Παρά το γεγονός ότι η μητέρα των αγορών χτύπησε για 52η φορά νέο ιστορικό υψηλό, οι ευρωπαϊκές αγορές είναι στην καλύτερη περίπτωση στη φάση συντήρησης των κεκτημένων.
Ένας εκ των κύριων αρωγών αυτής της προσπάθειας είναι οι επιδόσεις των μετοχών του αμυντικού κλάδου, οι οποίες όπως φαίνεται θα διατηρήσουν momentum και το 2025.
Βλέπετε, οι προϋπολογισμοί των εξοπλισμών των ευρωπαϊκών κρατών και όχι μόνο, θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα.
Με το Συμβούλιο της Ομοσπονδίας - το άνω σώμα του ρωσικού κοινοβουλίου - να εγκρίνει την προηγούμενη εβδομάδα το προσχέδιο του προϋπολογισμού για την περίοδο 2025- 2027, με κατακόρυφη άνοδο των αμυντικών δαπανών σε ποσοστό 30%, η Ευρώπη δεν φαίνεται να έχει πολλές επιλογές.
Ο προϋπολογισμός του 2025 της Ρωσίας προβλέπει ότι οι αμυντικές δαπάνες θα φτάσουν σχεδόν τα 119 δισ. ευρώ με τη σημερινή ισοτιμία. Πρόκειται για ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 6% του ρωσικού ΑΕΠ.
Και όλα αυτά μετά την κάθετη αύξηση των αμυντικών δαπανών της Ρωσίας το 2024 κατά σχεδόν 70% σε ετήσια βάση! (σ.σ: Oι αμυντικές δαπάνες μαζί με τις επενδύσεις για την ασφάλεια, ανήλθαν το 2024 στο 8,7% του ΑΕΠ της χώρας, για πρώτη φορά μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης).
Δεν είναι όμως μόνο το ύψος των αμυντικών δαπανών της Ρωσίας που προβληματίζει τα ευρωπαϊκά κράτη.
Η Ρωσία δεν χρησιμοποιεί μόνο μη επανδρωμένα αεροσκάφη κινεζικής και ιρανικής κατασκευής στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας, αλλά και βαλλιστικούς πυραύλους, όπως και στρατιώτες από τη Βόρειο Κορέα. Σύμφωνα μάλιστα με τους Financial Times, σύντομα θα δούμε Χούθι να πολεμούν στο πλευρό των Ρώσων στρατιωτών στην Ουκρανία.
Ως εκ τούτου, η κατάσταση ασφαλείας σε όλη την Ευρώπη είναι ιδιαίτερα τεταμένη και κυρίως στις χώρες της Βαλτικής.
Οι χώρες που βρίσκονται ακριβώς δίπλα στη Ρωσία έχουν ήδη αυξήσει σημαντικά τις αμυντικές τους δαπάνες, με τη Φινλανδία και τη Σουηδία να έχουν επιπλέον ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Αλλά και σε ευρύτερο επίπεδο, η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπό την ηγεσία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει θέσει την ασφάλεια ως μια από τις τρεις βασικές προτεραιότητες της επόμενης πενταετίας.
Μάλιστα, η Πρόεδρος της Επιτροπής, κατά την ομιλία της την προηγούμενη εβδομάδα στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, υποστήριξε ότι η «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας» της Ευρώπης θα χτιστεί στους τρεις Πυλώνες της έκθεσης Ντράγκι. Ο πρώτος πυλώνας είναι το κλείσιμο του χάσματος της καινοτομίας με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Ο δεύτερος, είναι ένα κοινό σχέδιο για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και την ανταγωνιστικότητα.
Ο τρίτος, είναι η αύξηση της ασφάλειας και η μείωση των εξαρτήσεων, προκειμένου η Ευρώπη να είναι σε θέση να διαδραματίσει ισχυρότερο ρόλο όχι μόνο στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, αλλά και σε ένα μεγάλο μέρος της Αφρικής. Και όπως είπε ξεκάθαρα στο Κοινοβούλιο η πρόεδρος της Επιτροπής: «Η Ρωσία ξοδεύει έως και το 9% του ΑΕΠ της για την άμυνα, ενώ η Ευρώπη ξοδεύει κατά μέσο όρο 1,9%. Οι αμυντικές μας δαπάνες πρέπει να αυξηθούν. Χρειαζόμαστε μια ενιαία αγορά άμυνας. Πρέπει να ενισχύσουμε την αμυντική βιομηχανική βάση. Πρέπει να βελτιώσουμε τη στρατιωτική μας κινητικότητα. Και χρειαζόμαστε κοινά ευρωπαϊκά σχέδια για την άμυνα».
