H ύφεση κυκλώνει τις δυτικές οικονομίες
Shutterstock
Shutterstock

H ύφεση κυκλώνει τις δυτικές οικονομίες

Tα βλέμματα όλων μπορεί να είναι στραμμένα στις διαπραγματεύσεις για το πλαφόν του αμερικανικού χρέους, οι οποίες για άλλη μια φορά χθες κατέληξαν σε αδιέξοδο, εντούτοις oι δείκτες της μεταποίησης-PMI- μας αφηγούνται τη δική τους ιστορία. 

Ήπια ή όχι οι πιθανότητες της ύφεσης αυξάνονται και οι ισορροπίες της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής είναι πιο πολύτιμες από ποτέ, μιας και είναι αυτές που ως έναν μεγάλο βαθμό θα καθορίσουν το βάθος μιας ενδεχόμενης ύφεσης

Οι δύο βασικοί λόγοι για τους οποίους ο PMI είναι ένας από τους σημαντικότερους οικονομικούς δείκτες είναι: 

1) Η ισχυρή συσχέτιση του με το ΑΕΠ. Η συνιστώσα δε του ΑΕΠ με την οποία συνδέεται στενότερα είναι εκείνη των επενδύσεων.

Δεδομένης της σημασίας των τομέων της μεταποίησης, των υπηρεσιών και των κατασκευών, οι οικονομολόγοι και οι επιχειρήσεις τον χρησιμοποιούν όχι μόνο για την αξιολόγηση των συγκεκριμένων κλάδων αλλά και για να μετρήσουν την απόδοση της οικονομίας στο σύνολό της.

2) Μας δίνει πληροφορίες σχετικά με την απόδοση της αγοράς τη στιγμή της δημοσίευσης. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη λήψη άμεσων αποφάσεων που σχετίζονται με τη βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη, την πιθανή κατεύθυνση των τιμών των εμπορευμάτων και τις τρέχουσες επιχειρηματικές δαπάνες.

Από αυτή την άποψη, το πλεονέκτημα που απολαμβάνει ο PMI σε σχέση με τα στοιχεία του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος -ΑΕΠ- είναι ότι ενώ τα επίσημα, δημοσιευμένα από την κυβέρνηση στοιχεία ενδέχεται να υστερούν σε σχέση με την οικονομία κατά τρεις μήνες, ο PMI μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πρόβλεψη αυτών των μετέπειτα στατιστικών στοιχείων, αλλά και για την έγκαιρη ανάληψη αποφάσεων σχετικά με τις προγραμματισμένες επιχειρηματικές δαπάνες. 

Εν ολίγοις οι δείκτες PMI στοχεύουν στον γρήγορο εντοπισμό των τάσεων της αγοράς και πάνω από από όλα των σημείων καμπής τους, δίνοντας πολύτιμα στοιχεία στους φορείς της νομισματικής πολιτικής, δηλαδή στις Κεντρικές Τράπεζες οι οποίες είναι και αυτές που καθορίζουν το ύψος των επιτοκίων.

Τι μας έδειξαν τα στοιχεία για τον Μάιο

Οι δημοσιεύσεις των στοιχείων PMI στις ΗΠΑ συνοδεύτηκαν χθες ως επί το πλείστον με τον τίτλο: «Σε υψηλό 13 μηνών σκαρφάλωσε τον Μάιο ο ρυθμός της οικονομικής ανάπτυξης στις ΗΠΑ». 

Με μια πρώτη ματιά ο τίτλος είναι αντιπροσωπευτικός. Σύμφωνα με τα αρχικά στοιχεία της έρευνας, ο σύνθετος δείκτης PMI της S&P Global για την παραγωγή σκαρφάλωσε στο υψηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2022 στο 54,5 τον Μάιο, από 53,4 τον Απρίλιο. (σ.σ: Οι μετρήσεις πάνω από το 50 αντανακλούν πόσο γρήγορα επεκτείνεται ο τομέας στον οποίο εστιάζει ο δείκτης, ενώ αντίθετα, εκείνες κάτω από το 50 αντικατοπτρίζουν το πόσο γρήγορα συρρικνώνεται).

Με μια δεύτερη ματιά όμως στους επιμέρους δείκτες ανακαλύπτει κανείς ότι η απόκλιση μεταξύ της μεταποίησης και του κλάδου των υπηρεσιών διευρύνθηκε εκ νέου. 

Για τον κλάδο των υπηρεσιών, ο δείκτης για την επιχειρηματική δραστηριότητα σκαρφάλωσε στις 55,1 μονάδες από 53,6 τον Απρίλιο. Πρόκειται για υψηλό 13 μηνών και αντικατροπτίζει την ισχυρή αύξηση της ζήτησης για τις εταιρείες του κλάδου των υπηρεσιών. Στην κορυφή δε αυτής της αύξησης βρίσκονται οι ταξιδιωτικές υπηρεσίες και οι υπηρεσίες αναψυχής.  

Στον αντίποδα όμως, ο μεταποιητικός δείκτης PMI υποχώρησε σε χαμηλό τριών μηνών στις 48,5 από τις 50,2 μονάδες του Απριλίου, διολισθαίνοντας κάτω από το επίπεδο που διαχωρίζει την επέκταση της δραστηριότητας από τη συρρίκνωση.  

Ο δείκτης για την παραγωγή στη μεταποίηση υποχώρησε επίσης σε χαμηλό δύο μηνών, στο 51,0 τον Μάιο από 52,4 τον Απρίλιο, αλλά τουλάχιστον παρέμεινε πάνω από το όριο του 50.

