Η άνοδος της τιμής του αμερικανικού φυσικού αερίου συνεχίζεται ακάθεκτη, φθάνοντας στο υψηλότερο σημείο από το 2008. Η μεγάλη ζήτηση από την Ευρώπη και την Ασία για LNG, η συγκρατημένη αύξηση της παραγωγής και τα σχετικά χαμηλά αποθέματα είναι κύριοι υπεύθυνοι για την αδιάκοπη άνοδο η οποία υποδαυλίζει και τον πληθωρισμό, ακριβώς την στιγμή που έχει αρχίσει ο πόλεμος εναντίον του. Αν το καλοκαίρι που έρχεται αποδειχθεί πολύ ζεστό, τα πράγματα μπορεί να γίνουν ακόμα χειρότερα.
Ο καλπασμός του αμερικανικού φυσικού αερίου συνεχίζεται. Μέσα στην εβδομάδα που πέρασε, η τιμή του έφθασε στο ψηλότερο σημείο της από το 2008, ξεπερνώντας και τα 9 δολάρια/mbtu. Πριν έναν χρόνο ήταν ελάχιστα πάνω από τα 3 δολάρια. Τον Απρίλιο και τον Σεπτέμβριο του 2020 είχε κατεβεί κοντά στα 1,80 δολάρια/mbtu. Καθ’ όλη την διάρκεια των τελευταίων δέκα ετών ποτέ δεν είχε ξεπεράσει το επίπεδο των 6 δολαρίων.
Είναι φανερό πως η αγορά φυσικού αερίου στις ΗΠΑ έχει αλλάξει εντελώς συμπεριφορά, και αυτό έχει σοβαρές συνέπειες στην καθημερινή ζωή των Αμερικανών πολιτών αλλά και των επιχειρήσεων, αφού το φυσικό αέριο παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Energy Information Association, μίας ομοσπονδιακής υπηρεσίας των ΗΠΑ, για το 2021 λίγο περισσότερο από το 38% της ηλεκτρικής ενέργειας παρήχθη από φυσικό αέριο. Εκτός αυτού όμως πολλές βιομηχανίες χρησιμοποιούν απευθείας το φυσικό αέριο ως πηγή παραγωγής ενέργειας για τα εργοστάσιά τους.
Τον βασικό λόγο για την άνοδο της τιμής του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ τον έχουμε αναφέρει στο πρόσφατο παρελθόν (Αμερικανικό φυσικό αέριο: Το σχέδιο Μάρσαλ που θα σώσει την Ευρώπη | Liberal Markets), Είναι η τεράστια αύξηση της ζήτησης για το αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο, η οποία βεβαίως οφείλεται στην αγωνιώδη ευρωπαϊκή προσπάθεια απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Όπως είχαμε επίσης δει πρόσφατα, η μεγάλη ζήτηση για το αμερικανικό LNG έχει προκαλέσει την έναρξη εφαρμογής επενδυτικών για την επέκταση της δυναμικότητας των εγκαταστάσεων υγροποίησης του αερίου στις ακτές των ΗΠΑ, πράγμα που σημαίνει πως η αμερικανική παραγωγή φυσικού αερίου θα έχει εξασφαλισμένη μεγάλη ζήτηση για πολλά χρόνια ακόμα. Αυτή που δεν φαίνεται να μην είναι εξασφαλισμένη αυτή την στιγμή είναι όμως η αύξηση της προσφοράς, η αύξηση δηλαδή της παραγωγής σε τέτοιο βαθμό που να μπορεί να ικανοποιήσει άνετα την ζήτηση για την επόμενη πενταετία, μέχρι δηλαδή να αρχίσει να μειώνεται η ζήτηση για το φυσικό αέριο όταν αυξηθεί σημαντικά η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Αυτό εξηγεί την σταδιακή σύγκλιση μεταξύ των τιμών του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ, την Ασία και την Ευρώπη, καθώς οι διαφορές μεταξύ τους φαίνεται να μειώνονται. Αυτές τις ημέρες το ευρωπαϊκό φυσικό αέριο έχει περίπου τριπλάσια τιμή από αυτή του αμερικανικού ενώ πριν μερικούς μήνες κόστιζε πάνω από έξι φορές παραπάνω.
Εκτός από τον θεμελιώδη λόγο που εξετάσαμε παραπάνω, υπάρχουν και άλλοι, πιο προσωρινής φύσης. Ο πρώτος είναι το γεγονός πως η παρατεταμένη ξηρασία στις δυτικές ΗΠΑ έχει δημιουργήσει πρόβλημα στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια, πράγμα που αυξάνει την ζήτηση για αέριο.
Ο δεύτερος, ο οποίος έχει άμεση σχέση με τον πρώτο, είναι πως η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια μέσα στο καλοκαίρι που έρχεται αναμένεται να είναι αρκετά αυξημένη, αφού αυτό αναμένεται πάλι να είναι πολύ ζεστό.
Ο τρίτος είναι πως τα αποθέματα αερίου στις δεξαμενές μέσα στην χώρα είναι σημαντικά χαμηλότερα από τα συνηθισμένα για την εποχή επίπεδα. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του CNBC, τα αποθέματα είναι κατά 17% χαμηλότερα από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας για το τέλος του Μαΐου.
Κοιτάζοντας μπροστά, δεν φαίνεται πολύ λογικό να περιμένουμε σημαντική μείωση της τιμής του αμερικανικού φυσικού αερίου, για τους λόγους που προαναφέραμε αλλά και για έναν ακόμα. Την επιστροφή της κινεζικής ζήτησης για LNG. Όπως αναφέρεται σε σχετικό ρεπορτάζ του Bloomberg, ο σχετικά ήπιος ασιατικός χειμώνας και η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας εξ αιτίας των περιοριστικών μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας έχουν κρατήσει την ζήτηση από την Κίνα σε σχετικά χαμηλά επίπεδα.
