Η τσουλήθρα της στερλίνας έναντι του δολαρίου, σε επίπεδο που είχε να επισκεφτεί από το 1985, έχει πυροδοτήσει ανησυχίες για ενδεχόμενο καθοδικό σπιράλ που μπορεί να κλονίσει την εμπιστοσύνη στα βρετανικά περιουσιακά στοιχεία και να προκαλέσει κρίση στο ισοζύγιο πληρωμών της χώρας.
Παρόλο που οι διαχειριστές κεφαλαίων, οι αναλυτές και οι αξιωματούχοι θεωρούν το σενάριο αυτό απίθανο, εκτιμούν ότι το βρετανικό νόμισμα θα γίνει φθηνότερο πριν επιστρέψουν οι αγοραστές.
Την προηγούμενη εβδομάδα η στερλίνα έπεσε στα $1.1407, λόγω των ανησυχιών στους επενδυτικούς κύκλους για τις προοπτικές της οικονομίας, με τη νέα πρωθυπουργό Λιζ Τρας στα ηνία, ενόψει νέου πακέτου ύψους 100 δισ. στερλινών για να χρηματοδοτηθούν οι επιδοτήσεις των λογαριασμών ενέργειας, που σημαίνει μεγάλη αύξηση του δανεισμού της κυβέρνησης.
Η στερλίνα έχει χάσει 10% της αξίας της από τον Ιούνιο, μεγάλη απώλεια στην αγορά των ισοτιμιών. Η νέα πρωθυπουργός Τρας σχεδιάζει επίσης να μειώσει τη φορολογία και να αυξήσει τις δημοσιονομικές δαπάνες, πιστεύοντας ότι αυτό θα τονώσει την οικονομική δραστηριότητα σε μια φάση διψήφιου πληθωρισμού.
Η ισοτιμία της στερλίνας έχει κάνει μεγάλη κίνηση τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς οι επενδυτές προβλέπουν ύφεση που θα είναι βαθύτερη στην περίπτωση της Βρετανίας και ποντάρουν σε περαιτέρω εξασθένηση του νομίσματος.
Η Βρετανία θα βρεθεί αντιμέτωπη με χαμηλότερη ανάπτυξη και πιο επίμονο πληθωρισμό από ό,τι οι άλλες μεγάλες οικονομίες το 2023, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η Goldman Sachs εκτιμά ότι η οικονομία της θα συρρικνωθεί 0,6% τον επόμενο χρόνο.
Η στερλίνα μπορεί να είναι φτηνή, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα γίνει φθηνότερη. Οικονομολόγοι όπως ο Mohamed El-Erian βλέπουν την ισοτιμία της να υποχωρεί στα $1.10, που σημαίνει περαιτέρω διολίσθηση 4% από τα τρέχοντα επίπεδα.
Στην Capital Economics εκτιμούν ότι μπορεί να τεστάρει το ιστορικό της χαμηλό των $1.05 όπου έπεσε τον Μάρτιο του 1985, λίγο πριν την απόφαση των χωρών του G7 να παρέμβουν για να συγκρατήσουν την ισχύ του δολαρίου την εποχή της διακυβέρνησης του προέδρου Ρήγκαν στις ΗΠΑ. Η συμφωνία αυτή έμεινε στην ιστορία ως το «Plaza Accord».
Η εξασθένηση της στερλίνας έχει προκαλέσει συζητήσεις παρόμοιες με αυτές που κυριάρχησαν μετά το δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit, με τη μεταβλητότητα του νομίσματος να μεγαλώνει.
Η Deutsche Bank προειδοποίησε πρόσφατα ότι το ρίσκο μιας κρίσης στο ισοζύγιο πληρωμών δεν πρέπει να υποτιμάται. Υπάρχει βέβαια και η αντίθετη άποψη που θεωρεί την κινδυνολογία αυτή υπερβολική.
Ο Αύγουστος ήταν ένας από τους χειρότερους μήνες για τα βρετανικά ομόλογα με τους επενδυτές να τα ξεφορτώνονται. Η απόδοση στα 10ετη ομόλογα αυξήθηκε στο 3,15%, στο υψηλότερο επίπεδο από το 2011.
Η Βρετανία έχει αντιμετωπίσει κρίσεις στο ισοζύγιο πληρωμών στο παρελθόν και οι υποτιμήσεις της στερλίνας έπαιξαν ρόλο στην πτώση προηγούμενων συντηρητικών κυβερνήσεων. Το 1992 η στερλίνα κατέρρευσε και η Βρετανία αναγκάστηκε να εξέλθει από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Ισοτιμιών.
Σε μια προσπάθεια τόνωσης της εμπιστοσύνης των επενδυτών ο νέος υπουργός Οικονομικών Kwasi Kwarteng της κυβέρνησης Τρας δήλωσε ότι θέλει να διασφαλίσει την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας.
Σύμφωνα με τον Andrew Sentence, πρώην αξιωματούχο της Τράπεζας της Αγγλίας και νυν σύμβουλο της Cambridge Econometrics, οι κρίσεις στο ισοζύγιο πληρωμών ήταν περιπέτειες του παρελθόντος και συνέπεια της προσπάθειας της Τράπεζας της Αγγλίας να κρατήσει την αξία του νομίσματος. Ωστόσο, εκτιμά ότι η κεντρική τράπεζα θα πρέπει να ανησυχεί περισσότερο με τη διολίσθηση της στερλίνας από ό,τι δείχνει.
Ό,τι τιμολογείται σε δολάρια έχει αυξηθεί 14% φέτος και αυτός ο εισαγόμενος πληθωρισμός δημιουργεί πρόβλημα και πιέζει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.
Οι προοπτικές της στερλίνας τελικά θα εξαρτηθούν από την κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας και από το αν οι πολιτικές της κυβέρνησης Τρας θα καταφέρουν να περιορίσουν το βάθος και τη διάρκεια της ύφεσης.
Αν δεν πέσει ο πληθωρισμός, μια πιο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική θα φέρει σφιχτότερη νομισματική πολιτική. Οι προσδοκίες στην αγορά για το πού θα κορυφωθούν τα βρετανικά επιτόκια βλέπουν την περιοχή του 4,3% τον Ιούνιο του 2023 από το τρέχον επίπεδο του 1,75% αλλά η στερλίνα δεν έχει πάρει τα πάνω της.
Αν η Τράπεζα της Αγγλίας κινηθεί πιο επιθετικά στις επόμενες συνεδριάσεις αυτό μπορεί να βοηθήσει την ισοτιμία της στερλίνας.