Είναι προφανές ότι σε αντίθεση με τις επιχειρήσεις στον κλάδο των υπηρεσιών, οι μεταποιητικές επιχειρήσεις συνεχίζουν να παλεύουν με αρκετές αντιξοότητες. Οι γεμάτες αποθήκες με την ταυτόχρονη έλλειψη νέων παραγγελιών είναι δύο εκ των βασικότερων. 

Στην Ευρωζώνη πάνω κάτω η εικόνα δεν είναι ιδιαίτερα διαφοροποιημένη, καθώς και εδώ οι δαπάνες κατευθύνονται στις υπηρεσίες.

Ο σύνθετος PMI επιχειρηματικής δραστηριότητας της Ευρωζώνης παρέμεινε σε τροχιά ανάπτυξης για πέμπτο διαδοχικό μήνα, αλλά με βραδύτερο ρυθμό. Πιο συγκεκριμένα, μειώθηκε στο 53,3 τον Μάιο από 54,1 τον Απρίλιο. (σ.σ: Οι αναλυτές ανέμεναν μέτρηση γύρω στις 53,5 μονάδες). 

Ο κλάδος των υπηρεσιών ήταν και εδώ ο πρωταγωνιστής, καθώς διαμορφώθηκε στις 55,9 μονάδες έναντι των 56,2 μονάδων του Απριλίου, με τους αναλυτές να ανέμεναν μόλις 55,5 μονάδες. Αντίθετα, η μέτρηση για τον κλάδο της μεταποίησης στην Ευρωζώνη ήταν κάτω από τις 50 μονάδες, στις 44,6 μονάδες από 45,8 μονάδες τον Απρίλιο και κάτω από τις προσδοκίες των αναλυτών για 46 μονάδες. 

Η μόνη φωτεινή εξαίρεση όσον αφορά την ανάπτυξη του μεταποιητικού κλάδου ήταν η Ιαπωνία. 

Στην Ιαπωνία ο δείκτης υπηρεσιών PMI αυξήθηκε τον Μάιο στο υψηλό των 56,3, μονάδων από τις 55,4 μονάδες του Απριλίου ενώ ο αντίστοιχος δείκτης μεταποίησης επανήλθε υψηλότερα των 50 μονάδων για πρώτη φορά από τον Οκτώβριο του 2022, στις 50,8 μονάδες από τις 49,5 του Απριλίου. (σ.σ: Kρατάμε αυτό το στοιχείο στο πίσω μέρος του μυαλού μας καθώς θα επανέλθουμε σε αυτό αύριο, εξηγώντας την αγάπη και την επενδυτική αφοσίωση του Μπάφετ για την Ιαπωνία). 

Το αφήγημα των εμπορευματοκιβωτίων 

Μετά την ανακοίνωση των χθεσινών στοιχείων λοιπόν βλέπει κανείς με «άλλο μάτι» την έκθεση της Deutsche Bank, η οποία αν και αναφερόταν στην ανάγκη να είναι περισσότερο επιλεκτικοί οι επενδυτές στις ευρωπαϊκές μετοχές του κλάδου των luxury ειδών, εντούτοις περιείχε μια γενικότερη και δραματική προειδοποίηση για την επιβράδυνση της ανάπτυξης των ΗΠΑ.

Με τη σειρά της η αγορά εμπορευματοκιβωτίων έχει το δικό της αφήγημα.

Τα εμπορευματοκιβώτια που συσσωρεύονται στα λιμάνια και η απότομη πτώση της ζήτησης αλλά και της παραγωγής τους, προειδοποιούν για τα σύννεφα της ύφεσης που αυξάνονται. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του οίκου Drewry, η παραγωγή εμπορευματοκιβωτίων μειώθηκε κατά 71%. Από 1,06 εκατομμύρια κουτιά το πρώτο τρίμηνο του 2022, φέτος το αντίστοιχο τρίμηνο μειώθηκαν σε 306.000. 

Την ίδια στιγμή, μεγάλες ποσότητες άδειων εμπορευματοκιβωτίων αναμένεται να συνεχίσουν να συσσωρεύονται στα λιμάνια της Ασίας κατά τη διάρκεια του 2023, ενώ και ο σύνθετος δείκτης China Containerized Freight Index - αποτυπώνει την πορεία των φορτίων και ναύλων από τα κινεζικά λιμάνια εμπορευματοκιβωτίων σε 12 ναυτιλιακές διαδρομές σε όλο τον κόσμο – συνεχίζει να υποχωρεί και πλέον βρίσκεται στις 946,18 μονάδες.

Αν και όπως φαίνεται και στο πρώτο διάγραμμα- παρατηρείστε μεταξύ άλλων την επίδοση της Ιαπωνίας σε σχέση με τις άλλες περιοχές- η πτώση προέρχεται από τα εξαιρετικά υψηλά επίπεδα της περιόδου της πανδημίας, όπου οι στρεβλώσεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες λόγω των lockdowns οδήγησαν σε μια ισχυρή ζήτηση, με ταυτόχρονη έλλειψη εμπορευματοκιβωτίων και μεγάλη συμφόρηση στα λιμάνια, εντούτοις, αν οι δείκτες αρχίσουν να χάνουν και τα προ-πανδημίας επίπεδα, σαφώς ο προβληματισμός και οι ανησυχίες για μια ύφεση θα μεγαλώσουν.

Στο δεύτερο διάγραμμα είναι σαφή τα επίπεδα κάτω από τα οποία δεν πρέπει να δούμε υποχώρηση των δεικτών, αν θέλουμε να ελπίζουμε για μια ήπια επιβράδυνση.

 

Αποποίηση Ευθύνης

Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά,συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.