Αυτό μπορεί να βοήθησε την Ευρώπη να προμηθευθεί LNG χωρίς να ωθήσει τις τιμές ακόμα πιο πάνω, αλλά αυτή την στιγμή δημιουργεί έναν πολύ λογικό φόβο: πως μόλις η Κίνα αρχίσει να αυξάνει τις παραγγελίες της θα μεγαλώσει πολύ ο ανταγωνισμός μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Αν συμβεί αυτό, είναι προφανές πως θα επηρεάσει και το αμερικανικό φυσικό αέριο, δεδομένου του ότι δεν υπάρχει πλεονάζουσα παραγωγή που να μπορεί να καλύψει γρήγορα την ζήτηση.
Όπως και να δούμε την κατάσταση, οι αμερικανοί καταναλωτές και οι επιχειρήσεις της χώρας δεν πρέπει να τρέφουν και πολλές ελπίδες για σημαντική και διατηρήσιμη πτώση της τιμής του φυσικού αερίου. Ούτε για μείωση του κόστους της ενέργειας γενικότερα, αφού και το πετρέλαιο αρνείται (προς το παρόν τουλάχιστον) να πέσει, ενώ η βενζίνη και το ντίζελ βρίσκονται και αυτά σε πολύ υψηλές τιμές, (τα διυλιστήρια των ΗΠΑ έχουν αυξήσει πολύ τις εξαγωγές τους για να καλύψουν την απουσία των ρωσικών προϊόντων διύλισης).
Στην περίπτωση της βενζίνης μπορεί να δούμε μία αποκλιμάκωση των τιμών, αφού η ζήτηση φαίνεται πως έχει αρχίσει να μειώνεται, τουλάχιστον σύμφωνα με τις πληροφορίες του Barron’s, αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο πως η τιμή θα πέσει ουσιαστικά. Το κόστος των καυσίμων και της ηλεκτρικής ενέργειας είναι ένας από τους μεγαλύτερους πονοκεφάλους, όχι μόνο των καταναλωτών και των επιχειρήσεων αλλά και των κεντρικών τραπεζών και ειδικότερα της αμερικανικής Fed, η οποία έχει ξεκινήσει την εκστρατεία της για την τιθάσευση του πληθωρισμού.
Όπως έχουμε μάθει από τις ανακοινώσεις των οικονομικών αποτελεσμάτων των αμερικανικών επιχειρήσεων και τις διάφορες μηνιαίες επίσημες στατιστικές αναλύσεις για την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών, κάποια πρώτα σημάδια για συγκράτηση της ανόδου των τιμών έχουν αρχίσει να φαίνονται. Όσο όμως οι τιμές των καυσίμων, και γενικότερα το ενεργειακό κόστος, παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα, το έργο της Fed και του Τζέι Πάουελ θα δυσκολεύει πολύ.
Δυστυχώς για όσους δεν παράγουν φυσικό αέριο, το καλοκαίρι αναμένεται δύσκολο και επικίνδυνο. Για να δούμε ουσιαστική ανακούφιση από αυτό το μέτωπο, θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να μην έχουμε πολύ ζεστό καλοκαίρι. Όχι μόνο στις ΗΠΑ αλλά στην Ευρώπη και την Ασία, από την στιγμή που η αμερικανική αγορά φυσικού αερίου έχει αρχίσει πλέον να διεθνοποιείται.
Επίσης, θα πρέπει να μην επιβεβαιωθούν οι ανησυχίες για απότομη αύξηση της ζήτησης από την Κίνα. Αν συμβούν αυτά τα δύο, σίγουρα η τιμή του αερίου θα σταματήσει την συνεχή άνοδο και μάλλον θα υποχωρήσει. Ακόμα όμως και αν γίνει αυτό, προς το τέλος του Αυγούστου θα αρχίσει η παραδοσιακή απασχόληση όσων ασχολούνται με την αγορά του αμερικανικού φυσικού αερίου: η προσπάθεια πρόβλεψης του αριθμού και της έντασης των τυφώνων που θα πλήξουν την περιοχή του κόλπου του Μεξικού όπου βρίσκεται συγκεντρωμένο ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής φυσικού αερίου.
Μακάρι να μην έχουμε μία βαριά χρονιά, όλοι θυμόμαστε τις τεράστιες καταστροφές και τον μεγάλο αριθμό θυμάτων από τυφώνες, όπως η Κατρίνα το 2005 και άλλοι πολλοί. Είμαστε σίγουροι όμως πως αυτή την φορά οι ειδικοί τυφωνολόγοι θα είναι περιζήτητοι και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου, όχι μόνο στην περιοχή του κόλπου του Μεξικού και στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων. Αφήσαμε για το τέλος μία μάλλον μικρής πιθανότητας εξέλιξη, την επιβολή περιορισμών στις εξαγωγές φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ.
Δεν είναι κάτι που θα συμβεί πολύ εύκολα αλλά δεν μπορούμε να αποκλείσουμε εντελώς αυτό το ενδεχόμενο, αφού ήδη έχουν αρχίσει οι σχετικές πιέσεις προς τον πρόεδρο Μπάιντεν από μέλη του Κονγκρέσου που πιστεύουν πως κάτι τέτοιο θα έριχνε τις τιμές μέσα στην χώρα και θα ανακούφιζε τους αμερικανούς πολίτες, και ψηφοφόρους. Υποθέτουμε πως αυτό δεν θα συμβεί, αν συνέβαινε πάντως όντως θα ανακούφιζε τους αμερικανούς πολίτες, αλλά θα ήταν ένας νέος εφιάλτης για τους Ευρωπαίους.
