Μετρητής… επιτοκίων και ύφεσης έχει γίνει τελευταία η αγορά συναλλάγματος, με τους επενδυτές να επιλέγουν το συγκεκριμένο πεδίο μάχης για να «παίξουν» το country risk των χωρών. Όποια χώρα δυσκολεύεται περισσότερο από τις υπόλοιπες βλέπει το νόμισμά της να καταρρέει, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη στερλίνα, ενώ όποια χώρα δείχνει ανθεκτική βλέπει το νόμισμά της να κυριαρχεί, όπως συμβαίνει με το δολάριο.
Κυρίαρχο ρόλο, λοιπόν, παίζει χωρίς αμφιβολία το δολάριο και αρνητικοί πρωταγωνιστές είναι το ευρώ, η στερλίνα, το γεν και σχεδόν όλα τα υπόλοιπα σημαντικά νομίσματα. Και πώς θα μπορούσε να είναι άλλωστε διαφορετική η ατμόσφαιρα, όταν Γερμανία και Βρετανία βρίσκονται ήδη σε ύφεση, πριν καλά - καλά αρχίσουν τα κρύα και οι τιμές του φυσικού αερίου φτάσουν στο αποκορύφωμά τους.
Το κλίμα στην Ευρώπη είναι πραγματικά απογοητευτικό και η χθεσινή στροφή 180 μοιρών του Άντριου Μπέιλι και της Τράπεζας της Αγγλίας, αποδεικνύει ότι η κατάσταση δεν θέλει πολύ για να ξεφύγει πέρα από κάθε έλεγχο. Ενώ είχε ανακοινώσει ότι θα αρχίσει σύντομα το QT, να πουλάει δηλαδή ομόλογα στην αντίστροφη πράξη του QE, η BoE αναγκάστηκε όχι μόνο να ματαιώσει το QT, αλλά ανακοίνωσε ότι θα αγοράζει ομόλογα μεγάλης διάρκειας.
Πολύ εύστοχα, ο Μοχάμεντ Ελ-Εριάν, σχολίασε πως η κίνηση της BoE δείχνει ότι οι οικονομίες συνεχίζουν να κινούνται στον ρυθμό και την επίπλαστη ευφορία των κεντρικών τραπεζών.
Τι σχέση έχει η Βρετανία με το ευρώ; Δεν θα είναι παράλογο να δούμε παρόμοιες κινήσεις και από την ΕΚΤ τους επόμενους μήνες, όσο το κλίμα καταρρέει, και δεν είναι τυχαίο που μετά την ανακοίνωση της Τράπεζας της Αγγλίας, οι αποδόσεις των ομολόγων Ελλάδας και Ιταλίας άρχισαν να υποχωρούν.
Η κατάρρευση του κλίματος αντανακλάται σε όλους τους σχετικούς δείκτες. Χθες, ήταν η σειρά του γερμανικού δείκτη καταναλωτικού κλίματος που καταρτίζει η εξειδικευμένη στη συλλογή δεδομένων, GfK. Ο υποδείκτης των προσδοκιών υποχώρησε για τον Οκτώβριο στο -42,5 από -36,8 τον Σεπτέμβριο, που είναι το χαμηλότερο επίπεδο που έχει ποτέ καταγραφεί.
Όλη αυτή η απαισιοδοξία έχει εξήγηση. Οι καταναλωτές φοβούνται ότι τους επόμενους μήνες θα είναι τόσο μεγάλο το βάρος των ενεργειακών λογαριασμών, που ούτε οι ίδιοι θα μπορούν να το σηκώσουν, ούτε όμως και οι κυβερνήσεις θα μπορούν να το ελαφρύνουν.
Όσο αυξάνεται η πιθανότητα ύφεσης τόσο τα νομίσματα δέχονται ισχυρά πλήγματα στις αγορές. Το ευρώ διολίσθησε έως τα 0,9538 δολάρια το πρωί της Τετάρτης για να ανακάμψει μέσα στην ημέρα στα 0,9635 δολάρια και οι αναλυτές ψάχνουν… τον πάτο του ευρωπαϊκού κοινού νομίσματος.
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι το ευρώ γράφει ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου γιατί πολύ απλά τα χαμηλότερα επίπεδα που έφτασε ήταν τον πρώτο χρόνο της κυκλοφορίας του.
Έχει, λοιπόν, πιο κάτω για το ευρώ; Φυσικά και έχει, αν η ΕΚΤ αυξήσει επιθετικά τα επιτόκια και οι αγορές πιστέψουν ότι θα προκαλέσει βαθιά – και όχι ήπια όπως αναμένεται έως σήμερα - ύφεση στην Ευρώπη.
Να πούμε εδώ ότι η Γερμανία, ο άλλοτε στυλοβάτης της ευρωπαϊκής οικονομίας βρίσκεται αυτή τη φορά στο μάτι του κυκλώνα και είναι πολύ πιθανό να είναι αυτή που θα παρασύρει σε μακρά οικονομική κρίση ολόκληρη την Ένωση. Στο σενάριο ενός πιο κρύου από το αναμενόμενο χειμώνα, η Goldman Sachs προβλέπει ότι η ύφεση στην Ευρωζώνη θα φτάσει στο 3% με τη Γερμανία στο επίκεντρο.
Είναι προφανές πως όσο η Ευρώπη κυριαρχεί στην επικαιρότητα ως η οικονομία που επηρεάζεται περισσότερο από τον πόλεμο στην Ουκρανία και οι αναλυτές βλέπουν ύφεση διαρκείας, οι επενδυτές αναζητούν εναλλακτικές και βγάζουν τα χρήματά τους από το ευρώ.
Δεν είναι όμως μόνο η αδυναμία του ευρώ ή της στερλίνας που επηρεάζει τις αγορές συναλλάγματος. Είναι η δυναμική του δολαρίου αυτή που κατά βάση κινεί τα νήματα. Η Fed ήταν η πρώτη που τόλμησε να αυξήσει νωρίς τα επιτόκια και παράλληλα η αμερικανική οικονομία διαθέτει καλύτερα θεμελιώδη και βρίσκεται σχετικά μακριά από τον πόλεμο στην Ουκρανία, σε επίπεδο επιπτώσεων. Το δολάριο είναι πιο ισχυρό από ό,τι ήταν την τελευταία 20ετία και δημιουργεί κερδισμένους και χαμένους ανά την υφήλιο.
