουμε απέναντί μας. Η στάση αυτή καθιστά συνήθως ευκολότερη την προσέγγιση και ευνοεί τον ειλικρινή διάλογο.
Θα μπορούσαμε να προσδιορίσουμε, βάσει της συγκεκριμένης εμπειρίας σας, το βασικό πρόβλημα του Τύπου και των ΜΜΕ σήμερα, σε σχέση με τον χειρισμό θεμάτων του HIV/AIDS;
Ο Τύπος αντανακλά την κοινωνία μας. Αντανακλά τους φόβους, τα στερεότυπα, τις αδυναμίες, την άγνοια του καθενός από εμάς ως μέρος ενός συνόλου. Η παραδοχή αυτή μας επιτρέπει να διακρίνουμε πιο καθαρά τα πραγματικά προβλήματα και να αναζητήσουμε από κοινού λύσεις. Πέρα όμως από αυτό, θα έλεγα πως η κύρια πηγή παραπληροφόρησης ή ενίσχυσης του στερεοτυπικού λόγου για θέματα HIV/AIDS δεν προέρχεται από το δημοσιογραφικό κόσμο, αλλά από το ανεξέλεγκτο διαδίκτυο. Ανώνυμες ιστοσελίδες ή blogs που στοχεύουν στον εύκολο εντυπωσιασμό με σκοπό την προσέλκυση επισκεπτών και συνεπώς την αύξηση των κερδών από τις διαφημίσεις, κατακλύζουν το ίντερνετ με αναληθείς ή στιγματικές ειδήσεις. Μία είδηση με τίτλο «Γνωστός τραγουδιστής κόλλησε AIDS» μπορεί μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα να αναπαραχθεί από εκατοντάδες ιστοσελίδες, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια σε εμάς να υπερασπιστούμε τα αυτονόητα, όπως το ιατρικό απόρρητο, τα προσωπικά δεδομένα ή διάκριση ανάμεσα στον HIV και το AIDS.
Γιατί επιλέξατε την κοινή δράση των τριών οργανώσεων και όχι την παράλληλη δράση; Είναι θέμα επικοινωνιακό;
Η «Θετική Φωνή», το «Κέντρο Ζωής» και η «PRAKSIS» είναι οι τρεις οργανώσεις που ασχολούνται με θέματα HIV/AIDS στην Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτύξει κοινές δράσεις, ωστόσο το συγκεκριμένο έργο αποτέλεσε μία εξαιρετική ευκαιρία να αποκτήσει η συνεργασία αυτή ακόμη πιο στέρεες βάσεις. Η Κοινωνία των Πολιτών στο σύνολό της δεν έχει την πολυτέλεια χάραξης παράλληλων δρόμων, ειδικά στις ιδιαίτερες συνθήκες διόγκωσης των κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων της περιόδου που διανύουμε.
