Παρά την εμπορική συμφωνία που επετεύχθη την Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ευρωπαϊκής Ένωσης, η βρετανική λίρα «είδε» φωτογραφικά τον μέσο κινητό των 200 ημερών-1,1130- και εκεί που οι traders ήταν έτοιμοι για το μεγάλο στοίχημα του εβδομαδιαίου διαγράμματος, ήτοι το 1,1216, προς το παρόν αναρωτιούνται αν θα καταφέρει η εβδομάδα να κλείσει πάνω ή κάτω από το κομβικό επίπεδο του 1,1076.
Πολλοί αιφνιδιάστηκαν από την συμπεριφορά της στερλίνας, καθώς περίμεναν να γιορτάσει με περισσότερη θέρμη το γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο απέκτησε αυτό που τόσο απεγνωσμένα ήθελε: Nα γίνει ένα ανεξάρτητο εμπορικό κράτος, με πλήρη έλεγχο των υδάτων του.
Η αλήθεια όμως είναι ότι η «μιζέρια» στην διάθεση ανόδου του βρετανικού νομίσματος έχει σοβαρό υπόβαθρο.
Nα τονίσουμε εξαρχής ότι οι διαπραγματεύσεις επί ουσιαστικών λεπτομερειών συνεχίζονται. Αυτό και μόνο θα μπορούσε να αρκεί για την συγκρατημένη αντίδραση του βρετανικού νομίσματος.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν δημοσιευτεί μέχρι στιγμής για την συμφωνία, το βασικό περίγραμμά έχει ως εξής: Η ΕΕ πρόσφερε πρόσβαση χωρίς δασμούς και ποσοστώσεις για τα βρετανικά προϊόντα, ενώ η Βρετανία δέχτηκε να διατηρήσει τις διατάξεις του ισότιμου ανταγωνισμού με την ΕΕ, κάτι που προϋποθέτει ότι θα διατηρήσει (;) τα ισχύοντα πρότυπα στην αγορά εργασίας, στο περιβάλλον και στις κρατικές ενισχύσεις στις επιχειρήσεις.
Επίσης διατηρήθηκε η πρόσβαση της ΕΕ στα αλιευτικά ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά η συμφωνία προβλέπει ότι η ΕΕ θα πρέπει να μειώσει το μερίδιό της κατά 25% σε διάστημα πεντέμισι ετών, ενώ μετά από αυτό το διάστημα θα διεξάγονται ετήσιες διαπραγματεύσεις.
Εξαιρετικά σημαντική παρατήρηση είναι ότι σε περίπτωση που η Βρετανία αποκλίνει με τρόπο που να επηρεάζει το διμερές εμπόριο, υπάρχει πάντα η δυνατότητα να επιβληθούν δασμοί, με βάση έναν νέο μηχανισμό διαιτησίας, εντελώς ανεξάρτητο από το Δικαστήριο της ΕΕ.
Όπως λοιπόν θα αναλύσουμε και παρακάτω, η συμφωνία δεν συνεπάγεται απαραίτητα μηδενικούς δασμούς.
Αντίθετα, συνεπάγεται σίγουρα αυξημένη γραφειοκρατία -άρα και κόστος- καθώς οι επιχειρήσεις που εξάγουν θα πρέπει να πληρώνουν για πιστοποιήσεις τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και στην ΕΕ, να συμπληρώνουν τελωνειακά έγγραφα, να πιστοποιούν την προέλευση των προϊόντων, αν πρόκειται για ζωικά προϊόντα θα πρέπει να κάνουν extra υγειονομικούς ελέγχους κ.α.
Πόσες επιχειρήσεις έχουν προετοιμαστεί για όλα αυτά; Mόλις το 40% .Το ποσοστό αυτό αφορά κυρίως μεγάλες εταιρείες που έχουν φροντίσει για τη μετακίνηση προσωπικού στην ηπειρωτική Ευρώπη, ενώ έχουν προσλάβει ειδικούς συμβούλους για την εμπορική μετάβαση.
Καθώς δεν υπάρχει κλάδος πιο στενά συνδεδεμένος με την υπόθεση Brexit από την αυτοκινητοβιομηχανία- λόγω των πολύπλοκων αλυσίδων εφοδιασμού -έχει ειδική βαρύτητα η υποδοχή της συμφωνίας από τους φορείς του συγκεκριμένου κλάδου.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA) χαιρετίζει μεν με ανακούφιση τη συμφωνία, σημειώνει δε ότι δεν μπορεί να προβεί σε πλήρη αξιολόγηση των επιπτώσεων της συμφωνίας έως ότου δημοσιοποιηθούν όλες οι τεχνικές λεπτομέρειες.
Επιπλέον και σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της ACEA, Eric-Mark Huitema: «...εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλες προκλήσεις, καθώς το εμπόριο αγαθών θα επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από εμπόδια με τη μορφή νέων τελωνειακών διαδικασιών που θα εισαχθούν την 1η Ιανουαρίου 2021».
Βλέπετε, για την κατασκευή ενός και μόνο αυτοκινήτου χρησιμοποιούνται περίπου 30.000 ανταλλακτικά, η διαδρομή των οποίων εφεξής θα χαρακτηρίζεται από καινούργιες τελωνειακές διαδρομές και καθυστερήσεις.