Πιο ξεκάθαρη τοποθέτηση δεν μπορούσε να κάνει η Πρόεδρος της Επιτροπής και μάλιστα λίγο πριν παρουσιάσει τον πρώτο Ευρωπαίο Επίτροπο για την Άμυνα, τον πρώην πρωθυπουργό της Λιθουανίας, Άντριους Κουμπίλιους.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι, δεδομένου ότι δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο καθώς «οι απειλές είναι σοβαρές», η νέα Επιτροπή θα παρουσιάσει τις επόμενες 100 ημέρες τη «Λευκή Βίβλο» για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας. Τόνισε επίσης όλο νόημα ότι «Θέλουμε την Ουκρανία ως μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης» και ότι το όνειρο της Ευρώπης εκτείνεται στα Δυτικά Βαλκάνια, στην Ουκρανία, στη Μολδαβία και όχι μόνο. Η δέσμευση της Ευρώπης σε αυτές τις χώρες θα παραμείνει ισχυρή, παρά τις προσπάθειες της Ρωσίας να σταματήσει το ευρωπαϊκό μέλλον τους.
Η δέσμευση αυτή προφανώς θα έχει αντίκτυπο και στις μετοχές των πολεμικών βιομηχανιών της Ευρώπης, οι οποίες ήδη διαγράφουν υψηλές πτήσεις. Η μετοχή της γερμανικής Rheinmetall αυξήθηκε κατά 108% από την αρχή του χρόνου και η ιταλική Leonardo κατά 67%. H σουηδική Saab σημειώνει άνοδο 55% μέσα στο 2024, η γαλλική Safran άνοδο 37% και η ισπανική Ιndra 18%, ενώ διορθωμένες από τα φετινά υψηλά τους είναι οι Αirbus με άνοδο 4,5% από την αρχή του έτους, Thales με άνοδο 6% και η κυπριακή Τheon International με άνοδο 7% από την αρχή του έτους.
Οι τάσεις για τον κλάδο
Κατά το παρελθόν, η αεροδιαστημική και η αμυντική βιομηχανία αντιμετώπισε διάφορες προκλήσεις, από ζητήματα της αλυσίδας εφοδιασμού έως ελλείψεις ταλέντων και παραγωγής.
Ωστόσο, τα τελευταία τρία χρόνια ο κλάδος σημείωσε σημαντική πρόοδο.
Καταρχάς, στον εμπορικό τομέα, η ζήτηση για αεροπορικά ταξίδια ανέκαμψε πλήρως από την πτώση της πανδημίας της COVID-19. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών, η ζήτηση για παγκόσμια αεροπορική επιβατική κίνηση, μετρούμενη σε επιβατικά χιλιόμετρα, αναμένεται να αυξηθεί κατά 11,6% το 2024 σε σύγκριση με το 2023.
Στην άμυνα, οι γεωπολιτικές εντάσεις συνεχίζονται και ως εκ τούτου, οι χώρες αυξάνουν τις αμυντικές δαπάνες σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμφωνα με το SIPRI - Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης - περίπου 59 χώρες βρίσκονταν σε πόλεμο το 2022, αυξημένες κατά 27 σε σύγκριση με το 2019.
Ως αποτέλεσμα, οι αμυντικές δαπάνες ξεπέρασαν τα 2,4 τρισ. δολάρια το 2023, ενώ εντυπωσιακά αναμένονται και τα στοιχεία για το έτος 2024.
Αυτές οι τάσεις αναμένεται να συνεχιστούν και το 2025. Μόνο στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση Μπάιντεν ζήτησε προϋπολογισμό 849,8 δισ. δολαρίων ΗΠΑ για το Υπουργείο Άμυνας (DoD) για το οικονομικό έτος 2025.
Επιπλέον, το 2025 είναι ένα έτος κατά το οποίο η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι πιθανό να συμβάλει στην επιτάχυνση της προόδου στον κλάδο σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης των υπηρεσιών aftermarket, ήτοι των υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής και της βελτιστοποίησης της αλυσίδας εφοδιασμού.
Η αναζωπύρωση των αεροπορικών ταξιδιών τον περασμένο χρόνο αύξησε σημαντικά τη ζήτηση για νέα αεροσκάφη. Καθώς οι εταιρείες αεροδιαστημικής και αμυντικής βιομηχανίας αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού και μειωμένη διαθεσιμότητα στόλου, η ανάγκη για παράταση της διάρκειας ζωής των υπαρχόντων εμπορικών αεροσκαφών αυξάνεται.
Ένας τρόπος για να επιμηκυνθεί η λειτουργική διάρκεια ζωής των αεροσκαφών είναι μέσω της αποτελεσματικής συντήρησης και γενικής επισκευής. Η Τεχνητή Νοημοσύνη και η μηχανική μάθηση αποτελούν βασικά εργαλεία προκειμένου να βελτιωθούν σε χρόνο και κόστος αυτές οι υπηρεσίες.
Επιπλέον, ένας σημαντικός καταλύτης για τη βιομηχανία είναι η συνεχής και αυξανόμενη εστίαση στην τεχνολογία πυραύλων, τα μη επανδρωμένα συστήματα και την οικονομία του διαστήματος.
Μαίρη Βενέτη
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.