Η αυτοκινητοβιομηχανία λοιπόν είναι η πρώτη που θα « αισθανθεί» στο ταμείο και στα χρονοδιαγράμματα της το κόστος από το γεγονός ότι η συμφωνία θα εισάγει πολύ περισσότερη γραφειοκρατία για τα τρία εκατομμύρια αυτοκίνητα αξίας 54 δισ. ευρώ που αποτελούν αντικείμενο συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου και το διασυνοριακό εμπόριο ανταλλακτικών αυτοκινήτων το οποίο αντιπροσωπεύει σχεδόν 14 δισ.ευρώ.
Η ώρα του λογαριασμού
Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι η αγορά αναγνώρισε μεν ότι η συμφωνία σίγουρα ήταν μια πολύ καλύτερη εξέλιξη από το χάος ενός no deal, αλλά...
- Αφήνει πολλά ανοιχτά μέτωπα, κάποια από τα οποία είναι υπό διαπραγμάτευση, ενώ κάποια θα καταλήξουν προφανώς στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
-Ο χρηματοοικονομικός χώρος έχει ίσως τις περισσότερες συνισταμένες υπό διερεύνηση.
- Τίποτα δεν μας εξασφαλίζει την έλλειψη περαιτέρω εμπορικών τριβών μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και ΕΕ, ειδικά σε επίμαχα ζητήματα, όπως το Γιβραλτάρ, οι «χαραμάδες» της συμφωνίας περί αλιείας κ.α.
-Η γραφειοκρατία αυξάνει κάθετα το κόστος για όλους.
-Το κυρίως σώμα της οικονομικής προσαρμογής είναι μπροστά μας. Εν ολίγοις, ήρθε η ώρα και για τις δύο πλευρές να πληρώσουν το «λογαριασμό» του Brexit με τα οικονομικά οφέλη της εμπορικής συμφωνίας να περιορίζονται μόλις στο 1% επί του ΑΕΠ του 2021 σύμφωνα με τη Citigroup, σε σύγκριση με μια διαπραγμάτευση με όρους ΠΟΕ.
Σύμφωνα με την αμερικανική τράπεζα, θα υπάρξουν «μη δασμολογικά εμπόδια» που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των συμβατικών εμπορικών συμφωνιών και ναι μεν θα αποφύγουμε διψήφια νούμερα δασμών, εντούτοις δεν αποκλείονται κατά περιπτώσεις αυξήσεις δασμών κατά 9%.
Μάλιστα η Citigroup εκτιμά ότι η βρετανική οικονομία θα έχει μια αύξηση του ΑΕΠ 3,4% το 2021, αντί για 5,5% αν δεν υπήρχε το Brexit. Η απώλεια του 2,1% στο ΑΕΠ δεδομένων και των επιπτώσεων της πανδημίας δεν είναι μια εύπεπτη εξέλιξη, σε περίπτωση που επαληθευθεί.
Οι πιέσεις στο νόμισμα, σε κομβικούς τομείς της οικονομίας όπως ο κατασκευαστικός και ο χρηματοοικονομικός, αλλά και το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος- αρκεί να σκεφτούμε ότι θα πρέπει να προσληφθούν ως και 50.000 τελωνειακοί- είναι μερικές μόνο από τις συμπληγάδες που έχει να αντιμετωπίσει το Ηνωμένο Βασίλειο.
Πλώρη για άλλα λιμάνια
Ως εκ τούτου, είναι λογικό να μην αναρωτιέται μόνο η Citigroup για το κατά πόσον το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα προσπαθήσει να εξελιχθεί σ’ έναν στρατηγικό ανταγωνιστή της ΕΕ, υποκύπτοντας στον πειρασμό να δώσει έμφαση στις μεταξύ τους αποκλίσεις, προκειμένου να προσελκύσει καινούργιους εμπορικούς εταίρους. (σ.σ: Πόσo θα επηρέαζε αλήθεια την βιωσιμότητα της συμφωνίας μια τέτοια εξέλιξη;)
Ακόμα όμως και με καινούργιους εμπορικούς εταίρους, όπως η Ιαπωνία με την οποία το Η.Β σύναψε εμπορική συμφωνία τέλη Οκτωβρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση ακόμη και σήμερα αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο του Ηνωμένου Βασιλείου και είναι- μέχρι στιγμής- η μεγαλύτερη ενιαία αγορά στον κόσμο.
Το γεγονός ότι η Ιαπωνία σκοπεύει να προσφέρει την απαραίτητη στήριξη στη Βρετανία προκειμένου να ενταχθεί στη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου « Ολοκληρωμένη και Προοδευτική Συμφωνία για τη Σύμπραξη χωρών του Ειρηνικού» (CPTPP) προφανώς και αποτελεί μια μεγάλη επιτυχία στα πρώτα μετα - Brexit βήματα της Μεγάλης Βρετανίας και θα κρίνει πολλές από τις εύθραυστες ισορροπίες του νέου εμπορικού χάρτη.
Κατά πόσο θα στεφθεί με επιτυχία θα μας το «σφυρίξει» όπως πάντα, πρώτη η αγορά.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμια περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
